Miami
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Miami esas urbo en la stato Florida, Usa. Segun la demografiala kontado di 2020, ol havis 442 241 habitanti[2], esanta la 2ma maxim populoza urbo di Florida, dop Jacksonville. La tota surfaco dil urbo esas 145,2 km², equivalanta a 56,07 mi², de qui 93,23 km² (36 mi²) esas lando, e la cetera esas aquo.
- Por altra loki nomizita Miami, videz Miami (homonimo).
| Miami | ||
 | ||
| Kelk imaji pri Miami. | ||
 |
 | |
| Standardo | Blazono | |
| Lando: |  Usa | |
| Stato: | Florida | |
Informo: | ||
| Latitudo: | 25°46'31"N | |
| Longitudo: | 80°12'32"W | |
| Altitudo: | 4,8[1] m | |
| Surfaco: | 145,2 km² | |
| Habitanti: | 442 241[2] (2020) | |
| Denseso di habitantaro: | 4743,55 hab./km² | |
| Disto de Tallahassee: | 772,5[3] km | |
| Horala zono: | UTC-5 (UTC-4 dum somero) | |
| Urbestro: | Francis X. Suarez (R) | |
Mapo: | ||
 | ||
Oficala retosituo: | ||
| miamigov.com | ||
Jacanta inter Everglades e bayo Biscayne, Miami esas la 6ma maxim dense populizita urbo di Usa. Lua metropolala regiono havas 6,14 milion habitanti ed esas la 9ma maxim populoza de Usa. La regiono nomizita "Greater Downtown Miami", kontenanta lua komercala ed aferala centro, lua financala centro, lua guvernala centro e l'amuzo-centro, havas la maxim granda koncentro di internaciona banki de Usa, ed anke la sideyo di importanta kompanii Usana ed internaciona. Tale nomizita "saneso-distrikto" koncentras multa hospitali mantenita dal universitato di Miami, inkluzite Jackson Memorial Hospital, la maxim granda de Usa, e Miller School of Medicine, l'akademiala medikala centro dil universitato. La portuo di Miami recevas la maxim granda quanto di krozonavi de la mondo. L'urbo ank esas la 2ma maxim granda centro por exterlanda turismo de Usa, dop New York. Ol anke gastigas la kampusi di importanta universitati, exemple Florida International University (FIU, publika), Universitato di Miami, Miami Dade College, ed altri.
Miami kelkafoye surnomesas "la pordo di Latin-Amerika", pro sua granda komercala e kulturala ligili kun Latin-Amerikana landi.
Remove ads
Historio
Populo Tequesta okupis la regiono di la nuna Miami dum plua kam 2000 yari, ante l'arivo di Europani. An la loko ube fluvio Miami debushas an Atlantiko existis vilajo kun centi di habitanti, cirkume yari 500 til 600 aK. On kredas ke la tota tribuo migris a Kuba dum la 18ma yarcento.
En 1566, Hispano Pedro Menéndez de Avilés, unesma guvernisto di Florida, postulis la regiono por Hispana imperio. Un yaro pose, katolika misiono konstruktesis en la regiono, ma ol abandonesis poka yari pose. En 1743, la guvernisto di Kuba establisis altra misiono e garnizono en Biscayne Bay. Hispania e, dum kurta tempo Britania, administris Florida ante ke ol cedesis ad Usa, en 1821. En 1830, Richard Fitzpatrick kompris tereni apud fluvio Miami e kreis plantacerio kun sklavi por kultivar sukrokano, banano, maizo e tropikala frukti, e klozis ol en 1836 pos liberigar lua sklavi. En 1836, konstruktesis fuorto Fort Dallas, qua funcionis kom militala bazo dum la duesma milito kontre le Seminole[4]. Ca yaro, le Seminole brulis la faro di kabo Florida, qua rikonstruktesis erste en 1846.
En 1842, pos finir la duesma milito kontre le Seminole, William English, nevulo de Richard Fitzpatrick, durigis la plantacerio en Miami. Ilu vendis porcioni de lua tereno, e la plantacerio finis komplete kun lua morto en 1852. En 1844, Miami divenis sideyo di komtio, e 6 yari pose, segun la kontado de 1850, ol havis 96 habitanti. De 1855 til 1858 eventis la triesma milito kontre le Seminole, qua ne esis tam destruktiva kam l'antea du. Malgre to, ol diminutis la koloniigo di Florida. Kande la milito finis, restis poka soldati, e kelka Seminole restis en Everglades.
Miami esas la sola urbo di Usa fondita da ula muliero, Julia Tuttle, qua esis proprietinto di plantacerio di oranjo en la regiono ube l'urbo kreesis. Tale nomizita "granda frosto di 1894-1895" aceleris la kresko di Miami, nam lua kultivi esis la sola en Florida qui transvivis la frosto. Julia Tuttle konvinkis Henry Flagler, granda kolokero en ferovoyi, extensar la lineo East Coast Railway a la regiono. Pro to, Tuttle surnomizesis "la matro di Miami", qua oficale enkorpigesis kom urbo ye la 28ma di julio 1896[5]. Lor ol havis nur 300 habitanti.
