Pyongyang

Ti Pyongyang (Koreano: [pʲʰʌ̹ŋ.ja̠ŋ]) ket ti kapitolio ken kadakkelan a siudad ti Amianan a Korea, nga idiay ket ammo a kas ti "Kapitolio ti Rebolusionn". Mabirukan ti Pyongyang iti Karayan Taedong iti agarup a 109 km (68 mi) iti surong manipud iti sabangan iti Baybay Duyaw. Segun ti senso ti populasion idi 2008, daytoy ket addaan iti populasion iti 3,255,288.^[2] Ti Pyongyang ket maysa a dagus nga inadministro a siudad (직할시; 直轄市; chikhalsi) nga addaan iti kapada a kasasaad dagiti probinsia ti Amianan a Korea.

Pyongyang
Siudad
Ti pannakailadawan ti Pyongyang
Ipakita ti mapa ti Pyongyang Ipakita ti ladawan a mapa ti Pyongyang Pyongyang Ipakita ti mapa ti Amianan a Korea
Nagsasabtan:
Pagilian	Amianan a Korea
Kalawa
• Dagup	3,194.00 km2 (1,233.21 sq mi)
Kangato	38 m (125 ft)
Populasion  (2015)[1]
• Dagup	2,863,000
• Densidad	900/km2 (2,300/sq mi)
Sona ti oras	UTC+09:00, UTC+08:30, UTC+09:00
Kodigo ti lugar	02

Ti Pyongyang ket maysa kadagiti kaduogan a siudad iti Korea.^[3] Daytoy idi ti kapitolio dagiti ugma a Koreano a pagarian, ti Gojoseon ken Goguryeo, ken nagserbi a kas ti sekondario a kapitolio ti Goryeo. Kaaduan a nadadael ti siudad idi las-ud ti Umuna a Gubat ti Sino-Hapon, ngem napaungar manen daytoy babaen idi turay ti Hapon ken nagbalin a maysa a sentro ti industria. Kalpasan ti pannakaipatakder ti Amianan a Korea idi 1948, ti Pyongyang ket nagbalin a ti de facto a kapitoliona. Nadadael manen ti siudad idi las-ud ti Gubat ti Koreano, ngem napardas a nabangon manen kalpasan ti gubat iti itutulong ti Sobiet.

Ti Pyongyang ket ti sentro ti politika, industria ken pagluganan iti Amianan a Korea. Daytoy ket ayan dagiti nangruna a patakder ti Amianan a Korea, ken ti pay Partido dagiti Agob-obra iti Korea.

Nagnagan

Pyongyang
Ti "Pyongyang" iti Chosŏn'gŭl (ngato) ken hanja (baba)
Nagan a Koreano
Chosŏn'gŭl	평양
Hancha	平壤
Napabaro a Romanisasion	Pyeongyang
McCune–Reischauer	P'yŏngyang
lit. "Nadalumpinas a Daga"

Dagiti sabali a historiko a nagan ket mairaman ti Kisong, Hwangsong, Rakrang, Sŏgyong, Sodo, Hogyong, Changan, ken Heijō^[4][5] (idi las-ud ti turay ti Hapon iti Korea). Adda dagiti sabali a kita.^[a] Idi las-ud ti nasapa a maika-20 a siglo, nagbalin nga ammo ti Pyongyang kadagiti misionario a kas ti "Herusalem iti Daya", gapu ti historikal a kasasaadna kas ti pagsammakedan ti Kristianidad, kas iti Protestantismo, a naipangpangruna idi las-ud ti panagpasayaat iti Pyongyang idi 1907.^[17][18]

Kalpasan iti ipupusay ni Kim Il-sung idi 1994, adda dagiti sumagmamano a kameng ti bunggoy ni Kim Jong-il ket nangisingasing a baliwan ti nagan ti Pyongyang iti "Siudad ni Kim Il-sung" (Koreano: 김일성시; Hanja: 金日成市), ngem insingasing met dagiti sabali a ti Amianan a Korea ket imbes a mangrugida koman a mangtawag ti Seoul iti "Siudad ni Kim Il-sung" ken ikan ti Pyongyang iti nagan a "Siudad ni Kim Jong-il". Awan met kadagitoy a singasing ti naisayangkat.^[19]

Kasakbayan a pakasaritaan

Idi 1955, nakali dagiti arkeologo ti ebidensia ti prehistoriko a pagnaedan iti dakkel nga ugma a purok iti lugar ti Pyongyang a tinawtawagan iti Kŭmtan-ni, napetsado daytoy dagiti paset ti panawen ti damdamili ti Jeulmun ken Mumun.^[20] Itunos dagiti Amianna a Koreano ti Pyongyang iti mitolohiko a siudad ti "Asadal" (Koreano: 아사달; Hanja: 阿斯達), wenno Wanggeom-seong (Koreano: 왕검성; Hanja: 王儉城), ti umuna a maikadua a milenio BC a kapitolio ti Gojoseon ("Daan a Joseon") segun dagiti Koreano a historiograpo a mangrugi iti maika- 13 a siglo a Samgungnyusa.

Dagiti nota

1. Dagitoy ket mairaman ti: Heijō-fu,^[6] Heizyō,^[7] Heizyō Hu,^[8] Hpyeng-yang,^[9] P-hjöng-jang,^[10] Phyeng-yang,^[11] Phyong-yang,^[12] Pienyang,^[13] Pingyang,^[14] Pyengyang,^[15] ken Pieng-tang.^[16]