ព្រំដែន កម្ពុជា-ឡាវ

ព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ គឺជាព្រំដែនអន្តរជាតិរវាង កម្ពុជា និង ឡាវ ។ ព្រំដែនគឺ ៥៥៥ គីឡូម៉ែត្រ (៣៤៥ ម៉ាយ) និងរត់ពី ចំណុចមុំបី ជាមួយ ប្រទេសថៃ នៅភាគខាងលិចទៅចំណុចត្រីកោណ ជាមួយ វៀតណាម នៅភាគខាងកើត។ ^[១]

ព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ

ការពិពណ៌នា

ព្រំដែន​ចាប់​ផ្តើម​ពី​ទិស​ខាង​លិច​ត្រង់​ចំណុច​មុំបី​ជាមួយ​ប្រទេស​ថៃ​នៅ​កំពូល​ព្រះ​ចំបត់ក្នុង ​ជួរ​ភ្នំ​ដងរែក ។ ^[២] បន្ទាប់​មក​ព្រំប្រទល់​បន្ត​ដីគោក​ទៅ​ទិស​និរតី​រហូត​ដល់​ទន្លេ​រពៅ ហើយ​បន្ត​ពី​ទិស​ខាងកើត​ទៅ ​ទន្លេមេគង្គ ។ ទន្លេមេគង្គនៅទីនេះធំទូលាយណាស់ បង្កើតបានជាតំបន់ប្រជុំកោះ ស៊ីផានដន ដោយមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹងមាត់ទន្លេភាគខាងត្បូងនៃបឹងទន្លេនេះ មុននឹងចាកចេញពីវា ហើយបន្តទៅដីខាងជើង។ ព្រំប្រទល់​នោះ​បត់​ទៅ​ទិស​ខាង​កើត​ដល់ ​ទន្លេ​សេកុង ហើយ​បន្ត​ដំណើរ​ទៅ​ខាង​កើត​រហូត​ដល់​ចំណុច​ត្រីកោណ​ របស់​យួន​នៅ ​ជួរ​ភ្នំ​អណ្ណាម។ ^[២]

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

ច្រកព្រំដែន ណង ណក ខៀន

ចាប់ពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៦០ ប្រទេសបារាំង បានចាប់ផ្តើមបង្កើតវត្តមាននៅក្នុងតំបន់ ពីដំបូងនៅក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា សម័យទំនើប និង វៀតណាម ហើយអាណានិគមនៃ ឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំង ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៨៨៧។ ^[២] ប្រទេសលាវគឺជាផ្នែកនៃ ព្រះរាជាណាចក្រសៀម (ឈ្មោះចាស់សម្រាប់ប្រទេសថៃ) ប៉ុន្តែគ្រប់តំបន់ភាគខាងកើតនៃទន្លេមេគង្គត្រូវបាន បញ្ចូលទៅក្នុងឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំង នៅឆ្នាំ ១៨៩៣ បន្ទាប់ពី វិបត្តិបារាំង-សៀម ។ ^{[២] [៣] [៤]} នៅឆ្នាំ ១៩០៥ តំបន់ភាគខាងត្បូងឡាវនៃ ស្ទឹងត្រែង និង រតនគិរី ត្រូវបានផ្ទេរមកកម្ពុជាដោយផ្អែកលើទំនាក់ទំនងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ពួកគេជាមួយនគរខ្មែរ ជាមួយនឹងតំបន់តូចមួយទៅវៀតណាម។ ^{[២] [៥]} គេគិតថា ក្រោយមកអាជ្ញាធរបារាំងបានប្រើព្រំដែនប្រវត្តិសាស្ត្រនៃខេត្តស្ទឹងត្រែងជាព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ ទោះបីនៅចំណុចនេះគ្រាន់តែជាខ្សែរដ្ឋបាលផ្ទៃក្នុងដែលរត់កាត់តំបន់ដាច់ស្រយាលមួយ មិនចាំបាច់កំណត់វាឱ្យលម្អិតនោះទេ។ ^{[២] [៥]}

ទាំង​ឡាវ និង​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ឯករាជ្យ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៥៤ ហើយ​ព្រំដែន​បាន​ក្លាយ​ជា​រដ្ឋ​មួយ​រវាង​រដ្ឋ​អធិបតេយ្យ​ពីរ។ ^[៤] តំបន់ព្រំដែនមានភាពប្រែប្រួលពេញមួយទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០-១៩៨០ ដោយសារជម្លោះផ្សេងៗនៅឥណ្ឌូចិន។ ^[៤] មានភាពតានតឹងផងដែរលើការទាមទាររបស់ឡាវដែលមិនព្រមទទួលស្គាល់ចំពោះខេត្តស្ទឹងត្រែង ដោយប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើយុទ្ធនាការទាមទារខ្មែរក្នុងតំបន់ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០-៦០ ។ ^[៥] ជាលទ្ធផល គ្មានការបោះបង្គោលព្រំដែនណាមួយកើតឡើងទេ ហើយទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ឡាវ នៅតែមានសភាពទ្រុឌទ្រោម ដែលកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនថែមទៀត ក្នុងរបប ខ្មែរក្រហម -កុម្មុយនិស្តជាតិនិយមនៅកម្ពុជា ពីឆ្នាំ១៩៧៥-៧៩។ ^[៥] នៅឆ្នាំ ២០០០ ប្រទេសទាំងពីរបានប្រកាសថានឹងចាប់ផ្តើមការងារបោះបង្គោលព្រំដែន។ ^[៥] នៅឆ្នាំ ២០១៧ មានវិវាទនៅព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ។ ^[៦] ខណៈពេលដែលការងារជាច្រើនត្រូវបានធ្វើរួចនៅចុងឆ្នាំ ២០១៩ មានផ្នែកខ្លះនៃព្រំដែននៅតែមិនទាន់កំណត់ព្រំដែន។ ^[៧]

ច្រកព្រំដែន

បច្ចុប្បន្ន​មាន​ចំណុច​ឆ្លង​កាត់​ផ្លូវ​ការ​មួយ​គឺ​នៅ​ណង​ណក​ឃីន (ឡាវ) - ត្រពាំងក្រៀល (កម្ពុជា)។ ^{[៨] [៩]}

សូមមើលផងដែរ

• ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ឡាវ