teneo

Latine

Appellatio pronuntiatusque

teneō

API: /ˈteneoː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: te·ne·ō — morphologica: ten-eo

Verbum temporale

ten|eō, -ēre, -uī, -tum ^{[1][2][3][4][5]}

1. Habere in manu vel ut in manu.

Coniugatio

Verbum finitum

­

Thema	Vox activa
ten-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	teneō	teneam		tenēbam	tenērem	tenēbō
II. sing.	tenēs	teneās	tenē!	tenēbās	tenērēs	tenēbis	tenētō!
III. sing.	tenet	teneat		tenēbat	tenēret	tenēbit	tenētō!
I. plur.	tenēmus	teneāmus		tenēbāmus	tenērēmus	tenēbimus
II. plur.	tenētis	teneātis	tenēte!	tenēbātis	tenērētis	tenēbitis	tenētōte!
III. plur.	tenent	teneant		tenēbant	tenērent	tenēbunt	tenentō!
Thema	Vox passiva
ten-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	teneor	tenear		tenēbar	tenērer	tenēbor
II. sing.	tenēris	teneāris	tenēre!	tenēbāris	tenērēris	tenēberis	tenētor!
III. sing.	tenētur	teneātur		tenēbātur	tenērētur	tenēbitur	tenētor!
I. plur.	tenēmur	teneāmur		tenēbāmur	tenērēmur	tenēbimur
II. plur.	tenēminī	teneāminī	tenēminī!	tenēbāminī	tenērēminī	tenēbiminī	—
III. plur.	tenentur	teneantur		tenēbantur	tenērentur	tenēbuntur	tenentor!

Thema	Vox activa
tenu-	Tempus perfectum		plusquam perfectum		futurum exactum
Persona	indicativ.	coniunct.	indicativ.	coniunct.
I. sing.	tenuī	tenuerim	tenueram	tenuissem	tenuerō
II. sing.	tenuistī	tenueris	tenuerās	tenuissēs	tenueris
III. sing.	tenuit	tenuerit	tenuerat	tenuisset	tenuerit
I. plur.	tenuimus	tenuerimus	tenuerāmus	tenuissēmus	tenuerimus
II. plur.	tenuistis	tenueritis	tenuerātis	tenuissētis	tenueritis
III. plur.	tenuērunt	tenuerint	tenuerant	tenuissent	tenuerint

Verbum infinitum

Modus	infinitivus			participium
Tempus	praesens	perfectum	futurum	praesens	perfectum	futurum
Vox activa	tenēre	tenuisse	tentūrum, -am, -um esse	tenēns		tentūrus, -a, -um­
Vox passiva	tenērī	tentum, -am, -um esse	tentum īrī		tentus, -a, -um
Gerundium		Gerundivum			Supinum
tenendī		tenendus, -a, -um			tentum	tentū

Dictiones collatae

Synonyma

1. habeō, habēre

Dictiones derivatae

• tenāx
• tenor
• tentus, tentūs

Composita

• abstineō, abstinēre
• attineō, attinēre
• circumteneō, circumtenēre
• contineō, continēre
• dētineō, dētinēre
• distineō, distinēre
• obtineō, obtinēre
• pertineō, pertinēre
• retineō, retinēre
• sustineō, sustinēre
• trānstineō, trānstinēre

Translationes

Habere in manu	dilatare ▼

Habere in manu	collabi ▲

Anglice: hold (en), have (en) Esperantice: teni (eo) Francogallice: tenir (fr), avoir à la main (fr) Germanice: halten (de), haben (de) Hispanice: aguantar (es), sostener (es) Lusitane: agüentar (pt), suster (pt) Italice: tenere (it), reggere (it), avere in mano (it)

Loci

Marcus Terentius Varro -116…-27

M. Tullius Cicero -106…-43

Titus Livius -58…+17

Lucius Annaeus Seneca -3…+65

Petronius Arbiter ca. 14-66

Quintus Curtius Rufus fl. 50

Marcus Valerius Martialis 40-103

Apuleius ca. 125-170

Hildegardis Bingensis 1098-1179

antiq.

class.

class.

class.

class.

I

I

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class. (ca. 47-45 a.C.n.)

• Apud Valerium Soranum:

Vetus adagio est, o Publi Scipio, quod verbum usque eo evanuit, ut Graecum pro eo positum magis sit apertum: nam idem est quod παροιμίαν vocant Graeci, ut est:

Auribus lupum teneo; Canis caninam non est. Adagio est littera commutata ambagio, dicta ab eo quod ambit orationem, neque in aliqua una re consistit sola. Ambagio dicta ut adustum, quod circum ustum est, ut ambiegna bos apud augures, quam circum aliae hostiae constituuntur. —De lingua Latina Varronis ^[6][7]

class. (44/43 a.C.n.)

• An vos A. Hirtium, praeclarissimum consulem, C. Caesarem, deorum beneficio natum ad haec tempora, quorum epistulas spem victoriae declarantis in manu teneo, pacem velle censetis? Vincere illi expetunt pacisque dulcissimum et pulcherrimum nomen non pactione, sed victoria concupiverunt. Quid? —Philippicae orationes in M. Antonium Ciceronis ^[8]

class.

• At enim ego eam violavi et everti quod Argivorum civitatem teneo. Quo modo hoc tuear? Re an tempore? Res mihi duplicem defensionem praebet; nam et ipsis vocantibus ac tradentibus urbem eam accepi, non occupavi, et accepi cum Philippi partium, non in vestra societate esset. —Ab urbe condita Titi Livii ^[9][7]

class.

• Talia esse scripta eius non dubito, etiam si magis reminiscor quam teneo haeretque mihi color eorum non ex recenti conversatione familiariter, sed summatim, ut solet ex vetere notitia. Cum audirem certe illum, talia mihi videbantur, non solida, sed plena, quae adulescentem indolis bonae attollerent et ad imitationem sui evocarent sine desperatione vincendi, quae mihi adhortatio videtur efficacissima. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae ^[10][7]

saec. I.

• Curabo, iam tibi Iovis iratus sit, et isti qui tibi non imperat. Ita satur pane fiam, ut ego istud conliberto meo dono; alioquin iam tibi depraesentiarum reddidissem. Bene nos habemus, at isti nugae, qui tibi non imperant. Plane qualis dominus, talis et servus. Vix me teneo, nec sum natura caldicerebrius, sed cum coepi, matrem meam dupundii non facio. —Satyricon T. Petronii Arbitri ^[11][7]

saec. I.

• Orsus a Macedonia imperium Graeciae teneo, Thraciam et Illyrios subegi, Triballis Maedisque imperito, Asiam, qua Hellesponto, qua Rubro mari subluitur, possideo. Iamque haud procul absum fine mundi, quem egressus aliam naturam, alium orbem aperire mihi statui. —Historiae Alexandri Magni Curtii Rufi ^[12][7]

saec. I. (ca. 85-102 p.C.n.)

• ‘Centum Coranus et ducenta Mancinus,

Trecenta debet Titius, hoc bis Albinus,

Decies Sabinus alterumque Serranus;

Ex insulis fundisque tricies soldum,

Ex pecore redeunt ter ducena Parmensi’:

Totis diebus, Afer, hoc mihi narras

Et teneo melius ista, quam meum nomen.

Numeres oportet aliquid, ut pati possim:

Cotidianam refice nauseam nummis:

Audire gratis, Afer, ista non possum. —Epigrammata M. Valerii Martialis ^[13][7]

Latinitas postclassica

saec. II. (ca. 170)

• Molles interdum voculas et adsidua savia et dulces gannitus commorsicantibus oculis iterabat illa, et in summa: «Teneo te» inquit «teneo, meum palumbulum, meum passerem» et cum dicto vanas fuisse cogitationes meas ineptumque monstrat metum. Artissime namque complexa totum me prorsus, sed totum recepit. —Metamorphoseon libri XI Apulei ^[14]

Latinitas mediaevalis

saec. XII.

• Attamen forti manu teneo eos: sic auferens ab ipsis elationem, nec permittens eos cognoscere quid sint in occultis bonis suis, quia multiplices fructus in eis facere volo: animis ipsorum dolentibus ac cordibus eorum vulneratis in doloribus. —Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum Hildegardis ^[15][7]

Fontes

8. Marcus Tullius Cicero - Philippicae orationes in M. Antonium. (The Latin Library): Philippica . IV. [9] — teneo
14. Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber X. Capitulum XXII. Versus 3 — teneo