Akkadisch
From Wikipedia, the free encyclopedia
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
't Akkadisch is 'n aw taol die veural in 't twiede millennium veur Christus de dómmenante taol waor in Mesopotamië. 't Waor zoewel de taol vaan de Babyloniërs es vaan de Assyriërs - me sprik daan ouch wel vaan Babylonisch en Assyrisch. E daarde dialek is 't Eblaïtisch oet de stad Ebla. De naom Akkadisch is aofgeleid vaan de stad Akkad, die in de Babylonischen tied al verweus waor.
Akkadisch huurt mèt o.m. Hebreeuws, Aramees en Arabisch bij de Semitische taole. 't Wiek dao evels vrij sterk vaanaof, umtot 't in tegestèlling tot alle levende Semitische taole 'n Oos-Semitische taol is. 't Moot ziech dus al rillatief vreug vaan de Wes-Semitische taole höbbe aofgesplits.
Al bekaans vaanaof 't begin moot de taol oonder sterken invlood vaan 't Soemerisch höbbe gestande. Nao zoeget 2300 v.Chr., naotot keuning Sargon vaan Akkad de Soemerische stadsstaote vereuvert, weurt dee band inneger. 't Akkadisch nump op groete sjaol cultuurwäörd euver oet 't Soemerisch, wat zelf evels laankzaamaon es volkstaol verdwijnt meh wel es klassieke taol in gebruuk blijf. 't Akkadisch zelf weurt ouch ummer mie opgesjreve. 't Woort gesjreve in 't nagelsjrif, meh es taolsysteem wat sterk op de consonante steunt waor dat Soemerisch syllabesjrif neet hendeg gesjik; daobij misden 't väöl klaanke die in 't Akkadisch veurkaome. Aon de bezwoere kaom me gedeiltelek tegemoot door 't sjrif aon te passe. 't Bekind Gilgamesj-epos, waorsjijnlik vaan oersprunk Soemerisch, is gooddeils in 't Akkadisch euvergeleverd.
In 't Nui-Assyrisch Riek begós dinkelek ouch 't Akkadisch te verdwijne, um te weure aofgelos door 't Aramees (en op 't lès ouch 't Aajdgrieks). Es cultuurtaol bleef 't nog tot in d'n iersten iew nao Christus in sporadisch gebruuk.
Me deilt 't Akkadisch in in de volgende periodes:
- Aajdakkadisch: 2500 - 1950 v.Chr.
- Aajdbabylonich en Aajdassyrisch: 1950 - 1530 v.Chr.
- Middelbabylonisch en Middelassyrisch: 1530 - 1000 v.Chr.
- Nuibabylonisch en Nuiassyrisch: 1000 - 600 v.Chr.
- Laatbabylonisch: 600 v.Chr. - 100 n.Chr.