Արշակ Գ

Արշակ Գ Արշակունի (անհայտ^[1] - մոտ 390^[1]), Մեծ Հայքի (378-385) և Մեծ Հայքի արևմտյան մասի արքա (385-389)։ Պապի^[4] և Զարմանդուխտ թագուհու որդին, Վաղարշակ Բ-ի եղբայրը, Արշակունիների արքայական հարստությունից։ Հաջորդել է հորեղբորորդուն՝ Վարազդատին (374-378)։

Արշակ Գ Արշակունի
Դրոշ Մեծ Հայքի արքա
378 - 385
Նախորդող	Վարազդատ
Հաջորդող	Խոսրով Դ
Դրոշ (1-րդ) Մեծ Հայքի արևմտյան մասի արքա
385 - 389
Մասնագիտություն՝	գերիշխան
Ծննդյան օր	անհայտ[1]
Վախճանի օր	մոտ 390[1]
Դինաստիա	Արշակունիներ
Հայր	Պապ Արշակունի[1]
Մայր	Զարմանդուխտ
Ամուսին	Վարդանդուխտ Մամիկոնյան[2][3]

Կառավարումը

Արշակունյաց Հայաստանը 298-387 թթ.

Մանվել Մամիկոնյան սպարապետը, գահընկեց անելով Վարազդատ թագավորին, Հայոց գահին բարձրացրել է մանկահասակ Արշակին՝ դառնալով նրա նախնակալը։ Արշակի կրտսեր եղբայր Վաղարշակը դարձել է թագավորի աթոռակիցը։ Սակայն Արշակի թագավորությունը եղել է անվանական, երկիրը կառավարել է Մանվել Մամիկոնյանը։ Պարսից Շապուհ II արքան սիրաշահել է Արշակին և հայ նախարարներին՝ կամենալով իր կողմը գրավել նրանց, կանխել Հայաստանի և Հռոմի մերձեցումը։ Նա Հայաստան է ուղարկել զորաբանակ, որի հրամանատարը տիրացել է երկրի իշխանությանը, հայ նախարարներին ստիպել հարկ վճարել Պարսից արքունիքին։ Մանվել Մամիկոնյանը, չհանդուրժելով այս արարքը, պարսկական զորաբանակը դուրս է վանել երկրից։ Այնուհետև առժամանակ Հայաստանում տիրել է համեմատաբար խաղաղ իրավիճակ։ Սակայն 384–ից հետո Պարսկաստանի ու Հռոմի միջև բանակցություններ են սկսվել Հայաստանի բաժանման շուրջ։ Փավստոս Բյուզանդի վկայությամբ, Մանվել Մամիկոնյանը 384–ին՝ վախճանվելուց առաջ, հատուկ գրությամբ Հայաստանը և Արշակ թագավորին «հանձնել է» Հռոմի կայսրին։ 385–ին Արշակը ստիպված հեռացել է հռոմեական Հայաստան՝ ապաստանելով Եկեղյաց գավառում։ Դրանից հետո Շապուհ III Հայոց գահը հանձնել է Խոսրով Դ Արշակունուն։ 387–ից հետո, երբ անդամատվել է Հայաստանը, հռոմեական մասում խաղաղությամբ, բայց կայսրությունից կախյալ թագավորել է Արշակը, որի մահից հետո կայսրությունը այլևս թագավոր չի կարգել իր տիրապետության ներքո գտնվող Հայաստանում։