მაქს პლანკი

მაქს კარლ ერნსტ ლუდვიგ პლანკი (გერმ. Max Karl Ernst Ludwig Planck; დ. 23 აპრილი, 1858 — გ. 4 ოქტომბერი, 1947) — გერმანელი ფიზიკოსი. საყოველთაოდ მოიაზრება, როგორც კვანტური თეორიის დამფუძნებელი. ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიკის დარგში (1918).^[28] პრუსიის მეცნიერებათა აკადემიისა და სხვადასხვა სამეცნიერო საზოგადოების და აკადემიის წევრი და, ამგვარად, როგორც მე-20 საუკუნის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ფიზიკოსი.

მაქს პლანკი
გერმ. Max Planck[1]
დაბ. თარიღი	23 აპრილი, 1858(1858-04-23)[2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17]
დაბ. ადგილი	კილი, ჰოლშტაინის საჰერცოგო, გერმანიის კავშირი[1] [12] [17]
გარდ. თარიღი	4 ოქტომბერი, 1947(1947-10-04)[2] [3] [4] [5] [6] [7] [18] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [16] [17] (89 წლის)
გარდ. ადგილი	გეტინგენი[1] [12] [17]
დასაფლავებულია	გიოტინგენის სასაფლაო[19] [17]
მოქალაქეობა	გერმანიის იმპერია
საქმიანობა	ფიზიკოს-თეორეტიკოსი, უნივერსიტეტის პროფესორი, ფიზიკოსი[14] და ფილოსოფოსი[20]
მუშაობის ადგილი	ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი, კილის უნივერსიტეტი, ფრიდრიხ ვილჰელმის უნივერსიტეტი და ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი, Maximiliansgymnasium München და ფრიდრიხ ვილჰელმის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები	მაქს აბრაჰამი, ვალტერ ბოთე, გუსტავ ლუდვიგ ჰერცი, მაქს ფონ ლაუე, ვალტერ მეისნერი, მორიც შლიკი და ვალტერ შოტკი
მეუღლე	მარი მერკი[17] [21]
მამა	ვილჰელმ ფონ პლანკი[1] [17]
შვილ(ებ)ი	ერვინ პლანკი[1] , Karl Planck[17] და Hermann Planck[17]
ჯილდოები	ნობელის პრემია ფიზიკაში[22] [23] , Adlerschild des Deutschen Reiches, მაქს პლანკის მედალი, გოეთეს პრემია, კოპლის მედალი[24] , ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის, ლორენცის მედალი, ჰარნაკის მედალი, ჰელმჰოლცის მედალი, ბავარიის მაქსიმიალიანის ორდენი სამეცნიერო და სახელოვნებო მიღწევებისათვის, ლიბიხის მედალი[25] , ფრანკლინის მედალი, ათენის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, კემბრიჯის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, გლაზგოს უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, ბერლინის ტექნიკური უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, გატრის ლექცია[26] , Goethe Medal for Art and Science და სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[27]
ხელმოწერა
მაქს პლანკი ვიკისაწყობში

პლანკის ნამუშევრები ეხება თერმოდინამიკას, თერმული გამოსხივების თეორიებს, კვანტურ თეორიებს, ფარდობითობის სპეციალურ თეორიებსა და ოპტიკას.

ლიტერატურა

• Heilbron, J. L. (2000) The Dilemmas of an Upright Man: Max Planck and the Fortunes of German Science. Harvard University Press. ISBN 0-674-00439-6.
• Medawar, Jean: Pyke, David (2012). Hitler's Gift: The True Story of the Scientists Expelled by the Nazi Regime. New York: Arcade Publishing. ISBN 978-1-61145-709-4.

რესურსები ინტერნეტში

• შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „მაქს პლანკი“ ვიკისაწყობში.
• მაქს პლანკი — ნამუშევრები პროექტ „გუტენბერგზე“
• მაქს პლანკი — ნამუშევრები საიტზე Internet Archive
• მაქს პლანკი — ნამუშევრები საიტზე LibriVox (უფასო აუდიო წიგნები)