Футбол боюнча Европа чемпионаты 2016

Футбол боюнча Еврорпа чемпионаты 2016 (кыск. «Евро-2016») — 15-жолу УЕФА тарабынан уюштурулуп жаткан футбол боюнча Европа биринчилиги. Бул турнир 2016 жылдын 10 июндан тартып, 10 июлга чейин өткөрүлөт^[1]. 2008 жылы сентябрь айында УЕФАнын аткаруу комитети Евро-2016да биринчи жолу 24 команда ойноору тууралуу токтом чыгарган. 2010 жылдын 28 май күнү Женевада турнирди өткөрө турчу мамлекет аныкталган, ал — Франция (үчүнчү жолу).

Футбол боюнча Европа чемпионаты 2016 англ. UEFA Euro 2016 фр. Championnat d'Europe de football 2016'
Чемпиондук тууралуу маалыматтар
Өткөрүү жайы	Франция
Өткөрүү шаарлары	10
Стадиондору	10
Мелдеш мөөнөтү	10 июнь — 10 июль 2016
Тандоо мөөнөтү	7 сентябрь 2014 — 17 ноябрь 2015
Катышуучулар саны	54
финалда	24
Байгелүү орундар
Чемпион	Португалия (1-чи-жолу)
Экинчи орун	Франция
Финал	Стад де Франс, Сен-Дени
Чемпиондуктун статистикасы
Көрүүчүлөр	2 351 435  (46 107 топ бир оюнда)
Ойнолгон матчтар	51
тандоодо	268
Киргизилген голдор	108  (2.12 топ бир оюнда)
тандоодо	700  (2.61 топ бир оюнда)
Бомбардир(лер)	Антуан Гризманн  (6 топ)
тандоодо	Роберт Левандовский  (13 топ)
Мыкты оюнчу	Антуан Гризманн
Хронологиясы
2012 2020

Уюштуруучуларды тандоо

Негизги макала: Футбол боюнча Европа чемпионаты 2016 өткөрүүчүлөрдү тандоо

Заявкалар

•  Италия — Европа чемпионатын 2 жолу кабыл алган (1968, 1980).
•  Түркия — мурда Европа чемпионатын кабыл алган эмес.
•  Франция — Европа чемпионатын 2 жолу кабыл алган (1960, 1984).

Алынган заявкалар

•  Норвегия жана  Швеция — Швеция Футбол боюнча 1992 жылы өткөн Европа чемпионатын кабыл алган; заявка өкмөт тарабынан колдоо таппагандыктан 2009 жылы декабрь айында жокко чыгарылган.
•  Шотландия жана  Уэльс — мурда еврорпа чемпионатын кабыл алышкан эмес; өзүлөрүнүн кандидатурасын финасылык кризистен улам алып салышкан.
•  Ирландия — мурда Европа чемпионатын кабыл алган эмес; Шотландия менен ийгиликсиз сүйлөшүүлөрдөн улам, заявкасын артка чакыртып алган.
•  Орусия — мурда Европа чемпионатын кабыл алган эмес; 2009 жылдын декабрь айында Батыш Европада эки турнирди катары менен өткөрүүгө мүмкүн эместигинен улам, баш тарткан (Орусия 2018 жылы өтө турчу футбол боюнча дүйнө чемпионатын кабыл алмакчы)

Добуш берүү

Добуш берүүдө УЕФАнын Аткаруу Комитетинин 13 мүчөсү катышкан. Биринчи раундда ар бир добуш берүүчү 3 өлкөнү катары менен коюшу керек. биринчи коюлган өлкө 5 балл, экинчи коюлганы 2 балл, ал эми үчүнчү тизилген өлкө 1 балл алышкан. Биринчи раунддун жыйынтыгы боюнча эң аз упай топтогон өлкө (Италия) жарыштан чыккан. Экинчи раундда Чемпионатты өткөрө турган өлкө добуштардын көпчүлүгү боюнча аныкталган.^[2].

