gul

From Wiktionary, the free dictionary

Remove ads
 Binêre herwiha: Gul

Kurmancî

Bilêvkirin

Zêdetir agahî Tewandina, Zayenda mê ya binavkirî ...

gul m

  1. (riwek) Giyayên kulîlkdar, giyayên bikulîlk; giyayên ku kulîlk pê ve şên dibin.
    • Mane li dorê cema
      Hin gulê bo'enber in
      Hin di şîrîn esmer in       — ()
  2. (Reşwî) Dendikeke bo xwarinê.

Bi alfabeyên din

Têkilî

Hin cûnên gulan

Bide ber

Qafiye

Gotinên pêşiyan

Jê

Bikaranîn

Peyva "gul" bo xwarinê (bi tirkî, ayçiçek çekirdeği, înglîzî, sunflower seeds) ji peyva ji gulê gulberojê dihê ku li ser dendik heye. Li şûna wê "gul" "gil", "gûl" û "gula" jî dihê gotin.

Etîmolojî

hevreh soranî (), farisî (), tacikî гул (gul), pehlewiya nûtir 𐭢𐭫 (gul) pehlewi kevntir wred, lekî gil, zazakî vil, hewramî vilî, semnanî û talîşî vile, pertî 𐫇𐫀𐫡 (war), sogdî werd, avestayî 𐬬𐬀𐬭𐬆𐬜𐬀‎ (varǝδa-), îngilîziya kevn word (teraş, devî, dehl), norwecî orr / erre (teraş), albanî hurdhe (daralînk), latînî rubus (dirîk, strî)... hemû ji proto-hindûewropî *wr̥dʰo- (nesrîn).

Ev peyva îranî di sê serdemên cuda de ketiye gelek zimanên cîran û dûrtir jî:

  • Serdema kevn belkî ji zimanên îranî → yûnaniya kevn () (brodon) / ῥόδον (rhódon) → latînî rosa → fransî, îngilîzî û gelek zimanên din yên ewropî rose
  • Serdema navîn yan serdema kevn ji zimanên îranî → aramî (werda), siryanî ܘܪܕܐ‎ (werda), erebî (werde), ermenî () (vard)
  • Serdema nû ji zimanên îranî → osmanî (gül), tirkî/azerî/tirkmenî gül, ozbekî gul, hindî गुल (gul), ûrdûyî (gul), bengalî গুল (gul), qazaxî гүл (gül), sirbokroatî ђул / đul...
Çavkanî:
  • , Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî [""], Moskova, 2001-2010, r. 399-400
  • (2003): , Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, , r. 224.
  • (1893): [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg r. 206.
  • Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots, Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2an, r. 102
  • , , , 1966, r. 133
  • .

Bi zaravayên din

  • Hewramî:
  • Xwarîn:
  • Lekî:
  • Soranî:
  • Zazakî:

