Јупитерова маса

Јупитерова маса е единица мерка за тежина еднаква на вкупната маса на планетата Јупитер. Оваа вредност може да се однесува само на масата на планетата, или пак на масата на целиот Јупитеров состав кој ги вклучува и месечините на Јупитер. Јупитер е убедливо најтешка планета во Сончевиот Систем. Тој е приближно за 2,5 пати потежок од збирот на тежината на останатите планети во Сончевиот Систем.^[1]

Јупитеровата маса е вообичаена единица мерка за маса во астрономијата која се користи за изразување на масата на други објекти со слична големина, вклучувајќи ги и џиновските планети во Сончевиот Систем и вонсончевите планети. Може да се користи и при описот на масата на кафеавите џуџиња, затоа што оваа единица е погодна за споредување на размерот.

Проценки за масата

Масата на Јупитер (според моментално најпознатата вредност) се изразува како 1.898.130 јотаграми:

${\displaystyle M_{\mathrm {J} }=(1.89813\pm 0.00019)\times 10^{27}{\text{ kg}},}$

што е приближно  ¹⁄₁₀₀₀ од масата на сонцето (0.1% M_☉):

${\displaystyle M_{\mathrm {J} }={\frac {1}{1047.348644\pm 0.000017}}M_{\odot }\approx (9.547919\pm 0.000002)\times 10^{-4}M_{\odot }.}$ ^[2]

Јупитер е 318 пати потежок од Земјата:

${\displaystyle M_{\mathrm {J} }=3.1782838\times 10^{2}M_{\oplus }.}$

Суштина и последици

Јупитер е за 2,5 пати потежок од сите други планети во Сончевиот Систем заедно; - тој е толку тежок што неговиот барицентар со Сонцето се наоѓа надвор од површината на Сонцето, на 1,068 сончеви полупречници од центарот на Сонцето.^[3]

Поради големината на масата на Јупитер, при пресметувањето на траекториите на сателитите и орбитите на другите тела во Сончевиот Систем (вклучувајќи го и природниот сателит на Земјата, па дури и Плутон) мора да се земат предвид ефектите од неговата гравитација.

Теоретските модели покажале дека ако Јупитер би имал многу поголема маса од сегашната, неговата атмосфера би се срушила и со тоа обемот на планетата би се намал.^[4] Малите промени во масата на Јупитер не би го промениле значително неговиот полупречникот; но ако масата се зголеми за околу 500 M_🜨 (1,6 маси на Јупитер)^[4] поради зголемениот притисок внатрешноста би станала позбиена при што волуменот на Јупитер би се намалил (и покрај поголемата количина на материја). Процесот на намалување на волуменот со истовремено зголемување на масата би продолжило сѐ до моментот на ѕвездено палење (настанок на ѕвезда), како кај кафеавите џуџиња кои имаат околу 50 Јупитерови маси.^[5] На Јупитер би му требале околу 80 Јупитерови маси (да биде 80 пати потежок) за да го врзува водородот и да стане ѕвезда.^[6]

Гравитациска константа

Јупитеровата маса е изведена од измерената вредност наречена параметар на Јупитерова маса (GM_J). Јупитеровата маса се пресметува со делење на GM_J со константата G.

Во 2015 година, Меѓународната астрономски сојуз го дефинирала номиналниот параметар на Јупитеровата маса како константна вредност и покрај постојаните попрецизни мерења на M_J. Оваа константа е дефинирана како:

${\displaystyle ({\mathcal {GM}})_{\mathrm {J} }^{\mathrm {N} }=1.266\,8653\times 10^{17}{\text{ m}}^{3}/{\text{s}}^{2}}$

Ако експлицитната јупитеровата маса треба да се искаже во SI единици, таа се пресметува преку гравитациската константа (G) како однос меѓу GM и G.

Состав на масата

Поголемиот дел од масата на Јупитер е водород и хелиум. Овие два елементи сочинуваат повеќе од 87% од вкупната маса на Јупитер.^[7] Вкупната маса на другите елементи (исклучени се водородот и хелиумот) во планетата е помеѓу 11 и 45 M_🜨.^[8] Најголемиот дел од водородот на Јупитер е цврст водород.^[9] Доказите наведуваат дека Јупитер има централно густо јадро. Ако е тоа така, се претпоставува дека масата на јадрото не е поголема од околу 12 M_🜨. Масата на јадрото е тешко точно да се процени поради релативно слабото познавање за тоа како би се однесувал цврстиот водород при многу висок притисок.^[7]

Релативна маса

Масата на одредени астрономски тела во однос на масата на Јупитер

Тело	MJ/M телото	Мтелото/MJ	Навод
Сонце	(9,547919 ± (15))⋅10-4	1.047,348.644 ± (17)	[2]
Земја	317,82838	0,0031463520	[10]
Јупитер	1	1	по дефиниција
Сатурн	3,3397683	0,29942197
Уран	21,867552	0,045729856
Нептун	18,53467	0,05395295

Поврзано

• Јупитеров полупречник
• Гасовит џин
• Земјина маса
• Маса (физика)
• Планетарна маса
• Сончева маса