Өлкө	Раунд[3]
	1-чи	2-чи
Франция	43	7
Түркия	38	6
Италия	23	—
Бардыгы	104	13

Тандап алуу турнири

     Финалдык турнирге өткөндөр      Өтпөй калгандар

Негизги макала: Футбол боюнча Европа чемпионаты 2016 (тандап алуу оюндары)

54 команданын ичинен финалдык бөлүккө 23ү өтүп, бул турнирдин ээси — Франция курама командасына кошулушту.

Финалдык турнирге өткөн командалар

Курама	Квалификация ыкмасы	Квалификация датасы	Катышуу	Катары менен	Акыркы жолу	Мыкты көрсөткүч
Франция	Уюштуруучу	28 май, 2010	9	7	2012	Чемпион (1984, 2000)
Англия	Е тайпасында 1-орун	5 сентябрь 2015	9	2	2012	3-орун (1968, 1996)
Чехия	A тайпасында 1-орун	6 сентябрь 2015	6	6	2012	(1996)[К 1] 2-орун
Исландия	A тайпасында 2-орун	6 сентябрь 2015	Дебют	Дебют	Дебют	Дебют
Австрия	G тайпасында 1-орун	8 сентябрь 2015	2	1	2008	Тайпалык этап (2008)
Түндүк Ирландия	F тайпасында 1-орун	8 октябрь 2015	Дебют	Дебют	Дебют	Дебют
Португалия	I тайпасында 1-орун	8 октябрь 2015	7	6	2012	(2004) 2-орун
Испания	C тайпасында 1-орун	9 октябрь 2015	10	6	2012	(1964, 2008, 2012) Чемпион
Швейцария	Е тайпасында 2-орун	9 октябрь 2015	4	1	2008	Тайпалык этап (1996, 2004, 2008)
Италия	H тайпасында 1-орун	10 октябрь 2015	9	6	2012 Вице-чемпион	(1968)Чемпион
Бельгия	B тайпасында 1-орун	10 октябрь 2015	5	1	2000	(1980) 2-орун
Уэльс	B тайпасында 2-орун	10 октябрь 2015	Дебют	Дебют	Дебют	Дебют
Румыния	F тайпасында 2-орун	11 октябрь 2015	5	1	2008	(2000) чейрек финал
Албания	I тайпасында 2-орун	11 октябрь 2015	Дебют	Дебют	Дебют	Дебют
Германия	D тайпасында 1-орун	11 октябрь 2015	12	12	2012	(1972, 1980, 1996) Чемпион
Польша	D тайпасында 2-орун	11 октябрь 2015	3	3	2012	(2008, 2012) Тайпалык этап
Орусия	G тайпасында 2-орун	12 октябрь 2015	5	4	2012	(2008) 3-орун[К 2]
Словакия	C тайпасында 2-орун	12 октябрь 2015	Дебют	Дебют	Дебют	Дебют[К 3]
Хорватия	H тайпасында 2-орун	13 октябрь 2015	5	4	2012	(1996, 2008) 1/4 финал[К 4]
Түркия	A тайпасында 3-орун	13 октябрь 2015	4	1	2008	(2008) 3-орун
Венгрия	бириккен матч жеңиш	15 ноябрь 2015	3	1	1972	(1964) 3-орун
Ирландия	бириккен матч жеңиш	16 ноябрь 2015	3	2	2012	(1988, 2012) тайпалык этап
Швеция	бириккен матч жеңиш	17 ноябрь 2015	6	5	2012	(1992) 3-орун
Украина	бириккен матч жеңиш	17 ноябрь 2015	2	2	2012	(2012) тайпалык этап[К 5]

