ტაჯიკეთის დემოგრაფია
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
ტაჯიკეთის დემოგრაფია — ტაჯიკეთის მოსახლეობის დემოგრაფიული მახასიათებლები, მათ შორის მოსახლეობის ზრდა, მოსახლეობის სიმჭიდროვე, განათლება, ჯანდაცვა, ეკონომიკური მდგომარეობა, რელიგიური კუთვნილება და მოსახლეობის სხვა ასპექტები. 2013 წლის 5 თებერვლის მდგომარეობით, ტაჯიკეთის მოსახლეობა შეადგენს 8,734,951 მილიონ ადამიანს, მათ შორის 84.3 % ტაჯიკებს, 13.8 % უზბეკს, 0.5 % რუსს (1989 წელს ეთნიკური რუსები მოსახლეობის 7.6% -ს შეადგენდნენ[1]; 2000 წელს კი — 1.1%-ს). ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტოს მონაცემებით 237 ქვეყანას შორის ტაჯიკეთი 96 ადგილზეა.[2]
ტაჯიკეთის მთავარ ეთნიკურ გგუფად არიან აღიარებულნი ტაჯიკები, ხოლო უმცირესობად უზბეკები, ყირგიზები და რუსები. თანამედროვე ტაჯიკები არიან ირანელი ხალხი და ეთნიკური სპარსელები. კერძოდ, ისინი შუა აღმოსავლეთ ირანელი ხალხებიდან არიან წარმოშობით.[3] ისტორიულად ტაჯიკეთი და უზბეკეთი იყვნენ ბუჰარელი ებრაელები, რომლებიც თავიანთ წინაპრებს ძვ. წ. VII საუკუნეში ბაბილონელთა ტყვეობაში გადაჰყავდათ ისრაელის დაკარგული ტომიდან, მაგრამ თითქმის არც ბუჰარელი ებრაელები დარჩნენ ტაჯიკეთში.[4] მე -20 საუკუნეში რეგიონის მოსახლეობა ორი სახის იყო. XIX საუკუნის მიწურულს, ტაჯიკი და უზბეკი ხალხი, რომლებიც საუკუნეების მანძილზე ცხოვრობდნენ და ხშირად იყენებდნენ ერთმანეთის ენებს, არ აღიქვამდნენ ერთმანეთს, როგორც ორ განსხვავებულ ერს.
ტაჯიკეთის მთავარი ენაა ტაჯიკური, რომელიც ირანულია , რის გამოც სპარსულ ენად ითვლება. გარდა ტაჯიკეთისა, ეს ენა არის სახელმწიფო ენა ირანში და ავღანეთში.
მთავარი სტატია: რელიგიები ტაჯიკეთში. მთავარი სტატია: ტაჯიკეთის ეთნიკური ჯგუფები.
ქვემოთ მოცემულია ტაჯიკეთის მოსახლეობის სიცოცხლის ხანგრძლივობის 2009 წლის მონაცემები.
მთავარი სტატია: დემოგრაფია.2014 წლისთვის ტაჯიკეთს 8,161,100 მუდმივი მაცხოვრებელი ჰყავს. მოსახლეობის სიმჭიდროვე არის 57.2 ადამიანი / კმ² (2014). მოსახლეობა თანაბრად გადანაწილდა.
GKT- ის კვლევებით, 2015 წლის ბოლოს ტაჯიკეთის მოსახლეობა 8,576,926 იყო. 2015 წელს ტაჯიკეთის მოსახლეობა დაახლოებით 188,078 ადამიანით გაიზარდა. იმის გათვალისწინებით, რომ წლის დასაწყისში ტაჯიკეთის მოსახლეობა 8,388,848 ადამიანს შეადგენდა, წლიური ზრდა 2.24%-ია.
ქვემოთ არის ტაჯიკეთის 2015 წლის ძირითადი დემოგრაფიული მაჩვენებლები:
ტაჯიკეთის მოსახლეობა 2016 წელს 8,734,951 ადამიანია. 84.3% ეთნიკური ტაჯიკია.
მთავარი სტატია: დიასპორა.ტაჯიკური ორგანიზაციების აზრით, ტაჯიკეთიდან 210 ათასი ადამიანი რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეა. დაახლოებით 1 მილიონი ტაჯიკი ცხოვრობს რუსეთში, ამ მოქალაქეების 80% ეთნიკური ტაჯიკებია.
რუსეთში არსებობს ტაჯიკეთის მოსახლეობის რამდენიმე საჯარო და ადამიანის უფლებათა დამცველი ორგანიზაცია. 2001 წელს შეიქმნა ტაჯიკ-დიასპორის მხარდაჭერის ფონდი და 2003 წელს შეიქმნა საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაცია "Народная Лига „Таджики". 2007 წლის ნოემბერში ტაჯიკეთის ხალხთა პირველი ყრილობა გაიმართა რუსეთში.
მთავარი სტატია: თვითმკვლელობა.2005-2010 წლებში ტაჯიკეთის რესპუბლიკაში თვითმკვლელობის წლიური რაოდენობა გაიზარდა 187-დან 224-მდე: 139-დან 150 მამაკაცებში, ხოლო ქალებში 48-დან 74-მდე.[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
