Црква „Успение на Пресвета Богородица“ - Долени

Успение на Пресета Богородица (грчки: Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου) — средновековна црква во селото Долени, Костурско, Егејска Македонија.^[1] Влегува во состав на Костурската епархија на Цариградската патријаршија. Изворно ѝ припаѓала на Охридската архиепископија.

Успение на Пресвета Богородица
Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Поглед на црквата
40°23′1.78″N 21°9′57.28″E
Место	Долени, Костурско
Земја	Егејска Македонија, Грција
Вероисповед	Цариградска патријаршија
Архитектура
Културнонаследна категорија	споменик на културата
Завршена	XI век
Управа
Архијерејско намесништво	Госненско
Епархија	Костурска

Местоположба

Црквата е сместена на мал рид на северниот влез на селото.^[1]

Историја

Храмот е еднокорабна крстокуполна црква, изградена во XI век. Првобитно имала трем од југ и запад, чие уривање лошо се одразило врз внатрешниот живопис.^[1]

Фрески и ктиторскиот натпис од 1462 г.

Фреските датираат од два периода. На јужниот ѕид на наосот има натпис според кој првото жиовописување е изведено во 1432 г. Има претстава на Свети Климент Охридски.^[2] Овие фрески во наосот, а особено во неговата купола, пострадале од влагата која се провлекувала низ срушениот покрив, а подобро се зачувани фреските на северниот ѕид.^[1]

Ктиторскиот натпис од 1749 г.

Вториот живописен слој, кој е подобро зачуван, датира од 1749 г. и ги покрива ѕидовите во нартексот и ниските делови на наосот.^[3] Се издвојува претставата на Свети Јован Крстител.^[1] За преизградбата на уништените делови од црквата сведочи ктиторскиот натпис, напишан на наметнатиот грчки:

„

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΚΑΙ ΑΝΙĊΤΟΡΗΘΗ Ο ΘΕΙΟČ ΚΑΙ ΠΑΝĊΕΠΤΟČ ΝΑΟČ ΟΥΤΟĊ ΤΗČ ΥΠΕΡΑΓΙΑĊ ΔΕΣΠΟΙΝΗĊ ΗΜΟΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΠΑΡΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑČ ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟĊ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΟΤΑΤΟΥ ΚΑΙ ΛΟΓΙΟΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΑČΤΟΡΙΑČ ΚΥΡ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΟČ ΔΙΜΙΤΡΙΟΥ ΙΕΡΕΟČ ΚΑΙ ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗČ ΤΩΝ ΧΡΙĊΤΙΑΝΩΝ ΤΗĊ ΧΩΡΑČ ΤΑΥΤΗČΣ ΕΝ ΕΤΕΙ, ΑΨΜΘ Превод: Се подигна овој свет и сепочитуван храм на Пресветата Владичица наша Богородица и вечна Дева Марија при владикувањето на сесвештениот и учен митрополит Костурски господин Хрисант и при ефимерот, свештеник Димитар и со помошта на христијаните од оваа област во година 1749.[1][4]

“

Во 1924 г. храмот е прогласен за споменик на културата.^[5]

Фрески

• 
  Надворешна фреска „Успение Богородично“
• 
  Архангел Гаврил
• 
  Св. Јован Претеча, 1749 г.
• 
  Свети Петар, 1749 г.
• 
  Свети Пантелејмон, Кузман и Дамјан, 1749 г.

Поврзано

• Костурска епархија