Hamfarirnar í Japan 2011 urðu vegna jarðskjálfta upp á 9,0 á Richter. Jarðskjálftinn varð klukkan 14:45 að japönskum staðartíma á föstudeginum 11. mars 2011.[2] [3][5] Skjálftamiðja hans var úti á hafi, 130 kílómetrum austur af borginni Sendai[2].
Jarðskjálftinn orsakaði flóðbylgju, allt að 29,6 metra háa,[6] sem lenti á Japan mínútum eftir skjálftann og flæddi allt að 10 km inn af landinu. [7] Jarðskjálftinn orsakaði einnig smærri flóðbylgjur sem lentu á öðrum löndum eftir nokkra klukkutíma. Viðvaranir voru gefnar út fyrir strönd Japans sem liggur að Kyrrahafinu og fyrir í það minnsta 20 önnur lönd, þar á meðal Kyrrahafströnd Norður og Suður Ameríku[8][9][10].
Japanska lögreglan staðfesti opinberlega 19.747 dána[4] í 18 héruðum, ásamt 125.000 skemmdum eða eyðilögðum byggingum.[4] Jarðskjálftinn og flóðbylgjan orsakaði miklar mannvirkjaskemmdir í Japan, meðal annars á vegum, járnbrautum og eldsvoðum, ásamt eyðilagðrar stíflu.[7][11] Í kringum 4,4 milljónir heimila í Japan voru án rafmagns og 1,5 milljónir án vatns [12]. Slökkt var á mörgum raföllum og í það minnsta þrír kjarnaofnar urðu fyrir sprengingum vegna þrýstings vetnis gass sem hafði safnast saman í ytri lokum eftir kerfisbilun.[13] Íbúar innan 20 km radíus í kringum Fukushima 1 kjarnorkuverið og innan 10 km radíus í kringum Fukushima 2 kjarnorkuverið voru brottfluttir.[14]
Jarðskjálftinn
Jarðskjálftinn var neðanjarðarskjálfti upp á 9,0 á Richter. Hann varð þann 11. mars 2011 klukkan 14:45 að japönskum staðartíma. Hann varð í vesturhluta Kyrrahafsins á 32 km dýpi[15], með skjálftamiðju 72 kílómetra frá Oshika skaganum og stóð yfir í rúmlega sex mínútur. [1][2] Næsta stórborg við skjálftann var Sendai, í Honshu héraði, í 130 km fjarlægð. Jarðskjálftinn varð í 373 km fjarlægð frá höfuðborg Japans, Tokyo.[2] Aðalkippurinn gerðist eftir fjölda fyrirskjálfta og var fylgt eftir af hundruðum eftirskjálfta. Fyrsti stóri fyrirskjálftinn var 7.1 á Richter þann 9. mars, 40 km frá skjálftamiðju aðalkippsins þann 11. mars.[2][16]
Einni mínútu áður en skjálftinn fannst í Tókýó, gaf jarðskjálfta viðvörunarkerfi Japana sem inniheldur 1.000 skjálftamæla í Japan, viðvaranir um sterkan skjálfta til milljóna manna. Þessi viðvörun frá Veðurstofu Japans er talin hafa bjargað mörgum mannslífum.[17][18]
Skjálftinn var upphaflega tilkynntur upp á 7.9 á Richter, uppfærður upp í 8.8, 8.9[19] og síðan loks upp í 9.0[3]. Jarðskjálftinn gerðist þar sem Kyrrahafs flekinn sígur undir flekann undir Honshu, en þau flekamörk eru gagnrýnd á meðal vísindamanna.[20][21] Kyrrahafsflekinn sem færist um 8 til 9 cm á ári er sagður síga undir Honshu flekann og gefur þannig frá sér mikið magn af orku. Þessi hreyfing ýtir efri flekanum niður þangað til álagið verður nógu mikið fyrir jarðskjálfta. Brotið vegna álagsins varð til þess að sjávarbotninn hækkaði um nokkra metra.[21]
Skemmdir og afleiðingar
Alvarlegar bilanir í Fukushimakjarnorkuverinu
Skömmu eftir flóðbylgjuna komu upp alvarleg vandamál við kælingu kjarnaofna og eldsneytisgeymsla í Fukushímakjarnorkuverinu, sem síðar leiddu til sprenginga og losunar geislavirkra efna út í andrúmsloftið.
Heimildir
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.