Индия
From Wikipedia, the free encyclopedia
И́ндия Респу́блика (хинд. भारत गणराज्य (Bhārat Gaṇarājya), ингил. Republic of India) — Къыбыла Азияда орналгъан кърал. Индия джетинчи орун алады территориясыны ёлчеми бла, эмда экинчи орун халкъыны саны бла. Индия чеклешеди Пакистан бла кюнбатышда, Къытай, Непал эм Бутан бла шимал-кюнчыгъышда, Бангладеш эм Мьянма бла кюнчыгъышда. Дагъыда тенгиз чеклери барды Индияны: Мальдив айрымканла бла къыбыла-кюнбатышда, Шри-Ланка бла къыбылада эмда Индонезия бла къыбыла-кюнчыгъышда.[1]. Джамму эм Кашмир штатны даулу территориясыны Афганистан бла да чеги барды.[2]
Индия Республика
(хинди) भारत गणराज्य
(ингил.) Republic of India
Девиз | Satyameva Jayate («Джангыз Тюзлюк Хорлайды») |
---|---|
Гимн | Jana-Gana-Mana («Халкъны джаны») |
Оноу формасы | Республика |
---|---|
Президент Премьер-министр |
Пратибха Патил Манмохан Сингх |
Тил(лер)и | Хинди тил, ингилиз тил эм дагъыда 21 тил |
Ара шахары | Нью-Дели |
Уллу шахар(лар)ы | Мумбаи (Бомбей) |
---|---|
Бютеу территориясы | 3 287 590 км2 (дунияда 7-чи) |
Сууну юсю | 9,5 % |
Сагъат бёлгеси | UTC +5:30 |
Эркинлиги | 15 август 1947 |
---|
Бютеу халкъы (2008) | 1 131 191 071 адам (дунияда 2-чи) |
---|---|
Къалынлыгъы | 329 адам/км2 |
БИП (номинал) (2008) | $ 1,232 трлн. (12-чи) |
---|---|
БИП (ном.) адам башына | $ 1081 |
Валютасы | Индий рупия (INR, код 67) |
Домен(лер)и | .in |
---|---|
Телефон коду | +91 |
Индия Инд сууну ёзенини Цивилизациясыны эмда башха буруннгу цивилизацияланы джурту болады. Тарихини асламысында, Индия сатыу-алыу джолланы арасы болуб, мийик маданияты бла байлыгъы айтхылыкъ болуб тургъанды дунияда.[3]
Индияда индуизм, буддизм, сикхизм и джайнизм динле къуралгъандыла. Бизни эраны биринчи мингджыллыгъында индий субконтинентге зороастризм, иудайлик, христианлыкъ эм ислам динле келгендиле.
XVIII-чи ёмюрден XIX-чу ёмюрню ортасына дери Индия колонизациягъа тюшгенди (Британ империя). 1947 джыл бойсунмазлыкъ алгъандан сора, кърал экономика бла аскер айныуда бек джетишимли болгъанды. XX-чы ёмюрню аягъына Индияны экономикасы эм терк ёсюучюлени санына киргенди.[4]