Bæti

Bæti^[1][2] eða tölvustafur^[1][2] er gagnaeining notuð í tölvum sem stendur fyrir staf eða hluta stafs. Bæti samanstendur almennt af átta bitum.^[1] Stærð bætis er átta bitar í nútíma tölvum en var ekki stöðluð áður fyrr – í mjög gömlum vélbúnaði – og því var einingin áttund^[3] (e. octet eða átta bita bæti) fundin upp sem samanstendur ávalt af átta bitum þar sem hver biti hefur gildið 0 eða 1 – sérhver áttund getur því tekið 256 mismunandi gildi (t.d. eina heiltölu á bilinu 0–255).

Bætismagn
Sameiginlegt forskeyti				Tvöfaldt forskeyti
Nafn	Tákn	Tugastafur SI	Tvöfaldur JEDEC	Nafn	Tákn	Tvöfaldur IEC
kílóbæti	KB/kB	103	210	kibibæti	KiB	210
megabæti	MB	106	220	mebibæti	MiB	220
gigabæti	GB	109	230	gibibæti	GiB	230
terabæti	TB	1012	240	tebibæti	TiB	240
petabæti	PB	1015	250	pebibæti	PiB	250
exabæti	EB	1018	260	exbibæti	EiB	260
zettabæti	ZB	1021	270	zebibæti	ZiB	270
yottabæti	YB	1024	280	yobibyte	YiB	280

Bæti eru yfirleitt táknuð með hástafnum B. Sem dæmi eru (u.þ.b.) milljón bæti gjarnan táknuð sem 1 MB. Ein undanteknin er þó á þessari reglu, og er hún sú að 1 kílóbæti er gjarnan táknað með kb. Bæti eru gjarnan notuð til að tákna stærð gagnageymsla á meðan að bitar (sem táknaðir eru með litlu b-i, dæmi: 1 Mb) eru gjarnan notaðir til að tákna hraða nettenginga. Þetta veldur gjarnan ruglingi.

Einnig er gott að hafa í huga að:

1 GB
= 1024 MB
= 1024×1024 KB (1.048.576 KB)
= 1024×1024×1024 B (1.073.741.824 bæti)
= 1024×1024×1024×8 bitar
= 8 Gb

Það þarf því nettengingu sem býður upp á 8 Mbás (e. Mb/s) til að hala niður skrá sem er 1 MB að stærð á einni sekúndu. Einnig margfaldar hvert forskeyti í tölvuheiminum tölu um 1024, ólíkt því sem venjan er þar sem hvert forskeyti margfaldar tölu upp um 1000.

Gagnastærð á gagnageymslum

Framleiðendur harðra diska hafa jafnan ruglað viðskiptavini sína með því að nota ekki þetta kerfi. Hjá þeim hefur 1 MB í gegnum tíðina táknað 1 milljón bæta og hafa þeir þannig blekkt viðskiptavini sína til að kaupa tæki með minni minnisgetu en þeir töldu sig vera að kaupa. Þetta mun þó hugsanlega breytast eftir að dómur sem féll árið 2007 í máli gegn einum stærsta harðdiskaframleiðanda í heimi (Seagate) þar sem þeir voru dæmdir til að greiða skaðabætur fyrir að hafa viljandi ruglað viðskiptavini sína með þessum hætti ^[4].