Elementary OS

elementary OS — ლინუქსის დისტრიბუტივი, დაფუძნებული უბუნტუზე. იგი იყენებს სამუშაო დაფას, რომელსაც საკუთარი გარსი, Pantheon^[3] აქვს და ინტეგრირებულია elementary OS-ის სხვა პროგრამებთან, რომელთა შორის არის სამაგრი, ბრაუზერი Midori და Scratch (მარტივი ტექსტური რედაქტორი). ფანჯრების მენეჯერის სახით გამოიყენება Gala,^[4] დაფუძნებული Mutter-ზე.^[3]

elementary OS

elementary OS "Loki"
შემქმნელი	Danielle Foré
ოპერაციული სისტემის ოჯახი	იუნიქსისავით
წყაროს მოდელი	ღია წყარო
პირველად გამოვიდა	31 მარტი, 2011; 14 წლის წინ (2011-03-31)
უკანასკნელი გამოშვება	0.4.1 "Loki" / 17 მაისი, 2017; 8 წლის წინ (2017-05-17)[1]
ხელმისაწვდომი ენები	მრავალენოვანი
განახლების მეთოდი	APT (AppCenter)
პაკეტების მენეჯერი	dpkg
მხარდაჭერილი პლატფორმები	x86-64
ბირთვის ტიპი	x86, x86-64
სამომხმარებლო სივრცე	Pantheon[2]
ოფიციალური საიტი	elementary.io

თავდაპირველად ეს დისტრიბუტივი შეიქმნა, როგორც ვიზუალური თემების და პროგრამების კრებული, განკუთვნილი უბუნტუსთვის. მოგვიანებით იგი ცალკე დისტრიბუტივად გადაამუშავეს. ^[5] ეფუძნება რა უბუნტუს, იგი თავსებადია მისთვის დაწერილ პროგრამებთან და მათი დაყენებისთვის იყენებს უბუნტუს პროგრამულ ცენტრს. მისი მომხმარებლის გარემო მიზნად ისახავს ახალი მომხმარებლებისთვის ინტუიციურობას, რესურსების დიდი რაოდენობის მოხმარების გარეშე.^[6]

დიზაინის ფილოსოფია

პროექტი elementary OS მიზნად ისახავს GNU/ლინუქსის სხვა დისტრიბუტივების პრობლემების გადაწყვეტას, კერძოდ:

• უფრო მეტ გლობალურ ესთეტიკას, მოხმარებლის გარემოს გამარტივებით;
• პროგრამული დამოკიდებულების შემცირებით - ძირითადი პროგრამების გამოყენებით, რომლებიც დაწერილია C-ზე ან Vala-ზე;
• შეამციროს ტერმინალის ემულატორის მოხმარების აუცილებლობის სიხშირე;

მიუხედავად იმისა, რომ არ ეწინააღმდეგება GNU-ს ფილოსოფიას,^[7] ეს შეგნებული არჩევანი დიზაინის მხრივ განსხვავდება GNU/ლინუქსის დისტრიბუტივების უმრავლესობის ამოცანებისგან: სამუშაო დაფის გარემოს თავისუფლად მორგებისგან. ამის სანაცვლოდ, elementary OS-ის სამომხმარებლო მოწყობილობის ინტერფეისის წესები ყურადღებას აქცევს სწრაფ სარგებლიანობას სწავლის მშვიდი მრუდით^[8] და არა სრულფასოვანი მორგებით. სამი ძირითადი წესი, რომელსაც იყენებს სისტემის დეველოპერი, არის: სიზუსტე, კონფიგურირებისგან თავის არიდება და მინიმალური დოკუმენტაცია.^[9]

შექმნის დროიდან, elementary OS-ს წილად ხვდა როგორც მოწონება, ასევე კრიტიკა - დიზაინისთვის რომელიც, ჰგავს OS X-ს და მოხმარების პროცესისთვის.^[10][11]

პროგრამული კომპონენტები

• Pantheon Greeter: სესიური მენეჯერი, ეფუძნება LightDM-ს^{[apps 1]}
• Wingpanel: ზედა პანელი, GNOME Shell-ის მსგავსი^{[apps 2]}
• Slingshot: პროგრამების გამშვება, განთავსებული WingPanel-ზე^{[apps 3]}
• Plank: სამაგრი (რომელსაც ეფუძნება Docky)^{[apps 4][apps 5]}
• Switchboard: პარამეტრების პროგრამა (სისტემის მართვის ანალოგი)^{[apps 6]}
• Web: ვებ ბრაუზერი, დაფუძნებული WebKitGTK+-ზე^{[apps 7]}
• Mail: ელექტრონული ფოსტის კლიენტი, პროგრამირების ენა - Vala
• Maya: კალენდარი სამუშაო დაფისთვის^{[apps 8]}
• Noise: აუდიო პლეერი^{[apps 9]}
• Scratch: მარტივი ტექსტური რედაქტორი, gedit-ის და leafpad-ის მსგავსი^{[apps 10]}
• Pantheon Terminal: ტერმინალის ემულატორი^{[apps 11]}
• Pantheon Files: ფაილების მენეჯერი^{[apps 12][apps 13]}
• Ubiquity-ზე დაფუძნებული ფორკი

ინსტალაცია

elementary OS ვრცელდება უფასოდ (სურვილისამებრ, დეველოპერებისთვის თანხის შეწირვის არჩევანით), Live CD/Live USB-ის სახით, რაც მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს, სისტემა გამოსცადონ მისი ინსტალირების გარეშე. ინსტალატორი არის Ubiquity, უბუნტუს და დაკავშირებული დისტრიბუტივების სტანდარტი.

