អូម៉ង់
From Wikipedia, the free encyclopedia
ប្រទេសអូម៉ង់ (អារ៉ាប់ ៖ عُمَان), ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា រដ្ឋស៊ុលតង់អូម៉ង់ (អារ៉ាប់ ៖ سلْطنةُ عُمان), គឺជាប្រទេសនៅអាស៊ីខាងលិច មានទីតាំងនៅឆ្នេរសមុទ្រភាគអាគ្នេយ៍នៃឧបទ្វីបអារ៉ាប់ និងលាតសន្ធឹងមាត់ឈូងសមុទ្រពែក្ស ប្រទេសអូម៉ង់មានព្រំប្រទល់ដីជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម និងយេម៉ែន ខណៈពេលដែលចែករំលែកព្រំដែនសមុទ្រជាមួយអ៊ីរ៉ង់ និងប៉ាគីស្ថាន ឆ្នេរត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសមុទ្រអារ៉ាប់នៅភាគអាគ្នេយ៍ និងឈូងសមុទ្រអូម៉ង់នៅភាគឦសាន ទឹកដីដាច់ដោយឡែកម៉ាដានិងមូសានដាមត្រូវបានហ៊ុំព័ទ្ធដោយប្រទេសអារ៉ាប់រួមនៅលើព្រំដែនដី ជាមួយច្រកសមុទ្រហូរមូហ្ស (ដែលខ្លួនចែករំលែកជាមួយអ៊ីរ៉ង់) និងឈូងសមុទ្រអូម៉ង់បង្កើតជាព្រំប្រទល់ឆ្នេររបស់មូសានដាម ទីក្រុងមូស្កាតគឺជារាជធានី និងជាទីក្រុងធំបំផុតរបស់ប្រទេស
سلطنة عُمان (ភាសាអារ៉ាប់) | |
---|---|
ភ្លេងជាតិ سلطنة عُمان "as-Salām as-Sultānī" "ចម្រៀងសរសើរស៊ុលតង់" | |
ទីតាំងនៃប្រទេសអូម៉ង់នៅឧបទ្វីបអារ៉ាប់ (ពណ៌បៃតងងងឹត) | |
ធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត | មូស្កាត 23°35′20″N 58°24′30″E |
ភាសាផ្លូវការ | អារ៉ាប់[1] |
សាសនា | ៨៥.៩% ឥស្លាមសាសនា (ផ្លូវការ) ៦.៥% គ្រិស្តសាសនា ៥.៥% ហិណ្ឌូសាសនា ១% ផ្សេងៗ |
រដ្ឋាភិបាល | រដ្ឋឯកតាឥស្លាមរបបរបបរាជានិយមដាច់ខាត |
- ស៊ុលតង់និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី | ហៃសាំ ប៊ីន តារីក |
- ព្រះអង្គម្ចាស់ | ស៊ីយ៉ាហ្ស៊ីន ប៊ីន ហៃសាំ |
នីតិបញ្ញត្តិ | ក្រុមប្រឹក្សាអូម៉ង់ |
ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ (ម៉ាចលីស អាល់-ដូឡា) | |
- សភាជាន់ទាប | សភាប្រឹក្សា (ម៉ាចលីស អាល់-ស៊ូរ៉ា) |
ការបង្កើត | |
- អាល់-យូឡាន់ដា | ៦២៩ |
- អ៊ីម៉ាម៉ាតត្រូវបានបង្កើតឡើង[2] | ៧៥១ |
- រាជវង្សណាបានី | ១១៥៤ |
- ការគ្រប់គ្រងរបស់ព័រទុយហ្គាល់ | ១៥០៧–១៦៥៦ |
- រាជវង្សយ៉ារូបា | ១៦២៤ |
- រាជវង្សអាល់សាអ៊ីដ | ១៧៤៤ |
- មូស្កាតនិងអូម៉ង់ | ៨ មករា ១៨៥៦ |
- សង្គ្រាមយ៉េបេលអាកដារ | ១៩៥៤–១៩៥៩ |
- ការបះបោររបស់ដូហ្វារ | ៩ មិថុនា ១៩៦៥ – ១១ ធ្នូ ១៩៧៥ |
- រដ្ឋស៊ុលតង់អូម៉ង់ | ៩ សីហា ១៩៧០ |
- ទទួលស្គាល់នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ | ៧ តុលា ១៩៧១ |
- រដ្ឋធម្មនុញ្ញបច្ចុប្បន្ន | ៦ មករា ២០២១[3] |
ក្រឡាផ្ទៃ | |
