generale

Discretiva

generale dictio est in variis linguis:

• Italice: generale

Dictiones similes

• Francogallice: générale
• Germanice: Generäle

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
generāle	casus nominativus singularis · genus neutrum	adiectivi generālis
generāle	casus accusativus singularis · genus neutrum	adiectivi generālis
generāle	casus vocativus singularis · genus neutrum	adiectivi generālis

Appellatio pronuntiatusque

API: /ge.neˈraːle/

(classice)

Syllabificatio phonetica: ge·ne·rā·le — morphologica: general-e

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

Aulus Cornelius Celsus ca. -25…+50

Lucius Annaeus Seneca –3…+65

M. Fabius Quintilianus ca. 35–100

Aulus Gellius ca. 130-180

antiq.

class.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (44/43 a.C.n.)

• Est autem eius discriptio duplex; nam et generale quoddam decorum intellegimus, quod in omni honestate versatur, et aliud huic subiectum, quod pertinet ad singulas partes honestatis. Atque illud superius sic fere definiri solet, decorum id esse, quod consentaneum sit hominis excellentiae in eo, in quo natura eius a reliquis animantibus differat. quae autem pars subiecta generi est, eam sic definiunt, ut id decorum velint esse, quod ita naturae consentaneum sit, ut in eo moderatio et temperantia appareat cum specie quadam liberali. —De officiis Ciceronis ^[1][2]

class.  (ca. 30 p.C.n.)

• Est etiam ulcus, quod a fici similitudine σύκωσις a Graecis nominatur: caro excrescit. Et id quidem generale est: sub eo vero duae species sunt: alterum ulcus durum et rotundum est, alterum umidum et inaequale. —De Medicina Celsi ^[3]

class.

• Hoc ergo est genus primum et antiquissimum et, ut ita dicam, generale; cetera genera quidem sunt, sed specialia. Tamquam homo genus est; habet enim in se nationum species, Graecos, Romanos, Parthos; colorum, albos, nigros, flavos; habet singulos, Catonem, Ciceronem, Lucretium. Ita qua multa continet, in genus cadit; qua sub alio est, in speciem. Illud genus ‘quod est’ generale supra se nihil habet; initium rerum est; omnia sub illo sunt. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae ^[4][2]

saec. I.  (ca. 90–96 p.C.n.)

• De causa prius an de persona dicendum sit quaeritur, varieque est ab oratoribus factum, a Cicerone etiam praelatae frequenter causae. Mihi si neutro litis condicio praeponderet secundum naturam videtur incipere a persona. Nam hoc magis generale est rectiorque divisio: an ullum crimen credibile, an hoc. Potest tamen id ipsum, sicut pleraque, vertere utilitas. Nec tantum causae voluntatis sunt quaerendae, sed interim et erroris, ut ebrietas ignorantia. Nam ut haec in qualitate crimen elevant, ita in coniectura premunt. —Institutio oratoria Quintiliani ^[5]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170–177 p.C.n.)

• Quaeri audio quid “lex” sit, quid “plebisscitum,” quid “rogatio,” quid “privilegium.” Ateius Capito, publici privatique iuris peritissimus, quid “lex” esset hisce verbis definivit. “Lex,” inquit, “est generale iussum populi aut plebis, rogante magistratu.” Ea definitio si probe facta est, neque de imperio Cn. Pompei neque de reditu M. Ciceronis neque de caede P. Clodi quaestio neque alia id genus populi plebisve iussa “leges” vocari possunt. Non sunt enim generalia iussa neque de universis civibus, sed de singulis concepta; quocirca “privilegia” potius vocari debent, quia veteres “priva” dixerunt quae nos “singula” dicimus. —Noctes Atticae A. Gellii ^[6][2]

Fontes

3. Aulus Cornelius Celsus, De Medicina - Libri Octo. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIX). Liber sextus, III. De sycosi. — generale
5. Marcus Fabius Quintilianus, Institutionis oratoriae libri XII. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIV). Liber septimus, II. Quae in quemque statum incidant: De statu coniecturali. [39] — generale