Werger

  • Abxazî: ()
  • Afrîkansî:  → 
  • Albanî:  →  m
  • Almanî:  →  m,  →  m
  • Amharî: ()
  • Aragonî:  m
  • Aramî:
    Siryanî:  n (),  m ()
  • Arçî: ()
  • Aromanî:  m,  m,  →  m,  m,  →  m,  m
  • Asamî: ()
  • Astûrî:  →  m
  • Avarî: (), ()
  • Aynuyî: (), (), (), ()
  • Azerî:  → 
  • Baskî:  → 
  • Başkîrî: ()
  • Batsbî: ()
  • Belarusî:  m ()
  • Belûçî: ()
  • Bengalî:  →  ()
  • Bîkoliya naverast:
  • Boleyî:
  • Bretonî:  → ,  m,  →  m,  →  n, fleur
  • Bulgarî:  →  n ()
  • Burmayî:  →  ()
  • Buryatî: ()
  • Conxayî: ()
  • Çamicuroyî:
  • Çeçenî: ()
  • Çekî:  →  n
  • Çerokî: ()
  • Çîçewayî:
  • Çînî:
    Kantonî: ()
    Dunganî: (), ()
    Hakkayî: ()
    Jinî: ()
    Mandarînî:  →  (),  /  →  (),  →  (),  →  ()
    Min dongî: ()
    Minnanî:  →  (),  →  ()
    Wuyî:
  • Çuvaşî: ()
  • Dalmatî:  n
  • Danmarkî:  →  g
  • Dargwayî: ()
  • Divehî: ()
  • Drungî:
  • Dusuniya navendî:
  • Cham:
    Çamiya rojhilatî: (), ()
  • Endonezyayî:  → ,  → ,  → 
  • Erebî:  →  m (),  p (),  p (),  m ()
    Erebiya misrî:  n (),  m () (singulative)
  • Ermenî:  →  ()
  • Erzayî: ()
  • Esperantoyî:  → 
  • Estonî:  → ,  → 
  • Extremaduranî:
  • Farisî:  →  (),  →  ()
  • Ferî:  →  m,  →  nt
  • Fînî:  → 
  • Fransî:  →  m
    Fransiya kevn:  m
    Fransiya kevn:  m,  m
  • Friyolî: ,  m
  • Frîsiya bakur:  m
  • Frîsî:  →  g
  • Gaelîka skotî:  n,  n,  n
  • Galîsî:  →  m,  m,  m
  • Gorontaloyî:
  • Gujaratî:  →  (), (), ()
  • Gurcî:  →  ()
  • Haîtî:
  • Hawayî:
  • Hawsayî:  → 
  • Higaononî:
  • Hindî:  →  n (),  →  n ()
  • Hîlîgaynonî:
  • Hmongî:
  • Holendî:  →  m
  • Îbranî:  n ()
  • Îdoyî:  → 
  • Îgboyî:
  • Îlokanoyî:
  • Îngilîziya kevn:  n
  • Îngilîziya navîn:
  • Îngilîzî:  → 
  • Îngûşî: ()
  • Înterlîngua:
  • Înuîtî: ,
  • Îranunî:
  • Îrlendî:  → ,  n
  • Îstriyotî:  n p
  • Îtalî:  →  n
  • Îu mienî:
  • Îzlendî:  →  nt
  • Japonî:  →  ()
  • Jarawa:
  • Jarayî:
  • Javayiya kevn: ,
  • Javayî:  → 
  • K'içe':
  • Kalmîkî: ()
  • Kannadayî:  →  ()
  • Kapampanganî:
  • Kaşûbî:  n
  • Katalanî:  →  m
  • Kayingangî:
  • Keçwayî: , ,  → , ,
  • Khmuyî:
  • Kirgizî:  →  ()
  • Kîngalî:  →  ()
  • Komî-permyakî: ()
  • Konkanî: ()
  • Koreyiya navîn: ()
  • Koreyî:  →  ()
  • Korsîkayî:  →  n
  • Kreyoliya morîtanî:
  • Kumikî: ()
  • Ladakhiyî: ()
  • Lakotayî:
  • Latgalî:  n,  m,  m
  • Latînî:  →  n
  • Latviyayî:  →  n,  →  m
  • Lenape:
    Unamî:
  • Lawsî: (), ()
  • Lezgînî: (), ()
  • Lîgûrî:  m
  • Lîtwanî:  n,  →  m
  • Lombardî:  n
  • Lubuagan kalingayî:
  • Lueyî: (), ()
  • Lugandayî:
  • Luhyayî:
  • Luksembûrgî:  →  m
  • Maguindanaoyî:
  • Makedonî:  n ()
  • Malagasî:  → 
  • Malayalamî:  →  (),  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
  • Malezî:  → ,
  • Maltayî:  m
  • Mançûyî:
  • Mansakayî:
  • Mansiya bakurî: ()
  • Maorî: , ,
  • Maranaoyî:
  • Maratî: ()
  • Marî:
    Mariya rojhilatî: ()
  • Masayî: ,  p
  • Mayayiya yukatekî: ,
  • Mbya guaraniyî:
  • Mecarî:  → 
