erd

From Wiktionary, the free dictionary

Remove ads
 Binêre herwiha: êrd û Erd

Kurmancî

Bilêvkirin

Zêdetir agahî Tewandina, Zayenda mê ya binavkirî ...

erd m

  1. Cih, der û zemînên ku em pê lê dikin.
    • Darên kesk tev reş bûn. Giyayê teze tev bû pîşo. Fêkiyên li ser daran çilmisîn. Pel tev weşiyan. Qurmên daran bûn rejî, yek bi ser yekê de qulipîn erdê... — ()
    • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Ji wêjeyê

  • Ew ê niha ji nava erdan werin. Hê ro nuh çûye ava. — ()
  • Hem kelî ew behr û kef da û dûxan,
    Kef bûye erd û dûxan bû asîman.
    Nîveka dî çêkirin jê çarî çîz     Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720

Bi alfabeyên din

Herwiha

Jê

Etîmolojî

Li ser etîmoljiya peyva kurdî erd lihevkirin di navbera zimannasên kurdî de peyda nebûye. Bi dibetiya mezin, ji proto-hindûewropî *h₁er- tê. Hevreha zazakî erd.

Li gorî hin çavkaniyan, peyva erd ji erebî () (erd, ax, zevî) tê. Hevreha akadî 𒆠 (erṣetu), aramî ܐܪܥܐ / ארעא (era'), îbranî (). Ew hemû ji proto-samî *ʾarṣ́-. Lê ev teorî muhtemelen ji bo kurmanciyê ne rast e, ji ber ku dengê ku ji aliyê tîpa erebî ya "ض"(ḍ) ve tê nimandin di kurdî de bi giştî dibe dengê tîpa kurdî ya "z" (îngl. voiced alveolar fricative). Bo nimûne: raḍi > razî, remeḍan > remezan. Vê guhartinê li zaravayê soranî û li zimanên farsî û ûrdû rû da: soranî (), farisî (), ûrdûyî () Yanî, heye ku peyva erz ya ku di soranî, farsî û ûrdû de tê bi kar anîn ji erebî () tê. Lê belê, ev herwiha ji bo kurmanciyê nikare bê gotin. Ji ber vê yekê, peyva erd hevreheke çewt (false cognate) a peyva erebî أرض (erḍ) e û muhtemelen peyveke proto-hindûewropî ye.

Çavkanî:
  • Muhammed, Husein. Rehnas. Ferhenga etîmolojî ya kurdî. Kurdish Etymological Dictionary
  • (2003): , Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, .
  • لغتنامه دهخدا [Ferhenga Dihxoda] (farisî-farisî):
  • , Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî [""], Moskova, 2001-2010

Werger

Zêdetir agahî Tewandina, Zayenda nêr a binavkirî ...

erd n

  1. xwelî, ax
  2. zevî
  3. erazî, milk
  4. welat

Werger

xwelî, ax
zevî
erazî, milk
welat
Remove ads

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads