Karayan Chico (Filipinas)

Ti Karayan Chico (Espaniol: Rio Chico de Cagayan) ket ti sistem ati karayan ti Filipinas iti isla ti Luzon, ken mangsakop kadagiti rehion ti Kordiliera ken Tanap ti Cagayan.

Karayan Chico
Rio Chico de Cagayan
Ti karayan iti igid ti Bontoc
Lokasion
Pagilian	Filipinas
Rehion	Rehion Administratibo ti Kordiliera, Tanap ti Cagayan
Pisikal a pakaidumdumaan
Taudan
- lokasion	Bantay Data, Banbantay ti Kordiliera
- nagsasabtan	16°55′01.5″N 120°54′26.9″E
- kangato	2,079 m (6,821 ft)
Sabangan	Karayan Cagayan
- lokasion	Santo Niño, Cagayan, Tanap ti Cagayan
- nagsasabtan	17°57′50.5″N 121°36′36.2″E
- kangato	5 m (16 ft)
Kaatiddog	174.67 km (108.53 mi)
Kadakkel ti labneng	5,850 km2 (2,260 sq mi)
Panagayus
- lokasion	Karayan Cagayan
- natimbeng	410 m3/s (14,000 cu ft/s)
Langlanga ti labneng
Dagiti tributario
- kanigid	Karayan Mabaca, Karayan Saltan, Karayan Pasil
- kanawan	Karayan Bunog, Karayan Tanudan, Karayan Biga

Ti kadakkelan a karayan iti rehion ti Kordiliera, daytoy ket sakupenna dagiti probinsia ti Mountain Province, Kalinga ken Cagayan. Daytoy ket maysa kadagiti kangrunaan a tributario ti Karayan Cagayan.^[1]

Daytoy ket naibagbaga a kas ti "karayan ti biag" para kadagiti tattao a Kalinga nga agtataeng kadagiti bangkagna, ken adu nga ammo dagiti agtrabtrabao it panagdur-as gapu ti Proyekto ti Penned ti Karayan Chico, ti maysa a proyekto ti panagpataud ti bileg ti elektrisidad a sinugsungat kadagiti tallo a dekada babaen dagiti agtateng sakbay a kanungpalan a naipatingga kadagiti tawen ti 1980 – ti dulon a panagadal iti kaso a maipanggep kadagiti banag ti tinaudan a dominio iti Filipinas.^[2][3]

Heograpia

Agatiddog ti Chico iti 174.67 a kilometer^[4] ken tributario daytoy ti Karayan Cagayan.

Taudan ken kurso

Ti karayan iti igid ti Tinglayan

Ti kangatuan a taudan ti danum ket mangrugi kadagiti bakras ti Bantay Data iti Banbantay Kordiliera idiay Bauko, Mountain Province. Kalpasanna daytoy ket agayus nga agpaamianan a daya babaen ti Bontoc, Sabangan, Sadanga, Tinglayan, Lubuagan, Siudad ti Tabuk, Pinukpuk, Tuao, Piat, Rizal, ken kamaudian idiay Santo Niño, nga idiay ket tumipon iti Karayan Cagayan.

Dagiti tributariona ket ti Karayan Bunog iti abagatan, ti Karayan Tanudan ken Karayan Biga iti daya, ti Karayan Mabaca ken Karayan Saltan iti amianan, ken ti Karayan Pasil iti ad-adayo a salog.^[1][5]

Dagiti nagibasaran

1. "Dams in the Cordillera" (PDF). International Rivers. Cordillera People's Aliiance – Public Information Commission. 1 Enero 2001. p. 1. Naala idi 11 Enero 2015.
2. Bula-at, Leticia; See, Bernice (1996). "Indigenous Women's Struggles: The Chico Dam Project and the Kalinga Women". Solidarity Philippines Australia Network (SPAN). KASAMA Vol. 10 No. 2. Naala idi 11 Enero 2015.
3. Malvar, Gabby. "Where the Chico River Rumbles". Travelife Magazine. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 7 Abril 2012. Naala idi 11 Enero 2015.
4. Allad-iw, Arthur L. (6 Hunio 2009). "Cordillera Tribes Heighten Struggle Against Large-Scale Mines in Chico River Watersheds". Northern Dispatch. Naala idi 11 January 2015.
5. "Kalinga; The Land of Living Waters". Kalinga Provincial Government (official website). 27 Disiembre 2006. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 6 February 2007. Naala idi 11 Enero 2015.