  • Megrelî: ()
  • Misrî:
    M42
    n    		 bM13
    ( n)
  • Mînangkabawî:
  • Mîrandî:
  • Mokşayî: ()
  • Mongolî:  →  ()
  • Mwanî:
  • Nahuatl:
    Nahwatliya navendî:
    Nahwatliya huastecaya navendî:
    Nahwatliya koatepek:
    Klasîk:
    Nahwatliya mîçoakanê:
  • Namayî:
  • Nanayî: ()
  • Napolîtanî:  n
  • Navajoyî: ,
  • Nedersaksî:  →  m
  • Nepalî:  →  ()
  • Newarî: ()
  • Ngunawalî:  p
  • Normandî:  m
  • Norwecî:
    Norwecî:  →  n
    Norweciya nînorskî:  n,  →  n,  →  n
  • Ojibweyî: ,  p
  • Oksîtaniya kevn:  m
  • Oksîtanî:  →  m,  →  m
  • Oriyayî:  →  (),  →  ()
  • Oromoyî:
  • Osetî: ()
  • Osmanî: ()
  • Oygurî:  →  (), ()
  • Ozbekî:  → ,  → 
  • Pacohî:
  • Palawî:
  • Palî:  nt
    Palî:  nt ()
  • Pangasînanî:
  • Papyamentoyî:
  • Peştûyî:  n ()
  • Pîpîlî: ,
  • Plodîşî:  m
  • Polabî:  n
  • Polonî:  →  m nezindî
  • Portugaliya kevn: , ,
  • Portugalî:  →  m
  • Puncabî: ()
  • Purepeçayî:
  • Pwoyiya rojavayî:
  • Qazaxî: ()
  • Qiptî:
    Bohaîrî:  m ()
    Sahîdî:  m ()
  • Rohingyayî:
  • Romagnolî:  n
  • Romancî:
  • Romanî:  m
  • Romanyayî:  →  m
  • Rusî:  n (),  p ()
  • Rusînî: (),  n (),  m ()
  • Samiya bakurî: ,
  • Samiya başûr: ,
  • Samoayî:  → 
  • Sangoyî:  → 
  • Sanskrîtî:  →  nt (),  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
  • Santalî: (), ()
  • Sardînî: ,
  • Sebwanoyî:
  • Sicîlî:  →  n
  • Silesî:  n
  • Sindhî: ()
  • Sirananî:
  • Sirboxirwatî:
    Kirîlî:  n,  n
    Latînî:  →  n,  →  n
  • Sîkkîmî: ()
  • Sîlhetî: ()
  • Skotî:
  • Slaviya kevn:  n ()
  • Slaviya rojavayî ya kevn:  n ()
  • Slovakî:  n
  • Slovenî:  →  n
  • Somalî:  → 
  • Sorbî:
    Sorbiya jêrîn:  n
    Sorbiya jorîn:  n
  • Sotoyiya başûr:  → 
  • Spanî:  →  m
  • Sundanî:  → ,
  • Svanî: ()
  • Swahîlî:  →  sinif c5/c6
  • Swêdî:  →  g
  • Şanî: ()
  • Şerpayî: ()
  • Şonayî:
  • Tàyî:
  • Tacikî:  →  ()
  • Tagalogî:  → 
  • Tahîtî: ,
  • Tamîlî:  →  (),  →  ()
  • Taosî:
  • Tarantinoyî:  n
  • Tarifitî:
  • Tausugî:
  • Tayî:  →  (),  → ,  → 
  • Tayî nüa: ()
  • Telûgûyî:  →  (),  →  ()
  • Temazîxtiya atlasa navendî:  n ()
  • Ternateyî:
  • Teteriya krîmî:
  • Teterî:  →  (),  →  ()
  • Tetûmî:
  • Tigrînî: ()
  • Tirkî:  → 
  • Tirkmenî:
  • Tîbetî: ()
  • Tongî:
  • Toxarî B:
  • Tumbukayî:
  • Udmurtî: ()
  • Urdûyî:  n (),  n
  • Ûkraynî:  m (),  →  n ()
  • Venîsî:  → 
  • Vepsî:
  • Viyetnamî:  →  ( → ),  → 
  • Volapûkî:  → 
  • Walonî:  → 
  • Weylsî:  →  n
  • Wolofî:
  • Wutunhuayî: ,
  • Ximêrî:  →  ()
  • Xosayî:
  • Yagnobî: ()
  • Yakanî:
  • Yakutî: (), ()
  • Yidîşî:  m (),  n ()
  • Yorubayî:
  • Yûnanî:  →  nt (),  →  nt (),  →  n ()
    Kevn:  nt ()
  • Zêlandî:  m
  • Zhuangî:
  • Zuluyî:  sinif c9/c10

gul

  1. (devkî) gulê bûn:
    guh lê bûn, bihîstin
    Mi gul te nebû. ― Min guh li te nebû. Min dengê te nebihîst.
    Mi gul muzîkê bû. ― Min muzîk bihîst. / Dengê muzîkê hat min.
Remove ads

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads