Havana
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Havana (Hispane Ciudad de La Habana) esas chef-urbo e maxim populoza urbo di Kuba. Segun la demografiala kontado di 2002, ol havis 2 201 610 habitanti. Lua tota surfaco esas 728,3 km². Lua metropolala regiono esas la 4ma maxim populoza che Karibiana Maro.
| Havana | ||
 | ||
| Kelk imaji pri Havana. | ||
 |
 | |
| Standardo | Blazono | |
| Lando: |  Kuba | |
Informo: | ||
| Latitudo: | 23°08'N | |
| Longitudo: | 82°23'W | |
| Altitudo: | 59 m | |
| Surfaco: | 728,3 km² | |
| Habitanti: | 1 814 207 (2023) | |
| Denseso di habitantaro: | 2491 hab./km² | |
| Horala zono: | UTC-5 (UTC-4 dum somero) | |
| Urbestro: | Reynaldo García Zapata | |
Mapo: | ||
 | ||
Oficala retosituo: | ||
| https://www.lahabana.gob.cu/ | ||
Havana fondesis dum la 16ma yarcento, ed esis "trampolino" por Hispana konquesto di Amerika. Hispana galioni sejornis en lua portuo ante retroirar ad Europa. Nun ol esas sideyo di Kubana guvernerio, e gastigas plua kam 100 exterlanda ambasadeyi. L'urbo recevas plu kam 1 milion turisti omnayare. Lua historiala quartero (La Habana Vieja) deklaresis Patrimonio di la Homaro da UNESCO en 1982.
Remove ads
Historio
Havana fondesis da Hispana explorero Diego Velásquez de Cuellar, an la suda rivo dil insulo, proxim la nuna urbeto Batabanó. De 1514 til 1519, Hispani establisis du kolonieti an la norda rivo dil insulo. Un ek li, La Chorrera, originis la nuna quarteri Vedado e Miramar. La kolonieto qua originis la nuna Havana fondesis en 1519, proxim la nuna portuo di Havana. Pánfilo de Navaes nomizis ol San Cristobal de Habana, honore Cristoforo Colombo (Cristóbal esas Hispana versiono di propra nomo Cristoforo).
Esanta komercala portuo, Havana subisis frequa ataki da bukanieri, pirati e korsari Franca. L'unesma atako eventis en 1555, en qua Jacques de Sores brulis la urbo. Pro l'ataki, Hispana krono decidis konstruktar l'unesma fuorti, por kombatar pirati e korsari, ed anke por kontrolar la komerco e diminutar kontrabando.
En 1649, epidemio mortigis 1/3 de la habitanti, ma pose la habitantaro duris kreskar. Ye la fino di la 18ma yarcento l'urbo ja havis 70.000 habitanti ed esis la 3ma maxim populoza de Amerika, dop Lima e México, e plu granda kam Boston e New York[1].
Ye la 6ma di junio 1762, dum la sep-yara milito, Britaniani okupis Havana. L'okupo finis ye la sequanta yaro, pos paco-pakto, en qua Hispania cedis Florida. Pos recevar l'urbo, Hispani konstrukti fortresi por protektar ol.
En 1898, pos Hispana-Usana milito, Hispania cedis Kuba ad Usa. Usan okupo duris til 1902, kande Tomás Estrada Palma elektesis l'unesma prezidanto di Kuba, ed asumis la povo ye la 20ma di mayo sam yaro. De 1902 til 1959, l'influo Usana Kuba esis konstanta e decidigiva. Havana kreskis e richeskis, e multa edifici, granda hoteli, kazini e noktala klubi konstruktesis, exemple Edifico Focsa, konstruktita en 1956, e hotelo Habana Hilton, konstruktita en 1958. Usana mafio kontrolis kazini en la urbo, qua divenis centro por ludado, korupto e prostitucado.
Pos la triumfo di Kubana revoluciono, multa sociala transformi eventis, nome en eduko, publika saneso e servadi. La geografio dil urbo ne modifikesis multe depos 1959, e kelka edifici adaptesis a nova funcioni, exemple la nuna hospitalo Hermanos Ameijeiras, qua instalesis en edifico konstruktita en 1952 por gastigar la Nacionala Banko di Kuba. En 1976, la historiala centro di Havana deklaresis nacionala monumento da Kubana guvernerio, ed en 1982 ol deklaresis Patrimonio di la Homaro da UNESKO, e multa ek lua edifici restauresis. Depos 1990 konstruktesis moderna hoteli, exemple Meliá Cohiba e Meliá Habana, ed en 2017 reformesis l'anciena hotelo Gran Hotel Manzana Kempinski por atraktar turisti.
