Колумбариум

Колумбариум (латински: columbarium — гулабарник, од columba — гулаб) — место за чување урни со пепелта на починатите по нивната кремација.

Североисточно крило на колумбариумот на гробиштата Пер Лашез (Париз, Франција).

Историја

Во раниот период на Стариот Рим, покојниците биле закопувани во земја. Од крајот на републиканскиот период до средината на царската епоха, кремацијата била широко прифатена практика.^[1] Најстарите колумбариуми се пронајдени во Јужна Етрурија. За богатите луѓе и римските патриции се граделе посебни монументални гробници — мавзолеи (во ран период: sepulcrum); додека пепелта на сиромашните, плебејците, робовите и ослободениците била чувана во големи јавни гробници (бесплатно или за мал надоместок). За оваа цел биле основани „погребални здруженија“ (латински: collegia funeraticia), кои барале одредени придонеси од членовите и изградба или изнајмување на посебна градба. Ваквите градби обично имале облик на правоаголна или кружна комора, во чии ѕидови имало мали ниши: локули (латински: loculi; еднина loculus), наменети за поставување на погребалните урни. Нишите биле распоредени на неколку нивоа, во редови, потсетувајќи на гулабови гнезда.

Римјаните од суеверие ги избегнувале зборовите „смрт“, „погреб“ и користеле еуфемизми, од каде што потекнува и самото име колумбариум. Јавните колумбариуми можеле да сместат до 800 урни. Под секој „локулус“ била поставувана плочка со името и возраста на починатиот. Понекогаш се поставувале и бисти (imagis). Еден од најстарите римски колумбариуми, изграден во I век пр. н. е. за време на царот Октавијан Август, бил откриен во 1726 г. во близина на Рим, на Апиевиот пат, од италијанскиот археолог и историчар Антонио Франческо Гори.^[2]

Најголемите колумбариуми, кои ги содржеле останките на илјадници покојници, биле изградени за време на династијата Јулиевци-Клавдиевци за царските ослободеници и робови (на пример, римските колумбариуми на ослободениците на Август и Ливија на Апиевиот пат). Помали објекти биле градени за членовите на колегиите, погребалните здруженија или за одделни семејства. Најпозната меѓу нив е Гробницата на Сципионите.

Колумбариумите често се среќаваат во големите градови со висока концентрација на население; освен во Рим, тие се откриени и во Неапол и Катанија.

Литература

• Kammerer Grothaus H. Camere sepolcrale de’ liberti e liberte di Livia Augusta ed altri Caesari // Mélanges de l'École française de Rome. Antiquité. — T. 91. —1979. — P. 315—342
• Toynbee J. M. C. Death and Burial in the Roman World. — Baltimore, 1996
• Borg B. E. Crisis and Ambition. Tombs and Burial Customs in Third-Century AD Rome. — Oxford, 2013
• Borbonus D. Columbarium Tombs and Collective Identity in Augustan Rome. — Cambridge, 2014

Поврзано

• Гроб
• Крематориум
• Гробишта
• Кремација