![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Fossil-fuel-subsidies-per-capita.svg/langhy-640px-Fossil-fuel-subsidies-per-capita.svg.png&w=640&q=50)
Հանածո վառելիքի սուբսիդիաներ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Հանածո վառելիքի սուբսիդիաներ, հանածո վառելիքի էներգիայի սուբսիդիաներն են։ Դրանք կարող են լինել սպառման գծով հարկային արտոնություններ, ինչպես, օրինակ, բնակարանների ջեռուցման համար բնական գազի ավելի ցածր վաճառքի հարկը. կամ արդյունահանման սուբսիդիաներ, ինչպիսիք են նավթի որոնումների համար հարկային արտոնությունները։ Կամ դրանք կարող են լինել անվճար կամ էժան բացասական արտաքին ազդեցություններ. օրինակ՝ օդի աղտոտվածությունը կամ կլիմայի փոփոխությունը՝ բենզինի, դիզվառելիքի և ավիացիոն վառելիքի այրման հետևանքով։ Որոշ հանածո վառելիքի սուբսիդիաներ իրականացվում են էլեկտրաէներգիայի արտադրության միջոցով, օրինակ՝ ածուխով աշխատող էլեկտրակայանների սուբսիդիաները։ Ցանկացած արդյունաբերության սուբսիդավորման բացասական կողմն այն է, որ մրցակցությունը և նորարարությունը թուլանում են կամ ամբողջությամբ կորցնում։ Սուբսիդավորումը կարող է ապրանքը դարձնել ավելի էժան գնորդների համար, սակայն երկարաժամկետ հեռանկարում նորարարությունը և ցածր գները գալիս են մրցակցային ազատ շուկայից։
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Fossil-fuel-subsidies-per-capita.svg/640px-Fossil-fuel-subsidies-per-capita.svg.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Fossil-fuel-subsidies-gdp.svg/640px-Fossil-fuel-subsidies-gdp.svg.png)
Չնայած G20-ի երկրները պարտավորվել են աստիճանաբար վերացնել հանածո վառելիքի անարդյունավետ սուբսիդիաները[1], դրանք կարող են շարունակվել ընտրողների պահանջարկի կամ էներգետիկ անվտանգության համար[2][3][4]։ Հանածո վառելիքի սպառման համաշխարհային սուբսիդիաները 2021 թվականին գնահատվել են 440 միլիարդ դոլար; չնայած դրանք ամեն տարի տարբերվում են՝ կախված նավթի գներից, դրանք հետևողականորեն կազմում են հարյուր միլիարդավոր դոլարներ[5]։
Հանածո վառելիքի սուբսիդիաների վերացումը մեծապես կնվազեցնի ածխածնի համաշխարհային արտանետումները և կնվազեցնի օդի աղտոտվածության առողջական ռիսկերը[6][7][8][9][10]։ 2021 թվականի դրությամբ քաղաքականության հետազոտողները գնահատում են, որ էականորեն ավելի շատ գումար է ծախսվում հանածո վառելիքի սուբսիդավորման վրա, քան էկոլոգիապես վնասակար գյուղատնտեսական սուբսիդիաների կամ էկոլոգիապես վնասակար ջրի սուբսիդիաների վրա[11]։