tractare

Discretiva

tractare dictio est in variis linguis:

• Dacoromane: tractare

Formae affines

Latine

tractāre

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
tractāre	secunda singularis	praesens	passiva	imperativus	tractō (tractāre)
tractāre	—	praesens	activa	infinitivus	tractō

Appellatio pronuntiatusque

API: /trakˈtaːre/

(classice)

Syllabificatio phonetica: trac·tā·re — morphologica: tract-are

Dacoromane

tractare

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
tractare	—	praesens	activa	infinitivus	tracta substantiv.

Appellatio pronuntiatusque

API: /trakˈtare/

Syllabificatio phonetica: trac·ta·re — morphologica: tract-are

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43	T. Lucretius Carus -95…-55	Lucius Annaeus Seneca –3…+65	C. Plinius Secundus 23–79	Marcus Valerius Martialis 40–103	Decimus Iunius Iuvenalis ca. 60-130	Apuleius ca. 125–170	Ulco Cats Bussemaker 1810–1865
class.	class.	class.	I	I	II	II	XIX

Latinitas Romana

class.  (ca. 85 a.C.n. / 669 a.u.)

• Nam saepe, si pecuniae, adiumenta, adiutores desint, facultas fuisse faciundi non videtur. Hoc modo si diligenter attendamus, apta inter se esse intelligimus haec, quae negotiis, et illa, quae personis sunt adtributa. Hic non facile est neque necessarium est distinguere, ut in superioribus partibus, quo pacto quicque accusatorem et quomodo defensorem tractare oporteat. —De inventione Ciceronis ^[1][2]

class.

• denique nota vagis silvestria templa tenebant

nympharum, quibus e scibant umore fluenta

lubrica proluvie larga lavere umida saxa,

umida saxa, super viridi stillantia musco,

et partim plano scatere atque erumpere campo.

necdum res igni scibant tractare neque uti

pellibus et spoliis corpus vestire ferarum,

sed nemora atque cavos montis silvasque colebant

et frutices inter condebant squalida membra

verbera ventorum vitare imbrisque coacti. —De rerum natura Lucretii ^[3][2]

class.

• Hanc aliquis agere vitam sustinet, cum liceat innoxium aliis, ob hoc securum, salutare potentiae ius laetis omnibus tractare? Errat enim, si quis existimat tutum esse ibi regem, ubi nihil a rege tutum est; securitas securitate mutua paciscenda est. —Ad Neronem caesarem de clementia Senecae ^[4][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• primus autem hominum leonem manu tractare ausus et ostendere mansuefactum Hanno e clarissimis Poenorum traditur damnatusque illo argumento, quoniam nihil non persuasurus vir tam artificis ingenii videbatur et male credi libertas ei, cui in tantum cessisset etiam feritas. —Naturalis historia Plinii ^[5][2]

saec. I.  (ca. 85–102 p.C.n.)

• Languida cum vetula tractare virilia dextra

Coepisti, iugulor pollice, Phylli, tuo:

Nam cum me murem, cum me tua lumina dicis,

Horis me refici vix puto posse decem.

Blanditias nescis: ‘dabo’ dic ‘tibi milia centum

Et dabo Setini iugera culta soli;

Accipe vina, domum, pueros, chrysendeta, mensas.’

Nil opus est digitis: sic mihi, Phylli, frica. —Epigrammata M. Valerii Martialis ^[6][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 100/128 p.C.n.)

• si iubeat coniunx, durum est conscendere navem,

tunc sentina gravis, tunc summus vertitur aer:

quae moechum sequitur, stomacho valet. illa maritum

convomit, haec inter nautas et prandet et errat

per puppem et duros gaudet tractare rudentis.

qua tamen exarsit forma, qua capta iuventa

Eppia? quid vidit propter quod ludia dici

sustinuit? nam Sergiolus iam radere guttur

coeperat et secto requiem sperare lacerto; —Saturae D. Iuni Iuvenalis ^[7][2]

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

• quae me nimis quam humane tractare adorta cenae gratae atque gratuitae ac mox urigine percita cubili suo adplicat. Et statim miser, ut cum illa adquievi, ab unico congressu annosam ac pestilentem consuetudinem contraho et ipsas etiam lacinias quas boni latrones contegendo mihi concesserant in eam contuli, operulas etiam quas adhuc vegetus saccariam faciens merebam, quoad me ad istam faciem quam paulo ante vidisti bona uxor et mala fortuna perduxit. —Metamorphoseon libri XI Apulei ^[8][2]

Latinitas nova

saec. XIX.

• Quum autem natura sit principium motus et mutationis, ac methodus nobis sit instituta de natura, non est ignorandum quid sit motus: hoc enim ignorato, necesse est etiam naturam ignorari. Quum autem definierimus de motu, nitendum erit eodem modo tractare de iis quae deinceps sequuntur. Videtur autem motus esse in rerum continuarum numero, infinitum vero apparet primum in eo quod est continuum; ideoque plerumque accidit ut, qui definiunt, adiungant rationem infiniti: tanquam id quod in infinitum dividi potest, continuum sit. —Aristotelis Physica Bussemakeri ^[9][2]

Fontes