კირილიცა

From Wikipedia, the free encyclopedia

კირილიცა
Remove ads

კირილიცა (ასევე ტრადიციული სახელი პირველი ორი ასო-ნიშნის, „აზისა“ და „ბუკის“, მიხედვით — აზბუკა — aзбука) — არაერთი სლავური და არასლავური ენის (მაგ.: ჩუვაშური, ბურიატული, თათრული, ბაშკირული, უდმურტული, აფხაზური, ოსური) დამწერლობა ევროპასა და აზიაში.

სწრაფი ფაქტები კირილიცა ...
Thumb
კირილიცის გავრცელების არე
Remove ads

ისტორია

ქრისტიანობის გავრცელების შემდეგ საჭირო შეიქმნა ანბანის შემოღება სლავური ენის ფიქსაციისათვის. 863 წელს თესალონიკელმა ძმებმა კირილემ და მეთოდემ შეადგინეს სლავური ენის ანბანი — გლაგოლიცა. 863-866 წლებში მათ ბერძნულიდან თარგმნეს სახარება, სამოციქულო წიგნი, დავითნი და სხვა. კირილესა (869) და მეფოდეს (885) სიკვდილის შემდეგ სლავური დამწერლობის ცენტრმა აღმოსავლეთში — ბულგარეთში გადაინაცვლა. ბულგარულ ენაზე ითარგმნა დიდძალი რელიგიური და საერო ხასიათის ლიტერატურული ნაწარმოებები, საფუძველი ჩაეყარა ეროვნულ ორიგინალურ ლიტერატურას. ღვთისმსახურება მხოლოდ სლავურ ენაზე ტარდებოდა. ამ პერიოდში ბულგარეთში შეიქმნა გლაგოლიცაზე უფრო ზუსტი და სრულყოფილი ანბანი — კირილიცა. ვარაუდოვენ, რომ კირილიცას ავტორია კირილესა და მეთოდეს მოწაფე კლიმენტი. კირილიცას საფუძვლად დაედო ბერძნული უნციალური ანბანი (22 ასო), ხოლო დანარჩენი ასოები (Б, Ѕ, Ж, Ш, Ц, Ч, Ѱ, Ы, Ъ, Ь, Ѣ, , Ю, Ѥ, Ѧ, Ѫ, Ѩ, Ѭ) გადმოიტანეს სხვა ენების ანბანებიდან (ებრაული და სხვა) ან შეადგინეს ასოების კომბინაციით.

კირილიცაზე წერენ ყოფილი იუგოსლავიის ზოგიერთ ქვეყანაში (სერბეთი, ბოსნია და ჰერცეგოვინა) და იქ მას „ჩირილიცას“ უწოდებენ.

Remove ads

კირილიცას ანბანი

მეტი ინფორმაცია №, ასო ...
Remove ads

კირილიცა უნიკოდში

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
0400 ЀЁЂЃЄЅІЇЈЉЊЋЌЍЎЏ
0410 АБВГДЕЖЗИЙКЛМНОП
0420 РСТУФХЦЧШЩЪЫЬЭЮЯ
0430 абвгдежзийклмноп
0440 рстуфхцчшщъыьэюя
0450 ѐёђѓєѕіїјљњћќѝўџ
0460 ѠѡѢѣѤѥѦѧѨѩѪѫѬѭѮѯ
0470 ѰѱѲѳѴѵѶѷѸѹѺѻѼѽѾѿ
0480 Ҁҁ҂҃҄҅҆҇҈҉ҊҋҌҍҎҏ
0490 ҐґҒғҔҕҖҗҘҙҚқҜҝҞҟ
0500 ԀԁԂԃԄԅԆԇԈԉԊԋԌԍԎԏ
0510 ԐԑԒԓԔԕԖԗԘԙԚԛԜԝԞԟ
0520 ԠԡԢԣԤԥԦԧԨԩԪԫԬԭԮԯ
04A0 ҠҡҢңҤҥҦҧҨҩҪҫҬҭҮү
04B0 ҰұҲҳҴҵҶҷҸҹҺһҼҽҾҿ
04C0 ӀӁӂӃӄӅӆӇӈӉӊӋӌӍӎӏ
04D0 ӐӑӒӓӔӕӖӗӘәӚӛӜӝӞӟ
04E0 ӠӡӢӣӤӥӦӧӨөӪӫӬӭӮӯ
04F0 ӰӱӲӳӴӵӶӷӸӹӺӻӼӽӾӿ
2DE0
2DF0 ⷿ
A640
A650
A660
A670
A680
A690

ლიტერატურა

  • ო. ლაბარტყავა, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985.  გვ. 434.
  • Ivan G. Iliev. Short History of the Cyrillic Alphabet. Plovdiv. 2012. Short History of the Cyrillic Alphabet
  • Bringhurst, Robert (2002). The Elements of Typographic Style (version 2.5), pp. 262–264. Vancouver, Hartley & Marks. ISBN 0-88179-133-4.
  • Nezirović, M. (1992). Jevrejsko-španjolska književnost. Sarajevo: Svjetlost. [cited in Šmid, 2002]
  • Šmid, Katja (2002). "Los problemas del estudio de la lengua sefardíPDF (603 KiB)", in Verba Hispanica, vol X. Liubliana: Facultad de Filosofía y Letras de la Universidad de Liubliana. ISSN 0353-9660.
  • 'The Lives of St. Tsurho and St. Strahota', Bohemia, 1495, Vatican Library
Remove ads

პროფ. ვლადიმირ ალპატოვი კირილური ანბანის შესახებ

რესურსები ინტერნეტში

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads