Ուռնայր

Ուռնայր, (ծննդյան և մահվան թվականներն անհայտ են), Աղվանքի արքա՝ Արշակունիների արքայատոհմից։

Ուռնայր
Տոհմ	Արշակունիներ
Հայր	Վաչե Ա
Երեխաներ	Արսվաղեն

Պատմական ակնարկ

Ըստ ակադեմիական «Հին աշխարհի պատմության» Ուռնայրը թագավորել է 370-ական թվականներին^[1]։ Նրա գահակալման ժամանակաշրջանը համարվում է աղվանների երկրի հզորացման ամենակարևոր փուլը^[1]։ Հայ-պարսկական պատերազմի ժամանակ Ուռնայրը սատարել է Սասանյանների արքա Շապուհ II Երկարակյացի զորքին^[1]։

Ուռնայրի տիրապետության ժամանակ Աղվանքը քրիստոնեությունն ընդունում է որպես պետական կրոն։ Աղբյուրները հայտնում են, որ թագավորն իր մերձավորների հետ մկրտվել է Հայաստանում^[2] (ըստ որոշ փաստերի նրան մկրտել է անձամբ Գրիգոր Լուսավորիչը^[3]): Այդպիսով քրիստոնեությունը Հայաստանից^[1][2] տարածում է գտնում Աղվանքում։

Հայոց պատմության մեջ հետաքրքիր դեպք՝ կապված Ուռնայրի հետ, նշված է Փավստոս Բուզանդի «Պատմութիւն Հայոց» աշխատության մեջ։ Բուզանդը նշում է, որ երբ 371 թվականի Ձիրավի ճակատամարտում Ուռնայրը գերի է ընկում հայերի մոտ, սպարապետ Մուշեղ Մամիկոնյանը հրաժարվում է գլխատել նրան, պատճառաբանելով. «Ես իմ ընկերներին բոլորին կոտորեցի, իսկ նրանք, որ թագ են կրում...ոչ ձեռք եմ մեկնել, ոչ էլ...կմեկնեմ»^[4][5]։

Արքայի անունը առաջացել է հայերեն «ուռն»՝ մուրճ և «այր»՝ տղամարդ բառերից, ինչը մեկնվում է որպես «մուրճով զինված»^[6][7]։