Էրմիտաժ (Սանկտ Պետերբուրգ)

Էրմիտաժ կամ Պետական Էրմիտաժ, կերպարվեստի  և դեկորատիվ-կիրառական արվեստի թանգարան, որը գտնվում է Սանկտ-Պետերբուրգ քաղաքում։  Մեծությամբ երկրորդ արվեստի թանգարանն է աշխարհում։ Ստեղծվել է որպես Ռուսաստանի Եկատերինա 2-րդ թագուհու անձնական արվեստի հավաքածու։ 1764 թ. կայսրուհի Եկատերինա 2-րդի կարգադրությամբ Բեռլինում գնվեց և Պետերբուրգ բերվեց 225 կտավ, որ վրձնել էին հոլանդական և ֆլամանդական նկարիչները։ Դրանք տեղավորվեցին Ձմեռային պալատում՝ թագուհու ստեղծած պատկերասրահում, որը հետագայում կոչվեց Էրմիտաժ։ Էրմիտաժի գլխավոր շենքը կառուցվել է 1754-1762 թվականներին։ Երբ ցուցանմուշները ավելացան, կառուցվեցին նորանոր շենքեր։

Էրմիտաժ
Տեսակ	թանգարան
Երկիր	Ռուսաստան[1]
Տեղագրություն	Սանկտ Պետերբուրգ[2]
Կազմված է	Փոքր Էրմիտաժ, Great Hermitage?, Ձմեռային պալատ, New Hermitage?, Էրմիտաժի թատրոն, Hermitage Museum building at Staraya Derevnya?, Menshikov Palace (Saint Petersburg)?, Էրմիտաժ[3] և Գլխավոր շտաբի շենք
Ղեկավարության նստավայր	Ձմեռային պալատ, Dvortsovy Municipal Okrug, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան
Հասցե	Санкт-Петербург, Дворцовая набережная, 34
Հիմնադրվել է	1764[2]
Հիմնադիր	Եկատերինա II[4]
Մակերես	233 000 քառակուսի մետր
Այցելուներ	3 120 170 մարդ (2013)[5], 3 668 031 մարդ (2015)[6], 4 119 103 մարդ (2016)[7], 4 200 000 մարդ (2017), 4 220 000 մարդ (2018)[8], 4 956 529 մարդ (2019)[9] և 1 649 443 մարդ (2021)[10]
Տնօրեն	Միխայիլ Պիոտրովսկի
Կայք	hermitagemuseum.org​(ռուս.) և hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage?lng=en​(անգլ.)

1852 թվականից բացվել է հասարական այցելությունների համար։ Ժամանակակից Էրմիտաժը բաղկացած է 6 շենքերից, որոնք գտնվում են Նևա գետի երկայնքով։ Էրմիտաժի կարևորագույն հանգույցը Ձմեռային պալատն է։ Էրմիտաժի մեկուկեսդարյա պատմության ընթացքում հավաքվել են շուրջ երեք միլիոն ցուցանմուշ, որոնց թվում կան 15 հազար նկար, 600 հազար փորագրություն ու գծանկար, 12 հազար քանդակ, 600 հազար հնագիտական հուշարձաններ, մեկ միլիոնից ավելի դրամներ ու մեդալիոններ, կիրառական արվեստի 220 հազար գործեր։ Դրանցից մշտական ցուցադրման են ներկայացվում շուրջ 60 հազարը։

Այստեղ կան Լեոնարդո դա Վինչիի, Ռաֆայելի, Տիցիանի, Կարավաջոյի, Ռեմբրանտի, Էտյեն Վալկոնեի, Միքելանջելոյի և այլ հանճարների գլուխգործոցներ։

1934-1951 թվականներին Էրմիտաժի տնօրենն էր Հովսեփ Օրբելին։ Նրա անվան հետ է կապված 1941 թ. ցուցանմուշների էվակուացումը և պահպանումը։ Էրմիտաժն ունի նաև հայ մշակույթի հարուստ հավաքածու Ուրարտուից մինչև մեր օրերը։ Էրմիտաժն ունի իր թատրոնը, գրքային ֆոնդը, որ հասնում է կես միլիոնի։