En 2011, Havana cesis esar chefurbo di samnoma provinco, pos ke ol dividesis en du provinci, Artemisia e Mayabeque. En 2019, l'urbo frapesis da violentoza tornado, qua produktis 8 morti e plu kam 190 plusa homi vundita.
Remove ads
Geografio
La reliefo di Havana esas basa e plana norde del urbo, kun kelka kolini. Fluvio Almendares, longa de 45 km, trairas la urbo e debushas an la stretajo di Florida. La mezavalora altitudo dil urbo esas 59 metri, e lua maxim alta punto esas Tetas de Managua, havanta 210 metri di altitudo.
La klimato dil urbo esas tropikala di savano kun inlfuo dil oceano (Aw segun la klimatala klasifikuro da Köppen). La mezavalora temperaturo en januaro (vintro) esas 22,2°C, kontre ke la mezavalora temperaturo en julio (somero) esas 27,9°C. La minima temperaturo enrejistrita en la historio dil urbo esis 4°C, en januaro 2010, kontre ke la maxima temperaturo enrejistrita esis 38,2°C en septembro 2015.
La pluvoza sezono iras de la duimo di mayo til oktobro. La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 1189,2 mm, e la maxim pluvoza monato esas junio, kun mezavalore 182,3 mm. De junio til novembro uragani ordinare frapas Kuba, ed ofte produktas granda domaji.[2]
Remove ads
Kelka turistal atraktivi
La regiono konocata kom "Anciena Havana" (Hispane: Habana vieja), an la centro dil urbo, deklaresis Mondala Patrimonio di la Homaro dal UNESKO en 1982. Ibe existas diversa historiala monumenti, fortresi, kirki e palaci[3]. On povas vidar diferanta stili arkitekturala an la historiala centro di Havana: Mauri, Hispana, Italiana, Greka e Romana. La kuvento di Santa Klara, de 1638, esas exemplero di edifico kun stilo Baroka Hispana. La katedralo di Santa Kristoforos (1748-1777) esas exemplero di Baroko Kubano.
Quar importanta placi jacas en ca regiono: Plaza de Armas ("placo di armi"), Plaza de la Catedral ("placo di la katedralo"), Plaza Vieja ("antiqua placo"), e Plaza San Francisco de Asís ("placo di Santa Franciskus de Asisi") - ca lasta esis importanta loko por exportaco ed importaco dum kolonial epoko[3]. La Plaza de la Catedral prenas su nomo de la katedralo di Santa Kristoforos de Havana, qua komencis konstruktesar dal jezuiti en 1748. Ol dedikesis a Senmakula Gravidesko, imajo jacanta dop lua central altaro.[4]
La fortreso di San Carlos de la Cabaña situesas este de la bayo di Havana. La Cabaña esas la maxim granda fortreso konstruktita dal Hispani en Amerika, e konstruktesis pos Angla invado dum la fino dil 18ma yarcento. Nun, ol esas muzeo, e la precipua loko por l'Internaciona Ferio di Libro (Feria Internacional del Libro) e la Duyarala Ferio di Havana.
La Legifala Palaco (Capitolio de la Habana), projetita dal arkitekto Eugenio Raynieri Piedra, konstruktesis inter 1926 e 1929 por gastigar la du chambri di Kubana kongreso. L'edifico, kun sua kupolo alta de 91 metri, inspiresis en Parisana panteono, en la legifala domo di Usa (Capitol), ed en la katedralo di Santa Paulus en London.
La Muzeo di la Revoluciono (Museo de la Revolución) kreesis ye la 12ma di decembro 1959, ed instalesis en l'anciena prezidantala palaco en 1974. L'edifico konstruktesis de 1909 til 1920 por esar sideyo di provincala guvernerio. Tamen, en 1917, lora prezidanto Mario García Menocal selektis ol por esar sideyo di l'exekutiva povo di la lando. Quar saloni rakontas la historio di Kuba de la deskovro en 1492 til 1898, kande finis la milito pri nedependo e komencis l'interveno Usana. Altra salono montras l'interveno Usana til lua fino ye la 20ma di mayo 1902, la sucedinta guvernerii e faliita revolucioni, ed en la lasta salono montresas l'atako kontre kazerno Moncada ye la 26ma di julio 1953, l'arivo di yakto Granma ye la 2ma di decembro 1956, la *gerilo en Sierra Maestra, til la revoluciono.
Remove ads
Referi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads