Marilyn Monroe

Marilyn Monroe (aytılıwı: Merilin Monro, tuwılǵanındaǵı atı Norma Jeane Mortenson (Norma Jin Mortenson), shoqındırılǵandaǵı atı Norma Jeane Baker (Norma Jin Beyker); 1926-jıl 1-iyun — 1962-jıl 5-avgust^[5]) — amerikalı aktrisa, qosıqshı hám model. Komediyalıq filmlerdegi «sarı reńli bomba» qaharmanların atqarıwı menen tanılǵan artist XX ásirdiń eń ataqlı kino juldızları hám seks simvollarınan biri edi. 1962-jılı kútilmegende qaytıs bolǵanında, ol tek on jıl bas rolde qatnasqanına qaramastan, onıń filmleri 200 million dollar (2020-jılı 2 milliard dollarǵa teń) dáramat aldı^[6]. Ol elege shekem úlken xalıqaralıq mádeniyat belgisi sıpatında qaralmaqta.

Marilyn Monroe
Tuwılǵan sánesi	1-iyun 1926(1926-06-01)[1][2][3]
Tuwılǵan jeri	Los Angeles, Kaliforniya, AQSh
Qaytıs bolǵan sánesi	4-avgust 1962(1962-08-04)[4] (36 jasta) или 5-avgust 1962(1962-08-05) (36 jasta)
Qaytıs bolǵan jeri	Los Angeles, Kaliforniya, AQSh
Kásibi	aktrsia, model, qosıqshı
Qostarı	James Dougherty Joe DiMaggio Arthur Miller
Sayt	marilynmonroe.com
Qol úlgisi

Los-Anjeles qalasında tuwılıp ósken Monro balalıǵınıń kópshilik bólegin qáwenderlik úyi hám jetimxanada ótkerdi hám on altı jasında turmıs qurdı. Ol urıstıń bir bólegi sıpatında 1944-jılı zavodta islep atırǵan waqıtta «First Motion Picture Unit» fotografı menen tanıstırıldı hám óziniń tabıslı pin-up modellik karerasın basladı. Bul jumıs Twentieth Century-Fox (1946-47) hám Columbia Pictures (1948) menen qısqa múddetli kino shártnamalarına alıp keldi. Bir qatar kishi filmlerdegi rollerinen keyin 1951-jılı Fox penen jańa shártnama dúzdi. Keyingi eki jıl dawamında ol «Jas sezim» hám «Qáwipli oyın» sıyaqlı túrli komediya filmlerinde hám «Eki muhabbat ortasında» hám «Qáwipli tárbiyashı» sıyaqlı drama filmlerinde rol oynap, belgili aktrisaǵa aylandı. Monro juldız bolıwdan aldın jalańash túrde súwretke túskenligin aytqanda jánjelge ushıradı, biraq bul onıń karerasına zıyan keltirmesten, onıń tariyxı onıń filmlerine qızıǵıwshılıqtıń artıwına alıp keledi.

1953-jılǵa kelip Monro Gollivudtıń eń belgili juldızlarınan birine aylandı, ol úsh filmde bas roldi atqaradı: «Niagara» nuar filmi, onıń jınısıy tartımlılıǵına baǵıshlanǵan komediyalıq filmler, «Erkeklerdiń sarı shashlıların súyiwshi» hám «Millioner ańshılar». Ol óziniń jámiyetlik imidjin qáliplestiriwde hám basqarıwında áhmiyetli rol atqarǵan bolsa da, studiya tárepinen bárqulla bir túrdegi roller beriliwi hám tómen miynet haqı alıwı onı kewilsizlendirdi. 1954-jıldıń basında ol óziniń kino joybarınan bas tartqanı ushın qısqa waqıtqa shekem kinoda kóriniwge ruxsat berilmedi, biraq keyin ol Jaz boydaǵı» (1955) filminde qatnastı, bul onıń karerasınıń eń úlken ǵalabalıq tabısı boldı.