From Wikipedia, the free encyclopedia
Իրազեկիչ, ինֆորմատոր[1] կամ ուիսլբլոուեր[2] (անգլ.՝ Whistleblower - «սուլող», բառացի «սուլիչ փչող»), ակտիվ քաղաքացի, որը հրապարակել է պետական մարմնում, հասարակական, մասնավոր կամ առևտրային կազմակերպությունում իրականացվող կամ ենթադրվող խարդախության կամ անօրինական գործունեության մասին[3]։
Իրազեկիչը տեղեկացնում են խախտումների մասին կամ կազմակերպության ներսում՝ կազմակերպության մյուս աշխատակիցներին կամ դրսում՝ տեսուչների, իրավապահ մարմինների, ԶԼՄ-ների կամ որևէ շահառուների խմբի։ Իրազեկիչը կարող է անձամբ նախաձեռնել հետաքննությունը կամ տեղեկատվությունը հանձնել միջնորդների, որոնք տեղեկատվությունը հանրայնացնելու հնարավորություն ունեն։
Որոշ երկրներում, ինչպես նաև ԱՄՆ-ում ընդհանուր իրավունքի qui tam հայեցակարգի շրջանակում, իրազեկիչը պետական միջոցները ոչ նպատակային օգտագործելու համար կարող է կազմակերպությանը դատի տալ, և հաջողության դեպքում հավակնել բռնագանձված գումարի մի մասին[4]։
Իրազեկումը բավականին տարածված է այնպիսի կարևոր ոլորտներում, ինչպիսիք են միջուկային էներգիան և առողջապահությունը։
Իրազեկիչին պետք չէ շփոթել լրտուի հետ[5]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.