Список на латински изрази (целосен)
список на статии на Викимедија From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Во продолжение следува целосната список на најчесто употребувани фрази од латинскиот јазик, подредени по абецеден ред.
А
1. Ab assuetis non fit passio – човекот не го возбудува она што е често.
2. Ab Jove principium – Почетокот е од Јупитер (те. Почнуваме од најважното).
3. Acta est fabula - Претставата е завршена.
4. Ad kalendas Graecas – За Грчките календи (те. никогаш).
5. Ad litteram - Точно.
6. Alea acta est – Коцката е фрлена.
7. Amor omnia vincit - Љубовта победува се.
8. Amicus certus in re incerta cernitur – Вистинскиот пријатал се познава во невоља.
9. Amicus verus est rara avis. -Вистинскиот пријател е ретка птица.
9. Ancoras tollere – Подигни го сидрото.
10. Anima candida - Честита душа.
11. Ante meridiem - Пред пладне.
12. Aquila non capit muscas - орелот не фаќа муви. Важна личност не (треба да) се занимава со неважни работи/ситници.
13. Arbiter elegantiae – Судија на отменоста.
14. Ars longa, vita brevis – Учењето е долго(те. патот до мајсторството е долг), а животот е краток.
15. Ars poetica - Поетска уметност.
16. Asinus asinum fricat – Магаре магаре гребе.
17. Audaces fortuna juvat – Среќата им помага на храбрите.
18. Audiatur et altera pars - Нека се слушне и другата страна.
19. Aurora Мusis amica est - Зората е пријателка на музите.
20. Ave, Caesar, morituri te salutant! – Здраво,царе! Те поздравуваат оние кои ќе умрат!
Remove ads
B
21. Bellum omnium in omnes – Војната е против сите.
22. Bene vixit qui bene latuit – Оној кој живеел добро, живеел незабележан.
23. Bibere humanum est, ergo bibamus – Да се пие е човечки, затоа пиеме.
24. Bovi imponere clitellas – Да му ставаш самар на волот.
C
25. Casus belli – Случај за војна (те. Случај за кој се оправдува војна).
26. Certo certius – Посигурно од сигурното.
27. Citius, altius, fortius! – Побрзо,повеќе,посилно!
28. Claude os, aperi oculos! - Затворија устата, отвориги очите!
29. Cogito, ergo sum - Мислам, значи постојам.
30. Condicio sine qua non - Услов без кој не се може.
31. Cornix cornici oculos non effodiet – Врана на врана не и вади очи.
32. Cornu copiae - Рог во изобилство.
33. Credo ut intelligam! - Верувам дека би сфатил.
34. Cui bono? – Во чија корист?
35. Cujusvis hominis est errare – Секој човек може да згреши.
36. Cum grano salis – Со зрно сол (те. не сосема сериозно).
D
37. De gustibus non est disputandum – За вкусовите не вреди да се расправаш.
38. Deus ex machina – Бог од машината(те. неочекувано решение).
39. Diem perdidi – Го изгубив денот.
40. Dies diem docet – Денот на денот му е поука.
41. Divide et impera – Раздели па владеј.
42. Divitiarum et formae gloria fluxa est – Кратка е славата на богатството и златото - Салустиј
43. Dixi et salvavi animam meam – Реков и ја спасив својата душа.
44. Domine, domine dominae sunt - Господине, дали госпоѓите се дома? (игра на зборови)
45. Dulce cum utili – Слободно со корисно.
46. Dulce enim etiam nomen est pacis – Веќе е слатко и името мир - Цицерон
47. Dum spiro spero – Додека дишам (живеам), се надевам
48. Dura lex sed lex – Законот е груб но е закон
Remove ads
E
49. Equi donati dentes non inspiciuntur – На подарениот коњ не му се гледа во забите
50. Errare humanum est – Да се греши е човечки
51. Ex nihilo nihil fit – Од ништо не се прави ништо
52. Ex tempore - Веднаш
53. Experientia docet – Искуството поучува - Вергилиј
F
53. Fama volat! - (Гласот лета!). Веста брзо се шири
54. Fas est et ab hoste doceri - И од непријателот треба да се учи
55. Festina lente! – Побрзај полека!
56. Fide, sed cui, vide! - Верувај, само пази на кого му веруваш
57. Finis coronat opus – Крајот делото го краси
58. Fortasse erit, fortasse non erit – Можеби ќе биде , можеби нема да биде
G
59. Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis - Слава на Бога и на Земјата мир на луѓето со добра волја