Էրմիտաժի բազմազան հավաքածուն ընդգրկում է ցուցանմուշներ՝ քարե դարից մինչև մեր օրերը^[11], իսկ դասական եվրոպական արվեստի հավաքածուով ՝ Փարիզի Լուվր և Մադրիդի Պրադո թանգարանների հետ մեկտեղ համարվում է աշխարհում լավագույններից։ Էրմիտաժում են ցուցադրվում Լեոնարդո Դա Վինչիի երկու կտավ և Միքելանջելոյի մեկ քանդակ։ Թանգարանն ունի շուրջ 2500 աշխատակից։ Էրմիտաժը կարևորագույն մասն է Սանկտ Պետերբուրգի կենտրոնական մասի, որը ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկի մեջ։

Էրմիտաժը 19-րդ դարի առաջին կեսին

Նիկոլայ I և Ալեքսանդր I գահակալության տարիներին ձեռք բերվեցին ոչ միայն հավաքածուներ, այլ նաև այն նկարիչների առանձին ստեղծագործություններ, որոնց աշխատանքները բացակայում էին Էրմիտաժում։ Հռոմում Ջուստինիանի հավաքածուի վաճառքի ժամանակ ձեռք բերվեցին Կարավաջոյի «Լյուտնիստ» և Բոտիչելիի «Մոգերի երկրպագություն» կտավները։ 1819 թվականին գնվեց «Մադոննայի դիմանկարը», որը պատկանում էր Ջորջոնեյի վրձնին։ Թանգարանի համար ևս մեկ ձեռքբերում համարվեց Կուզվելտի ամբողջական հավաքածուն (1814)։ Նիկոլայ I դարձնելով Էրմիտաժը հանրային թանգարան, զգալի ներդրում է ունեցել պատկերասրահի համալրման մեջ։ Հավաքածուի երկրորդ մասը համալրվեց Ռաֆայելի «Մադոննա Ալբա» և «Երեք Մարիաները Քրիստոսի շիրիմին» կտավներով։ 1845 թվականին Տատիշևը Ռոբեր Կապենի «Երրորդություն» կտավը կտակեց թանգարանին, նաև «Տիրամայրը բուխարու մոտ», Վան Էյկի «Խաչելություն, Սարսափելի դատավորը» և այլ ուրիշ կտավներ։ Հենց այդ ժամանակ Նիդերլանդների արքա Վիլեմ II-ի հավաքածուների աճուրդի ժամանակ ձեռք բերվեցին Վան Էյկի «Ավետում», Սեբաստյանո դել Պյոմբոյի և Գոսարտի «Ծագում խաչից» կտավները։ Վենեցիայում գնեցին իտալական Վերածնունդի վարպետների աշխատանքները, այդ թվում՝ Տիցիանոյի և Պալմա Վեկոյի գլուխգործոցները։

Պատկերասրահ

• 
  Ձմեռային պալատը և Ալեքսանդրի սյունը, Օգոստոս 2003
• 
  Պալատական հրապարակի ընդհանուր տեսքը գիշերով, 2009 թ.
• 
  Պետական Էրմիտաժի ընդհանուր տեսքը։ Ձախից աջ՝ Էրմիտաժ թատրոն, Հին Էրմիտաժ, փոքր Էրմիտաժ, Ձմեռային պալատ։ Նոր Էրմիտաժի շենքը գտնովում է անմիջապես Հին Էրմիտաժի ետևում
• 
  Զուբարան
• 
  Տիցիանի Երիտասարդ աղջիկը գլխարկով
• 
  Trois Grâces, Canova
• 
  Կլոդ Մոնե
• 
  Վինսենթ վան Գոգ
• 
  Պարաու, պարաու, Գոգեն
• 
  Nymphe, Lorenzo Bartolini
• 
  Վագրի և ցուլի մենամարտը, Անդրի Ռուսսո
• 
  Դիեգո Վելասկես
• 
  Բեբե, Գոգեն
• 
  Լորենցո Բարտոլինի
• 
  Բենեդիկտոսի Մադոննան, Լեոնարդո դա Վինչի
• 
  Աստվածամայրը մանկան հետ, Ռաֆայել Սանտի
• 
  Ինքնանկար, Անտոնիո վան Դեյք
• 
  Կոմս Դուրիեֆի դիմանկարը, Էնգր
• 
  Ժան-Մարգարիտ Լըկադրը այգում, Կլոդ Մոնե
• 
  Սեն Վիկտուար սարը, Պոլ Սեզան
• 
  Նավե Նավե Մոե, Nave, nave moe,Գոգեն
• 
  Վինսենթ վան Գոգ
• 
  Օղակով աղջնակը, Օգյուստ Ռենուար
• 
  Ֆլորա, Պիետրո Տեներանի, 1840