ჯონ ფონ ნოიმანი (ინგლ. John von Neumann, უნგრ. Neumann János - დ. 28 დეკემბერი, 1903, ბუდაპეშტი – გ. 8 თებერვალი, 1957, ვაშინგტონი) — ავსტრია-უნგრეთში დაბადებული ამერიკელი მათემატიკოსი და ფიზიკოსი[22]. ეკუთვნის შრომები ფუნქციონალურ ანალიზში, კვანტურ მექანიკაში, ლოგიკაში, მეტეოროლოგიაში. უზარმაზარი წვლილი შეიტანა პირველი ელექტრონული გამომთვლელი მანქანების შექმნაში, მისმა თამაშთა თეორიამ კი მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ეკონომიკაში.
სწრაფი ფაქტები ჯონ ფონ ნოიმანი, დაბ. თარიღი ...
ჯონ ფონ ნოიმანი |
---|
უნგრ. margittai Neumann János Lajos |
|
დაბ. თარიღი |
28 დეკემბერი, 1903(1903-12-28)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] |
---|
დაბ. ადგილი |
ბუდაპეშტი, უნგრეთის სამეფო, ავსტრია-უნგრეთის იმპერია[13] |
---|
გარდ. თარიღი |
8 თებერვალი, 1957(1957-02-08)[13] [3] [4] [5] [7] [8] [9] [10] [11] [12] (53 წლის) |
---|
გარდ. ადგილი |
უოლტერ რიდის სამხედრო-სამედიცინო ცენტრი[14] [15] |
---|
დასაფლავებულია |
პრინსტონის სასაფლაო[16] |
---|
მოქალაქეობა |
უნგრეთი აშშ[17] |
---|
საქმიანობა |
მათემატიკოსი[1] [18] , ინფორმატიკოსი, ფიზიკოსი, ეკონომისტი, უნივერსიტეტის პროფესორი და მეცნიერი |
---|
მუშაობის ადგილი |
პრინსტონის უნივერსიტეტი[3] , ფრიდრიხ ვილჰელმის უნივერსიტეტი[3] , ამერიკის ატომური ენერგიის კომისიის[17] , ჰამბურგის უნივერსიტეტი[3] , პერსპექტიული კვლევების ინსტიტუტი[3] , Armed Forces Special Weapons Project[3] , Ballistic Research Laboratory[3] , Naval Ordnance Laboratory[3] და ლოს-ალმოსის ეროვნული ლაბორატორია[3] |
---|
ალმა-მატერი |
ფაშორის გიმნაზია[3] , ფრიდრიხ ვილჰელმის უნივერსიტეტი[3] , ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ეტვეშ ლორანდის უნივერსიტეტი[3] და გეტინგენის უნივერსიტეტი[3] |
---|
მეუღლე |
კლარა დან ფონ ნოიმანი[3] და Mariette Kövesi[19] |
---|
მამა |
Max von Neumann |
---|
დედა |
Margaret Neumann |
---|
შვილ(ებ)ი |
მარინა ფონ ნოიმან უაიტმენი |
---|
ჯილდოები |
თავისუფლების საპრეზიდენტო მედალი[3] , კარლ-გუსტავ როსბის მედალი, ბოხერის სახელობის პრემია[20] [3] , ენრიკო ფერმის პრემია[3] , გიბსის ლექცია[3] , Silliman Memorial Lectures, მედალი დამსახურებისთვის[3] , ალბერტ აინშტაინის პრემია[3] , Financial Times Person of the Year, Fellow of the Institute of Mathematical Statistics[12] და ეკონომეტრიკის საზოგადოების წევრი[21] |
---|
|
დახურვა