- ផ្ទៃសរុប | គ.ម២ (ទី ៧០) |
- ផ្ទៃទឹក (%) | ធ្វេសប្រហែស |
ប្រជាជន | |
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ 2018) | 4,829,473[4][5] (ទី ១២៥) |
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០១០) | ២,៧៧៣,៤៧៩[6] |
- ដង់ស៊ីតេ | ១៥ នាក់/គ.ម២ (ទី ១៧៧) |
GDP (PPP) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២) |
- សរុប | ១៦៥.៩៤៧ ពាន់លានដុល្លារ[7] (ទី ៧៨) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៣៥,២៨៦ ដុល្លារ (ទី ៧១) |
GDP (ចារឹក) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២) |
- សរុប | ១១០.១២៧ ពាន់លានដុល្លារ[8] (ទី ៦៦) |
- ក្នុងម្នាក់ | ២៣,៤១៦ ដុល្លារ (ទី ៥៥) |
ជីនី (២០១៨) | ៣០.៧៥[9] មធ្យម |
HDI (២០១៩) | ០.៨១៣[10] ខ្ពស់ណាស់ · ទី ៦០ |
រូបិយវត្ថុ | រៀលអូម៉ង់ (OMR) |
ល្វែងម៉ោង | UTC+4 (ម៉.ស.ឈ.ព.) |
ទិសបើកបរ | ស្ដាំ |
កូដហៅទូរស័ព្ទ | +៩៦៨ |
ដែនកម្រិតខ្ពស់ | .om, عمان. |
គេហទំព័រ www.oman.om |
ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី ១៧ គ. ស៊ុលតង់អូម៉ងជាអាណាចក្រមួយ ប្រជែងជាមួយចក្រភពព័រទុយហ្គាល់ និងអង់គ្លេសសម្រាប់ឥទ្ធិពលនៅឈូងសមុទ្រពែក្ស និងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា នៅលើកំពូលនៅសតវត្សទី ១៩ ឥទ្ធិពលឬការគ្រប់គ្រងរបស់អូម៉ង់បានលាតសន្ធឹងឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រហូរមូហ្សដល់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់និងប៉ាគីស្ថានសម័យទំនើប និងឆ្ងាយទៅភាគខាងត្បូងរហូតដល់ហ្សាន់ហ្ស៊ីបារ[11] នៅពេលដែលអំណាចរបស់វាធ្លាក់ចុះនៅសតវត្សទី ២០ ស៊ុលតង់បានស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលរបស់សហរាជាណាចក្រ អស់រយៈពេលជាង ៣០០ ឆ្នាំមក ទំនាក់ទំនងដែលកសាងឡើងរវាងចក្រភពទាំងពីរគឺផ្អែកលើផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក សហរាជាណាចក្របានទទួលស្គាល់សារៈសំខាន់ភូមិសាស្ត្ររបស់អូម៉ង់ជាមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មដែលធានាផ្លូវពាណិជ្ជកម្មរបស់ពួកគេនៅឈូងសមុទ្រពែរ្ស និងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងការពារអាណាចក្ររបស់ពួកគេនៅអនុទ្វីបឥណ្ឌា ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ មូស្កាតគឺជាកំពង់ផែពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់នៃតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស