Умәйя әулеті
From Wikipedia, the free encyclopedia
Умәйя халифаты (араб.الخلافة الأموية) — феодалдық мемлекет, 661 жылы I Мұғауия құрған . Халықтың саны салыстырмалы түрде 33-тен 70 миллионға дейін. Омейядтар әулеті өзінің Мавераннахр, Синд, Магриб және Пиреней түбегін (әл-Андалус) қоса алғанда мұсылман жаулаптарын мұсылман әлеміне жалғастырды.
Умәйя Халифаты ٱلْخِلَافَة ٱلْأُمَوِيَّة Халифат | |||||||
| |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Астанасы | 661-744 Дамаск 744-750 Харран | ||||||
Тіл(дер)і | Арабша (ресми түрде) Грек | ||||||
Діні | Ислам | ||||||
Ақша бірлігі | Динар (алтын монета) Дирхам (күміс монета) | ||||||
Аумағы | 11 100 000 км² (720-750 жыл) | ||||||
Халқы | 60-70 млн | ||||||
Халиф Әмір әл-Муминин | |||||||
- 661-680 | I Мұғауия(бірінші) | ||||||
- 744-750 | II Маруан(соңғы) | ||||||
← Рашидун халифаты ← Кордоба әмірлігі ← Аббас әулеті |
Умәйядтар халифаты, ең үлкені, 11 100 000 км2 жерді алып, оны әлемдегі ең үлкен империялардың біріне айналдырды. Әулет 750 ж Аббасидтер бастаған көтеріліс нәтижесінде құлатылды. Тірі қалған әулеттің өкілдері Кордовада өздерін әмірлік түрінде, содан кейін халифат түрінде орнықтырды, исламның Алтын ғасыры кезеңін бастаған әлемдік ғылым, медицина, философия және өнертабыс орталығына айналды.
Омейяд халифаты орасан көп этникалық және көп мәдениетті халықты басқарды. Халифат халқының көп бөлігін құрайтын христиандар мен еврейлер өз діндерін ұстануы мүмкін, бірақ мұсылмандар босатылған негізгі салықты (джизия) төлеуге мәжбүр болды. Алайда, мұнда тек әр түрлі әл-ауқат бағдарламаларына бағытталған, тек мұсылмандарға арналған зекетке салынатын салық болған. Белгілі лауазымдарда христиандар болды, олардың кейбіреулері Византия үкіметтерінде қызмет еткен отбасыларға тиесілі болды. Христиандарды пайдалану Сирия сияқты жаулап алынған провинцияларда үлкен христиан популяцияларының болуынан туындаған діни орналастыру саясатының бір бөлігі болды. Бұл саясат Муавияның танымалдылығын арттырып, Сирияны оның қуат базасы ретінде нығайтты.