საომარი მდგომარეობა უკრაინაში
From Wikipedia, the free encyclopedia
უკრაინაში საომარი მდგომარეობა (უკრ. Воєнний стан в Україні) — შემოღების სამართლებრივი საფუძველი არის უკრაინის კონსტიტუცია, უკრაინის კანონი „საომარი მდგომარეობის სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ (No. 389-VIII 2015 წლის 12 მაისიდან[1]) და პრეზიდენტის ბრძანებულებები საომარი მდგომარეობის შემოღების შესახებ. უკრაინაში ორჯერ შემოიღეს საომარი მდგომარეობა.
წინა კანონი „საომარი მდგომარეობის სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ მიღებულ იქნა 2000 წელს და ხელი მოაწერა პრეზიდენტმა ლეონიდ კუჩმამ.[2][3] კანონი რამდენჯერმე შეიცვალა: 2003, 2008, 2010, 2012 და 2014 წლებში.[3]
2015 წელს პეტრო პოროშენკომ პარლამენტს წარუდგინა კანონპროექტი No2541. იგი უკრაინის უმაღლესმა რადამ 12 მაისს მიიღო და 8 ივნისს უკრაინის პრეზიდენტის ხელმოწერით დაწესდა.[4][5] ახალი კანონის განსახორციელებლად, უკრაინის მინისტრთა კაბინეტმა დაამტკიცა ტიპური გეგმა უკრაინაში ან მის ცალკეულ ტერიტორიებზე საომარი მდგომარეობის სამართლებრივი რეჟიმის შემოღებისა და ღონისძიებების გატარების მიზნით.[6] ხანგრძლივი სამხედრო ინტერვენციის საპასუხოდ, უკრაინის აღმასრულებელი ხელისუფლების ცენტრალურმა დანაყოფებმა შექმნეს შესაბამისი დანაყოფები. სოციალური პოლიტიკის სამინისტროში მოქმედებს ანტიტერორისტული ოპერაციების მონაწილეებისა და გადამდგარი სამხედროების სოციალური ადაპტაციის განყოფილება,[7] ჯანდაცვის სამინისტროში - ანტიტერორისტული ოპერაციების, საგანგებო და საომარი მდგომარეობის დროს კოორდინაციისა და სამედიცინო დახმარების განყოფილება.[8]
2015 წლის 28 მაისს გადაცემაში „პოროშენკოს წელი“ პრეზიდენტმა თქვა, რომ უკრაინაში საომარი მდგომარეობის შემოღების შესახებ ბრძანებულებას მოეწერება ხელი, თუ ზავი დაირღვა და უკრაინის შეიარაღებული ძალების პოზიციაზე იქნება შეტევა.[5]