ვერსიები

0.1 Jupiter

სისტემის პირველი სტაბილური ვერსია იყო Jupiter,^[5] გამოქვეყნებული 2011 წლის 31 მარტს^[12] და დაფუძნებული უბუნტუ 10.10-ზე. 2012 წლის ოქტომბრის შემდეგ მისი მხარდაჭერა შეწყდა, ამიტომ elementary OS-ის საიტზე სისტემის ინსტალატორი ხელმისაწვდომი არ არის.^[13][14]

0.2 Luna

2012 წლის ნოემბერში გამოვიდა სისტემის ახალი, კოდური სახელის Luna მქონე ვერსია, რომელიც იყენებს Ubuntu 12.04 LTS-ს.^[15] მისი მეორე ბეტა ვერსიას გამოვიდა 2013 წლის 6 მაისს, 300-ზე მეტი შეცდომის შესწორებით და რამდენიმე ცვლილებით, როგორიც არის რამდენიმე ლოკალიზაციის და მონიტორის მხარდაჭერა და განახლებული პროგრამული უზრუნველყოფა.^[15][16] 2013 წლის 7 აგვისტოს ოფიციალურ საიტზე გამოჩნდა საათი ათვლით, რომელიც დროს 2013 წლის 10 აგვისტომდე ითვლიდა.^[17] elementary OS-ის მეორე სტაბილური ვერსია, Luna, ამავე დღეს გამოვიდა, რასაც ახლდა ოფიციალური საიტის დიზაინის ცვლილებაც.^[18]

0.3 Freya

elementary OS 0.3 "Freya"

მესამე სტაბილური ვერსიაა Isis, შემოთავაზებული იყო დანიელ ფორეს მიერ, 2013 წლის აგვისტოში.^[19] მოგვიანებით მისი სახელი შეიცვალა ისლამური სახელმწიფოს აბრევიატურასთან (ISIS) მსგავსების გამო^[20]. ეს ვერსია ეფუძნება Ubuntu 14.04 LTS-ს, გამოსულს 2014 წლის აპრილში.^[19] Freya-ს პირველი ბეტა გამოვიდა 2014 წლის 11 აგვისტოს.^[21] მეორე ბეტა გამოვიდა 2015 წლის 8 თებერვალს.^[22] საბოლოო ვერსია გამოვიდა 2015 წლის 11 აპრილს, მას შემდეგ, რაც რვა დღით ადრე ოფიციალურ საიტზე გამოჩნდა საათი დროის ათვლით.

0.4 Loki

elementary OS 0.4-ის კოდური სახელწოდება იყო "Loki". ეს ვერსია გამოვიდა 2016 წლის 98 სექტემბერს.^[23] იგი ეფუძნებოდა Ubuntu-ს ხანგრძლივი მდარდაჭერის მქონე ვერსიაზე, რომელიც წლის დასაწყისში გამოჩნდა და მის განახლებულ ბირთვს (4.4). Loki-ში სისტემური შეტყობინებების სისტემა შეიცვალა და დაემატა სტანდარტული პროგრამების რამდენიმე ახალი ნიმუში.

ვერსიების ისტორია

ფერი	ლეგენდა
წითელი	მხარდაუჭერელი ვერსია
ყვითელი	ძველი მხარდაჭერილი ვერსია
ოქროს	განვითარების ვერსია
მწვანე	ბოლო ვერსია
ლურჯი	მომავალი ვერსია (განვითარების გარეშე)

ვერსია	კოდური სახელწოდება	გამოსვლის თარიღი	ბაზა
0.1[24][25][26]	Jupiter	31 მარტი 2011	Ubuntu 10.10
0.2[27][28]	Luna	10 აგვისტო 2013	Ubuntu 12.04 LTS
0.3[29][30]	Freya	11 აპრილი 2015	Ubuntu 14.04 LTS
0.3.1	Freya	3 სექტემბერი 2015	Ubuntu 14.04 LTS
0.3.2	Freya	000000002015-12-09-00009 დეკემბერი 2015	Ubuntu 14.04 LTS
0.4[31][32][33]	Loki	000000002016-09-09-00009 სექტემბერი 2016	Ubuntu 16.04 LTS[23]
0.4.1[34]	Loki	000000002017-05-17-000017 მაისი 2017	Ubuntu 16.04.2 LTS[35]
5.0[36][37]	Juno	ცნობილი გახდება	Ubuntu 18.04 LTS[38][39][40]

რესურსები ინტერნეტში

• ოფიციალური საიტი
• elementary-ს დეველოპერები საიტზე Launchpad.net