ქვემო ჭალა

ქვემო ჭალა — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, შიდა ქართლის მხარის კასპის მუნიციპალიტეტში. თემის ცენტრი (სოფლები: ახალშენი, გამდლისწყარო, გორაკა, ვაკე, პანტიანი, საკორინთლო).^[1]

სოფელი
ქვემო ჭალა
სოფელი ქვემო ჭალა
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	შიდა ქართლის მხარეშიდა ქართლის მხარე
მუნიციპალიტეტი	კასპის მუნიციპალიტეტი
თემი	ქვემო ჭალა
კოორდინატები	42°01′34″ ჩ. გ. 44°23′42″ ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	680 მ
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	1075[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,3 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995
საქართველო შიდა ქართლის მხარე კასპის მუნიციპალიტეტი
ქვემო ჭალა ვიკისაწყობში

გეოგრაფია

მდებარეობს მდინარე ლეხურის ორივე ნაპირიზე. ზღვის დონიდან 680 მეტრზე, კასპიდან დაშორებულია 13 კილომეტრით. გაშენებულია უმეტესად ჩრდილო-აღმოსავლეთით გადაშლილ, ვაკე ტერიტორიაზე, სოფლიდან 3 კმ-ის დაშორებით, აღმოსავლეთით აშენებულია სხვილოს (ცხვილოს) ციხე. სოფელ ქვემო ჭალის ისტორია იწყება სწორედ სხვილოდან. სხვილო ძველი ისტორიული სოფელია და მოგვიანებით მოსახლეობა ქვემოთ, ჭალა ადგილას დასახლებულა. აქედან მომდინარეობს სოფლის სახელწოდებაც ქვემო ჭალა.

ისტორია

სხვილოს ციხე თავად ამილახვრების რეზიდენცია იყო, გვიან შუა საუკუნეებში ამილახვრებმა ქვემო ჭალაში ააშენეს ციხე, სასახლე და რეზიდენციაც აქ გადმოიტანეს. სხვილოდან „ქვემოთ" ჭალაში პირველად ანდუყაფარ ამილახვარი ჩამოსახლებულა. მასვე აუშენებია სპარსული აბანო, რომელიც XVII საუკუნით თარიღდება.^[2] 1921-1930 წლებში იყო გორის მაზრის ქვემო ჭალის რაიონის ცენტრი.

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 1075 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
1893[3]	1015	—	—
1908[4]	1052	—	—
1911[5]	1052	—	—
1926[6]	1455	—	—
2002[7]	1489	727	762
2014[1]	1075	536	539

გალერეა

• 
  ამილახვრის ციხე
• 
  ციხის ეკლესია
• 
  ციხის კოშკი
• 
  ციხის შიდა ეზო

იხილეთ აგრეთვე

• ქედას წმინდა თევდორეს ეკლესია
• ქვემო ჭალის ეკლესია
• ქვემო ჭალის წმინდა გიორგის საყდარი
• ამილახვრის სახლი
• ქვემო ჭალის სამაროვანი
• კუდუხაანის კომპლექსი

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 517.