Dum la komenco dil 20ma yarcento, Bahamani ed Afrikan-Usani esis 40% de la habitantaro dil urbo. Kande terproprieteri komencis lugar domi ad Afrikan-Usani che avenuo J, nun NW 5th Avenuo, turbo di blanka homi portanta torchi marchis en la vicinajo, minacanta la rezidanti por ke li movez de la regiono. Dum la yari 1920a, l'urbo kreskis e prosperis kun l'arivo di migranti de nordala stati. Tamen, l'uragano di 1926, e l'ekonomiala krizego komencinta en 1929 plulentigis la kresko. Kande duesma mondomilito komencis, Miami divenis importanta defenso-bazo kontre Germana submara navi, pro lua lokizo en sudestala litoro di Florida. To efektigis augmento di la habitantaro dil urbo: 172 172 personi habitis l'urbo en 1940. La surnomo The Magic City ("la magiala urbo") kreesis da viziteri qui remarkis la rapida kresko dil urbo de un yaro ad altru[6]. En 1940 inauguresis Historiala Muzeo di Sudala Florida, nun Muzeo HistoryMiami, ed en 1949 inauguresis muzeo qua originis la nuna Muzeo pri Cienco Phillip e Patricia Frost, konocata kom Muzeo Frost Science.
Pos Kubana revoluciono, kande Fidel Castro asumis la povo en 1959, mili di richa Kubani serchis refujeyo en Miami ed augmentis la habitantaro dil urbo. Kubani instalis sua aferi en la nuna quartero Little Havana. Depos 1972, kande ol gastigis amba konventi di partisi Demokrata e Republikana por selektar lia kandidati a prezidanteso, Miami ganis granda importo nacionala. Anke dum ta yaro, squado di Usana futbalo Miami Dolphins ganis nacionala championkonkurso Super Bowl. Institucuri edukala e kulturala dil urbo anke developis multe depos ta yaro.
Dum la yari 1980a e 1990a, nova aferi e kulturala agadi developesis en la urbo. En 1984, inauguresis l'unesma lineo dil urbala ferovoyo di Miami, nomizita Metrorail, ed en 1986 inauguresis automatala transporto-sistemo sen vehisto nomizita Metromover. Samatempe, l'urbo subisis serioza problemi por kombatar komerco e konsumo di drogi, e kun la granda eniro di enmigranti veninta de Haiti e Latin-Amerika. En agosto 1992, uragano Andrew efektigis granda destruktado en la urbo. Til la fino di la 20ma yarcento, Miami developis su kom internaciona centro financala e kulturala, malgre kelka tensi rasala e kulturala. Nun, ol esas la 2ma maxim granda urbo di Usa kun dominacanta majoritato di habitanti Hispane-parolanta, dop El Paso, Texas. En 2012, Metrorail expansesis al internaciona aeroportuo di Miami.
Remove ads
Geografio
Miami okupas vasta areo plana inter Everglades weste, e bayo Biscayne este, e de lago Okeechobee norde til la bayo di Florida sude. La mezavalora altitudo dil urbo esas 4,8 metri e lua maxim alta punto jacas 35,4 metri super la marala nivelo[1].
La subtero di Miami konsistas ek rokoza kalkopetro. La maxima dikeso di lua sulo esas 15 metro. Kalkopetro en la regiono originis konseque de granda varii en marala nivelo asociita a recenta glacial epoki, komencinta 130 mil yari ante nun.
La klimato dil urbo esas tropikala musonala (Am segun la klimatala klasifikuro da Köppen). Someri esas varmega e pluvoza, kontre ke vintri esas varma e sika. La mezavalora temperaturo en agosto (somero) esas 28,4°C, kontre ke la mezavalora temperaturo en januaro (vintro) esas 19,7°C.
La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 1453 mm, e la maxim pluvoza monato esas septembro, kun mezavalore 215 mm. Kelkafoye, ordinare de la duimo di agosto til fino di septembro, Miami frapesas da uragani, pro sua granda proximeso kun Atlantiko e la gulfo di Mexikia, qui esas granda fonti di humideso por formacar nubi. Malgre ca proximeso, Miami rare atingesas da la nuklei di uragani depos 1964, kande uragano Cleo atingis ol direte.
Remove ads
Transporto
_(8204606870).jpg)
L'aeroportuo internaciona di Miami esas la 10ma maxim uzata di Usa, la 2ma maxim uzata di Florida, e la precipua aeroportuo di la metropolala regiono di Miami. Ol recevas plua kam 45 milion voyajeri omnayare, ed esas la precipua nabo por aerala kompanio American Airlines. L'aeroportuo internaciona Fort Lauderdale-Hollywood e l'aeroportuo internaciona di Palm Beach anke servas la metropolala regiono di Miami. Ank existas aeroportuo en vicina urbo Opa-locka qua uzesas por exekutiva aviacado.
Miami esas sudala termino por du ferovoyala linei de kompanio Amtrak, Silver Meteor e Silver Star, amba finanta en New-York. Ank esas termino por lineo de kompanio Brightline, qua ligas ol al urbo Orlando.
Quar chosei trairas komtio Miami-Dade liganta Florida ad altra urbi dil stato (la nomizita Interstate Higways): I-75 (liganta Hialeah a Miami Lakes), I-95 (liganta Miami ala bordero kun Georgia tra Jacksonville), I-195 (liganta I-95 a Miami Beach), e I-395 (liganta l'aeroportuo internaciona di Miami a I-95). Anke federala chosei servas Miami, inkluzite U.S. Route 1, U.S. Route 27, U.S. Route 41, ed U.S. Route 441.
Publika transporto
Publika transporto en Miami administresas da publika autoritatozo Miami-Dade Transit ed agenterio South Florida Regional Transportation Authority - SRFTA, ed inkluzas suburbala ferovoyo (Tri-Rail, qua mantenas lineo liganta Miami a Fort Lauderdale e West Palm Beach), urbala ferovoyo (Metrorail), elevita mikr-omnibuso sen duktero (Metromover) ed omnibusi (Metrobus).
Referi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads