Грчка православна црква

Грчка православна црква или ГПЦ (грчки: Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος) — автокефална црка и во православниот свет се наоѓа на единаесеттото место. Има ранг на архиепископија.

Грчка православна црква
Митрополитска катедрала (Атина)
Јазик	грчки
Седиште	Атина, Грција
Територија	Грција
Основач	Апостоли
Независност	1833
Признавање	Автокефална, признаена од 1850 година.
Мрежно место	www.ecclesia.gr

Наголемата власт во Грчката црква ја има Епископскиот синод, кој се состои од сите епархиски архиреи. Сите тие ја носат титулата на митрополит. На чело на Синодот стои архиепископот на Атина и цела Грција, кој се одбира од страна на митрополиите. По неговиот избор, Претседателот на Грција во рок од пет дена издава указ за негово признавање, по кое следи официјалната церемонија. Синодот се состои од архиепископ и 12 митрополити.

Денеска, црквата се состои од 81 епархија, од кој 30 се наоѓаат во Северна Грција, од кои 22 во Егејска Македонија. Епархијата на Крит, како и сите манастири на Света Гора, исто така се под јурисдикција на Цариград, односно не се дел од грчката Православна црква.

Црквата има околу 200 манастира, со околу 8.000.000 верници.

Историја

Црквата на Грција била основана во 1833 година, по грчката војна за независност (1821-1829) и создавањето на независна грчка држава. Во тој период, новоформираната грчка држава сакала да воспостави национална црква независна од Цариградската патријаршија, под чија јурисдикција биле сите православни христијани во Османлиското Царство.

По независноста, грчката држава, предводена од регентството на кралот Отон (баварски принц), се стремела да ја консолидира националната власт. Црквата била клучна за зајакнување на националниот идентитет, па затоа било одлучено да се формира автокефална (самоуправна) црква. Во 1833 година, грчката држава еднострано прогласила автокефалност на Црквата на Грција, без согласност од Цариградската патријаршија. Ова предизвикало тензии, бидејќи Цариградската патријаршија сметала дека таквата одлука е неканонска. Црквата била организирана под Синод, составен од епископи, но под силна контрола на државата. Кралот Отон имал значително влијание врз црковните работи, што одразувало баварски модел на цезаропапизам (државна контрола врз црквата).

Тензиите меѓу Црквата на Грција и Цариградската патријаршија траеле до 1850 година, кога патријаршијата конечно ја признала автокефалноста на Црквата на Грција со издавање на Томос за автокефалност. Ова овозможило нормализација на односите и воспоставување на канонски ред. Црквата на Грција станала независна, но останала во духовно единство со другите православни цркви.