Դիստիմիա
From Wikipedia, the free encyclopedia
Դիստիմիա, որը հայտնի է նաև որպես ուժեղ դեպրեսիվ խանգարում (PDD), տրամադրության խանգարում է, որը բաղկացած է նույն ճանաչողական և ֆիզիկական խնդիրներից, ինչպես դեպրեսիան, բայց ավելի երկարատև ախտանիշներով[3][5][6] : Հայեցակարգը ստեղծվել է Ռոբերտ Սփիցերի կողմից, որպես փոխարինող «դեպրեսիվ անձնավորություն» եզրույթին 1970 թվականների վերջին[7]։
Դիստիմիա | |
---|---|
Տեսակ | Հոգեբուժություն,Կլինիկական հոգեբանություն |
Պատճառ | Գենետիկական, շրջակա միջավայրի և հոգեբանական գործոններ[1] |
Հիվանդության ախտանշաններ | Ցածր տրամադրություն, ցածր ինքնագնահատական, նորմալ, հաճելի գործողությունների նկատմամբ հետաքրքրության բացակայություն, էներգիայի պակաս, ցավ առանց հստակ պատճառի[1] |
Բժշկական մասնագիտություն | հոգեբուժություն և կլինիկական հոգեբանություն |
ՀՄԴ-10 | F34.1 |
Հոմանիշներ | Մշտական դեպրեսիվ խանգարում, դիստիմիկ խանգարում, քրոնիկ դեպրեսիա[2] |
Ռիսկի գործոններ | Ժառանգականություն, կյանքի մեծ փոփոխություններ, որոշակի դեղամիջոցներ, առողջության քրոնիկական խնդիրներ, նյութերի չարաշահում[1][3] |
Բուժում | Խորհրդատվություն, հակադեպրեսանտ դեղամիջոցներ, ECT թերապիա[1] |
Բարդություններ | Ինքնավնասում, ինքնասպանություն |
Հաճախություն | 104 մլն․ ըստ 2015 թվականի[4] |
Սկիզբը | Սովորաբար վաղ հասունություն |
Հոգեկան խանգարումների ախտորոշիչ և վիճակագրական ձեռնարկում (DSM-IV) դիստիմիան քրոնիկական դեպրեսիայի լուրջ վիճակ է, որը պահպանվում է առնվազն երկու տարի (մեկ տարի երեխաների և դեռահասների համար)։ Դիստիմիան պակաս սուր է, քան հիմնական դեպրեսիվ խանգարումը, բայց պարտադիր չէ, որ պակաս ծանր լինի[8]։
Քանի որ դիստիմիան քրոնիկական խանգարում է, տառապողները կարող են ախտանիշեր ունենալ երկար տարիներ շարունակ՝ մինչ դրա ախտորոշումը, եթե ախտորոշումն ընդհանրապես տեղի է ունենում։ Արդյունքում, նրանք կարող են հավատալ, որ դեպրեսիան իրենց բնույթի մի մասն է, ուստի նրանք կարող են նույնիսկ իրենց ախտանիշները չքննարկել բժիշկների, ընտանիքի անդամների կամ ընկերների հետ։ DSM-5- ում դիստիմիան փոխարինվում է ուժեղ դեպրեսիվ խանգարմամբ[3]։ Այս նոր պայմանը ներառում է ինչպես խրոնիկական ուժեղ դեպրեսիվ խանգարում, այնպես էլ նախորդ դիստիմիկ խանգարում։ Այս փոփոխության պատճառն այն է, որ այս երկու պայմանների միջև նշանակալից տարբերությունների ապացույց չկար[9]։