60. Gratia gratiam parit! – Љубовта раѓа љубов!
H
61. Hannibal ante portas - (Ханибал е пред вратата). Настапила опасност.
62. Historia magistra vitae est - Историјата е учителка на животот
63. Hoc loco - На ова место (овде)
64. Hodie mihi, cras tibi - Денес мене, утре тебе
65. Homo sui juris - Самостoeн, независен човек
66. Homo homini lupus est - Човек на човек е волк
67. Honores mutant mores – Почитта го менува однесувањето (навиките)
I
68. Id est - Односно
69. Ignoramus et ignorabimus – Не знаеме, а никогаш нема ни да дознаеме
70. Ignorantia legis non excusat – Непознавањето на законот не е изговор
71. Ignorantia nocet - Незнаењето штети
72. Imago animi sermo est - Говорот е слика на душата - Цицерон
73. In dubio pro reo – За сомневањата треба поблаго да се суди
74. In rebus adversis meliora sperare memento – Во неволја не заборавај дека ќе дојде подобро време (После дождот сонце изгрева)
75. In vino veritas – Во виното е вистината
76. Inter arma musae tacent (Inter arma silent musae) - Меѓу оружје и музите молчат (нема уметност за време на војна)
77. Inter nos – Меѓу нас
78. Intus, intus est Troianus equus - Внатре, внатре е тројански коњ (Опасноста е близу)
79. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere – Прописни правила се: поштено да живееш, друг да не вреѓаш, секому своето да го дадеш