1. Чехия курама командасы Чехословакия курама командасынын жолун улантуучусу болуп саналат. Чехословакия 3 жолу бул турнирге катышып, эң мыкты жыйынтыгы болуп Футбол боюнча Европа чемпионаты 1976дагы 1-орун болуп эсептелинет.
2. Орусия курама командасы СССР курмама командасынын жолун улантуучулары болуп саналат. СССР 5 жолу бул турнирге катышып, эң мыкты жыйынтык 1960 жылдагы Европа биринчилигинде 1-орунга татыган
3. Чехословакия курама командасы бул турнирге 3 жолу катышып, эң мыкты көрсөткүч — 1976 жылы өткөн Европа биринчилигинде 1-орунга жеткен
4. Хорватия Югославия курама командасынын жолун улантуучусу болуп эсептелинет. Югославия бул турнирге 5 жолу катышып, эң мыкты көрсөткүч 1960 жана 1968 жылдары 2-орунга татыган
5. Украина СССРдин курама командасынын жолун улантуучусу болуп саналат

Өткөрүлө турчу жерлер

Бул турнирде оюндарды кабыл алчу стадиондор ар кайсы жылдары Европанын жана дүйнө биринчиликтерин кабыл алып келишкен. Алардын катарында 1938 жана 1998 жылдары өткөн дүйнө чемпионаттары, 1960 жана 1984 жылдардагы Европа чемпионаттары, жана Конфедерациялар кубогу 2003 да бар.

Франция
Сен-Дени	Марсель	Лион	Париж
Стад де Франс	Велодром	Люмьер	Парк де Пренс
Батыруусу: 81 338 орун	Батыруусу: 67 000 орун	Батыруусу: 61 556 орун	Батыруусу: 50 186 орун
Вильнёв-д’Аск
Пьер Моруа
Батыруусу: 50 186 орун
Ланс
Боллар-Делелис
Батыруусу: 45 000 орун
Бордо	Сент-Этьен	Тулуза	Ницца
Матмю Атлантик	Жоффруа Гишар	Стадион Тулузы	Альянц Ривьера
Батыруусу: 42 566 орун	Батыруусу: 42 000 орун	Батыруусу: 40 000 орун	Батыруусу: 35 624 орун

Турнирдин форматы

Турнирдин ырасмий тобу

Каытшуучулардын санын 16дан 24кө чейин көбөйтүү үчүн, финалдык турнирге дагы ар биринде 4 командадан болгон 2 кошумча тайпа жана дагы бир плей-офф стадиясын (1/8 финал) кошуу тууралуу чечим чыккан. Плей-оффко өз тайпаларынан биринчи жана экинчи орунга ээ болгон командалар, жана дагы 3-орунга ээ болгон дагы 4 команда (3-орундагы командалар тайпа ичинде чогулткан упайлары боюнча аныкталат) чыгат.

1/8ге үчүнчү болуп чыккан тайпалардын тизмеги	A1	B1	C1	D1
ABCD	C3	D3	A3	B3
ABCE	C3	A3	B3	E3
ABCF	C3	A3	B3	F3
ABDE	D3	A3	B3	E3
ABDF	D3	A3	B3	F3
ABEF	E3	A3	B3	F3
ACDE	C3	D3	A3	E3
ACDF	C3	D3	A3	F3
ACEF	C3	A3	F3	E3
ADEF	D3	A3	F3	E3
BCDE	C3	D3	B3	E3
BCDF	C3	D3	B3	F3
BCEF	E3	C3	B3	F3
BDEF	E3	D3	B3	F3
CDEF	C3	D3	F3	E3

Тайпалык этап

А тайпасы

{{#if:|{{{датасы}}}

Франция {{{эсеп}}} отчёт  Румыния

Стадион: Стад де Франс, Сен-Дени Көрүүлөр: 75 113[4]

---

{{#if:|{{{датасы}}}

Албания {{{эсеп}}} отчёт  Швейцария

Стадион: Феликс Боллар, Ланс Көрүүлөр: 33 805[5]

---

{{#if:|{{{датасы}}}

Румыния {{{эсеп}}} отчёт  Швейцария

Стадион: Парк де Пренс, Париж

---

{{#if:|{{{датасы}}}

Франция {{{эсеп}}} отчёт  Албания

Стадион: Велодром, Марсель Көрүүлөр: 63 670[6]

---

{{#if:|{{{датасы}}}

Румыния {{{эсеп}}} отчёт  Албания

Стадион: Стад де Лион, Лион Көрүүлөр: 49 752[7]

---

{{#if:|{{{датасы}}}

Швейцария {{{эсеп}}} отчёт  Франция

Стадион: Пьер Моруа, Вильнёв-д'Аск Көрүүлөр: 45 616[8]

B тайпасы

{{#if:|{{{датасы}}}

Уэльс {{{эсеп}}} отчёт  Словакия

Стадион: Матмю Атлантик, Бордо Көрүүлөр: 37 831[9]

Финалдык турнир

Чучукулак жана командаларды жайгаштыруу

Чучукулак Парижде 2015 жылы 12 декабрда саат 18:00 болгон.

Командалар төрт себетке чачыратылган:

• Себет 1: тандап алуу циклден 5 команда, учурдагы Европа чемпиондору Испания курама командасын кошкондо.
• Себет 2, 3 жана 4: ар биринде алтыдан команда

Франция курама командасы эч бир себетте болгон эмес, анткени ал чемпионатты кабыл алып жаткаандыгы үчүн автоматтык түрдө А тайпасынан биринчи позиция берилген.

1-себет Команда Коэфф.  Испания 37,962  Германия 40,236  Англия 35,963  Португалия 35,138 Белгия 34,442

2-себет Команда Коэфф.  Италия 34,345  Орусия 31,345  Швейцария 31,254  Австрия 30,932  Хорватия 30,642  Украина 30,313

3-себет Команда Коэфф. Чехия 29,403  Швеция 29,028  Польша 28,306  Румыния 28,038  Словакия 27,171  Венгрия 27,142

4-себет Команда Коэфф.  Түркия 27,033  Ирландия 26,902  Исландия 25,388  Уэльс 24,531  Албания 23,216  Түндүк Ирландия 22,961

Чучукулактын жыйынтыгы боюнча финалдык стадиянын катышуучулары алты квартетке бөлүнүшкөн (Aдан Fке чейин), ал тайпалардан плей-оффко эң күчтүү делген эки курама жана үчүнчү орун алышкан төрт курама өтмөкчү.

Демөөрчүлөр

Дүйнөлүк демөөрчүлөр

• Adidas^[10]
• Carlsberg^[11]
• Coca-Cola^[12]
• Continental^[13]
• Hisense^[14]
• Hyundai-Kia^[15]
• McDonald’s^[16]
• Orange^[17]
• SOCAR^[18]
• Turkish Airlines^[19]

Уюштуруп жаткан өлкөнүн демөөчүлөрү

• Abritel–HomeAway^[20]
• Crédit Agricole^[21]
• Française des Jeux^[22]
• La Poste^[23]
• PROMAN^[24]
• SNCF^[25]

Билеттер

Евро 2016 билеттерин бир нече этаптардан алууга болот ^[26]:

• 2015 жылдын 10 июндан 10 июлга чейин: бул этаптын алкагында, бир миллион билет даяр болгон. Андан кийин билеттик чучукулак уюштурулуп, анын нгегизинде талапкерлер өзүнүн билдирүүсү тууралуу кулактандырууларпды алышкан;
• 2015 декабрь айынан тартып 2016 жылдын январь айына чейин: билеттердин негизги массасын ойнотууга заявкаларды таштоо башталган;
• 2016 жыл, февраль: мурда заявка бергендерге билеттерди таратып берүү иштери жүргөн (2015 жылдын 14 декабрынан тартып 2016 жылдын 1 февраль күнүнө чейин заявка бергендерге);
• 2016 жыл, март айы: мурдагы этаптардан уткан билеттерди алып сатуу боюнча официалдуу порталдын ачылышы;
• 2016 жыл, айпрель-май айлары: билеттерди почта аркылуу жеткирип берүү иштери жүргөн.