Седмочисленици

Седмочислениците — седум словенски просветители и светци од 10 век. ^[1]

Свети Седмочисленици
Фрескопис со Седмочисленици во манастирот Арденица во Албанија
создавачи и распространувачи на глаголицата и кирилицата.
Слава	9 август

Мозаик на седум светци во црквата Свети Седмочисленици, Софија

Тие се почитувани во сите православни цркви како творци и распространувачи на глаголицата и кирилицата. Овие светци се Свети Кирил и Методиј кои го создале глаголицата и нивните пет ученици Горазд, Климент Охридски, Наум, Ангелар и Сава.^[2] Сепак Константин Презвитер се смета за директен ученик на Методиј, црквата традиционално не го вклучува бидејќи не е канонизиран.^[3]

Во Руската православна црква, Кирил и Методиј се чествуваат одделно, а нивните ученици се препознаваат како рамноапостоли. Бугарската православна црква го одредила 27 јули како ден на Успението на Климент Охридски и ден на Седумте светители.^[4]

Помеѓу Седмочислениците, како просветители на словенските народи и ученици на светите Кирил и Методиј, биле:

• Свети Наум - кој се упокоил на 23 декември (според јулијанскиот календар) 910 година година, и кога главниот празник на храмот е посветен на овој светител.
• Свети Климент Охридски — умрел во 916 година. Неговите чудотворни мошти почиваат во некогашниот храм на Пресвета Богородица, кој подоцна го добил неговото име манастирот Св. Климент.^[5]
• Свети Сава
• Свети Ангелариј
• Свети Горазд

Моштите на светите Наум и Климент почиваат во Охрид, а светите Ангелариј и Горазд во Берат, Албанија. Не е познато каде бил погребан Свети Сава.

Историја

Како ученици на светите Кирил и Методиј, по нивната смрт, тие ги прекинале своите мисии кај Моравските Словени, а под притисок на папата Стефан V и германските благородници и свештеници, кон крајот на 9 век, тие биле принудени да ја напуштат Моравија. Со нивното заминување, во Моравија замрело богослужението на словенски јазик.

По преминувањето на Дунав, биле добро примени од бугарскиот цар Борис и продолжиле со просветната дејност на територијата на тогашна Бугарија, особено за време на владеењето на бугарскиот цар Симеон. Тие се населиле со дозвола на бугарскиот, новокрстен цар Борис-Михаил, на самата западна граница на огромната бугарска држава на брегот на Охридското и Преспанското Езеро и кон Драч и Јадранот, и на тој простор започнале обемни образовни и мисионерски активности, кои го зацврстиле не само процесот на примање и усвојување на христијанството кај Словените, дури и на народен јазик, бидејќи во тоа време јазичните бариери меѓу словенските племиња биле многу помали и потенки. Денес во науката тој јазик се нарекува едноставно „старословенски“.

Учениците најпрвин основале манастир во Белица, каде го имале и првото епископско седиште. Подоцна се преселиле во Охрид, од каде што развиле голема архипастирска и просветна дејност во непосредната и пошироката околина. Во Охрид Свети Климент ја изградил црквата Свети Пантелејмон, подоцна именувана по Свети Наум, каде што живееле многу ученици, кои препишувале книги со словенски букви за словенскиот народ и особено му помагале на свети Наум во оваа дејност. Чудотворните мошти на Наум почиваат во поранешната црква Света Богородица, која подоцна го добила името по Свети Климент.