J
80. Jus est ars boni et aequi- Правото е уметност добро и еднакво.
81. Jus obruitur vi – Силата го закопува правото.
82. Justitia omni auro carior – Правичноста е поскапа од секое злато - Цицерон
83. Justitia regnorum fundamentum - Правичност е (треба да биде) основа на владеачите
L
84. Lapsus calami – Грешка во пишувањето
85. Lapsus linguae Грешка во говорот
M
93. Magni nominis umbra – Сенката на значаен човек - Лукан
94. Mala herba cito crescit - Пирејот брзо расте
95. Malum discordiae – Јаболко на раздорот
96. Manifestum non eget probatione – Очигледната работа нетреба да се докажува
97. Manu propria - Своерачно
98. Manus manum lavat – рака раката ја мие
99. Mea parvitas – Куриот јас
100. Medio tutisimus ibis – Најдобро е да се оди насредина - Овидиј
101. Medium tenuere beati - Средине се држе блажени
102. Melius non incipient, quam desinunt – Подобро да не почнуваш, отколку да застанеш на пола
103. Mens sana in corpore sano – Во здраво тело здрав дух
104. Mutum est pictura poema – Сликата е тивка поема
N
105. Nec Hercules contra duos - Ни Херкул (не може) против двајца
106. Noli turbare circulos meos - (Не ги допирај моите кругови )Не ме вознемирувај , не ми досадувај - Архимед
107. Nolite jacere margaritas ante porcos – Не фрлај бисери пред свињи
108. Nomina sunt odiosa - (Имињата се гнасни) Имињата (не треба) да се споменуваат
109. Non omnia possumus omnes – Не можеме сите сè
110. Non progredi est regredi – Да не напредуваш занчи да одиш наназад
111. Non quis, sed quid – Не кој , туку што
112. Non scholae, sed vitae discimus – Не за училиштето , туку за животот учиме
113. Nosce te ipsum – Спознај се самиот себе- латински превод- Сократ
114. Nulla regula sine exceptione - Ниедно правило не е без исклучок
115. Nullum crimen, nulla poena sine lege - Нема злостор и нема казна ако тоа не е пропишано со закон.
O
116. O tempora, o mores! - Чудни времиња, чудни обичаи! - Цицерон
117. Omne principium difficile est – Секој почеток е тежок
118. Omnia mea mecum porto - Се свое со себеси носам
119. Omnium rerum mensura homo - Човекот е мера на сите работи
120. Orate ne intretis in tentationem – Молете се да не дојдете во искушение - Исус Христос
P
121. Per aspera ad astra – Низ трње до ѕвездите
122. Persona grata - Посакувана (драга) личност
123. Persona non grata – Непосакувана личност
124. Piscem natare doces – Учиш риба да плива
125. Plus minus - одприлика
126. Post hoc, ergo propter hoc - После ова, значи за ова
127. Post meridiem - Попладне
128. Post scriptum - После она што е напишано
129. Potentes potenter tormenta patientur - Кој се служи со сила, од сила и ќе загини
130. Potius sero quam numquam – Подобро некогаш отколку никогаш
131. Prima virtus est vitio carere - Најважна доблест е да бидеш без маани
132. Primum vivere, deinde philosophari – Прво да живееш, после да филозофираш
133. Primus inter pares – Први меѓу еднаквите по ранг
134. Procul a Jove procul a fulmine - (Далеку од Јупитерр, далеку од гром) Подалеку од моќните, подалеку од нивниот бес.
135. Pulsate et operietur vobis – Тропнете и ќе ви отворат
Q
136. Quae nocent, saepe docent - Што штети, често учи
137. Quidquid latine dictum sit, altum videtur - Што и да се каже на латинси звучи мудро
138. Quisque suorum verborum optimus interpres – Секој е најдобар толкувач на своите зборови
139. Quo vadis, Domine? – Каде одиш, Господе? - апостолот Петар му рекол на Христос
R
140. Recta linea brevissima, recta via tutissima – Правата линија е најкратка , правиот пат е најсигурен
141. Reliquiae reliquiarum – Остаток од остатокот
142. Repetitio mater studiorum est – Повторувањето е мајка на знаењето
143. Res, non verba - Дела, не зборови
144. Res publica - Општа (јавна) работа
145. Risu inepto res ineptior nulla est - Нема поневкусни работи од невкусното смеење
146. Risum teneatis? - Можете ли да не се насмеете?
S
147. Sapienti sat – На паметниот му е доста
148. Sapiens homo omnia sea secum portat - (Паметниот човек се со себеси носи )Освен знаењето ништо друго не ни е потрбно
149. Semper dic verum, vacuam duc crimine vitam, fer patienter onus, fac sapienter opus. – Секогаш зборувај ја вистината , не прави зло , трпеливо поднесувај товар , разумно работија работата
150. Senatus populusque Romanus - Римскиот сенат и народ
151. Si fueris Romae, Romano vivito more, si fueris alibi, vivito sicut ibi - Ако бидеш во Рим, живеј на римски начин, ако бидеш на друго место, живеј како таму
152. Sic itur ad astra – Допри ги ѕвездите
153. Sic transit gloria mundi – Така поминува вистинската слава на светот
154. Sine language Latina nulla intelligentia - Без знаење латински јазик нема образование
155. Sine lege autem poena conscientia est - Каде нема закони, казна е совеста
156. Si vis pacem, para bellum - Ако сакаш мир, спремај се за војна
157. Sub rosa - (Под ружи). Во тајност, во доверба
158. Sub voce – Под зборот
159. Suaviter in modo, fortiter in re! - во начин благо, во суштина непропустливо!
160. Sunt facta verbis difficiliora – Потешки се делата од зборовите - Цицерон
161. Surdo fabulam naras – На глувиот му зборуваш (залудно му зборуваш)
T
162. Tabula Pythagorica - Таблица множење
163. Tabula rasa - Таблица празна
164. Tantum possumus quantum scimus - Толку можеме колку што знаеме
165. Tantum scimus quantum memoria tenemus – Koлку што знаеме толку и памтиме
166. Tempori parce! - Штеди време!
167. Teneo te, Africa! – Те држам, Африко! - Светониј за Цезар
168. Tertium non datur – Нема трет
169. Testis unus, testis nullus! - Еден сведок никаков сведок!
170. Timeo Danaos et dona ferentes – Се плашам од Данајците и кога носат подароци
171. Tu ne cede malis, sed contra audentior ito – Не и се предавај на несреќата туку храбро тргни и во пресрет - Вергилије
172. Tu quoque, Brute, mi fili? - Зар и ти, сине Бруте? - Цезар
U
173. Ubi bene, ibi patria – Каде што е добро таму е домот
174. Una hirundo non facit ver – Една ластовица не ја прави пролетта
175. Unusquisque suae fortunae faber est – Секој е ковач на својата среќа
176. Urbs aeterna - Вечен град (Рим)
177. Usus est optimus magister - Искуството е најдобар учител - Цицерон
178. Ut ameris, ama –За да бидеш сакан , сакај!
179. Ut sementem feceris, ita metes – Што си посеал тоа и ќе жнееш
V
180. Vae victis - Тешко на победените
181. Veni, vidi, vici – Дојдов,видов,победив - Гај Јулије Цезар
182. Venies sub dentem – Ќе ми дојдеш под заб (Ќе ми паднеш в раце)
183. Verba volant, scripta manent – Зборовите летаат , а она што е напишано останува.
184. Veritas vincit – Вистината победува
185. Vinum et pueri veraces - Децата и пијаниците не лажат
186. Virtus, non copia vincit – Победува храброста, а не мнозинството
187. Vis legis – Силата на законот
188. Vivere est militare! – Да живееш значи да се бориш! (Животот е борба!)
189. Votum separatum - Издвоен глас
190. Vox populi, vox Dei – Гласот на народот е божји глас
Поврзано
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads