Mandaeismus
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mandaeismus vel Mandaeanismus (Mandaʻiūtā מנדעיותא; Arabiceمندائية Mandāʼīyah/Mandāʾiyyah) est religio gnostica[1][2] (Aramaicum manda 'scientia' significat, Graece gnosis), cui est cosmotheoria vehementer dualistica. Mandaei, adsectatores, Adam, Abel, Seth, Enos, Noah, Sem, Aram, et praecipue Ioannem Baptistam reverentur, sed Abraham, Moysen, et Iesum Nazarenum reiciunt.[3][4]
Mandaei, secundum nonnullos eruditos, a Levante Meridiano ad Mesopotamiam saeculis primis aetatis Christianae migraverunt, ex generibus prae-Arabicis et prae-Islamicis orti. Qui sunt Semites et dialecto Aramaicae linguae orientalis Mandaicae appellata utuntur. Fortasse cum Nabataeis Iraquiae coniunguntur, habitantes pagani prae-Arabici et prae-Islamici in Iraquia meridiana nati fuerunt, qui Aramaice locuti sunt.[5]
Mandaei ut videntur in Mesopotamiam septentrionalen conducti sunt, sed exercita est religio praecipue circa Karun inferius, Euphratem, et Tigrim et flumina quae aquas Šaṭṭ al-ʿArab cingunt, partem Iraquiae meridianae et Khuzestania Provincia in Irania. Putantur a 60 000 ad 70 000 Mandaeorum per omnem orbem terrarum habitare.[6] Usque ad secundum bellum Iracense (2003), paene omnes in Iraquia habitabant.[7] Multi Iraquii Mandaei ad alias civitates confugierunt (ut confugierunt alii Iracenses) ob perturbationem Belli contra Terrorem et incrementum sequens violentiae sectarianae ab adsectatores rerum novarum Islamicis factae.[8] Ante 2007, numerus Mandaeorum in Iraquia ad 5000 fere hominum imminuerat.[7] Plurimi Iraquienses Mandaei refugium in Irania, cum aliis Mandaeanis diu ibi habitantibus, petiverunt. Alii ad Iraquiam septentrionalem migraverunt. Parvi in Syriam et Iordaniam fugierunt, et iam minores in Suecia, Australia, Civitatibus Foederatis, et aliis civitates Occidentalibus nunc habitant.
Mandaei separati et privatissimi manserunt. Descriptiones eorum religionis plerumque ab advenis scripti sunt, praecipue ab orientalistis Iulio Henrico Petermann, Nicolao Siouffi (Yazidi), et Domina Drower relatae. Petrus Owen-Jones, vicarius Anglicanus, scaenas breves de grege Mandaeo Sydneii Australiae in Around the World in 80 Faiths, serie a BBC facta, comprehendit.