കമാനം
വളഞ്ഞ രീതിയിലുള്ള നിർമ്മിതി / From Wikipedia, the free encyclopedia
ഒരു ഭാരം താങ്ങി നിർത്താൻ വേണ്ടി സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള വളഞ്ഞ രീതിയിലുള്ള നിർമ്മിതിയാണ് കമാനം(ഇംഗ്ലീഷ്:arch). പണ്ടുകാലം മുതൽക്കേ തന്നെ കമാനങ്ങളുപയോഗിച്ചുള്ള കെട്ടിടങ്ങളും മറ്റു നിർമ്മിതികളും പണിഞ്ഞിരുന്നു. ക്രിസ്തുവിന് മുൻപ് രണ്ടായിരാമാണ്ടിൽ മെസപ്പൊട്ടോമിയക്കാർ ഇഷ്ടിക ഉപയോഗിച്ചുള്ള കമാനങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിരുന്നു. സാങ്കേതികമായി ആദ്യം കമാനങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചത് പുരാതന റോമാക്കാരാണ്.
അർദ്ധവൃത്താകാരത്തിലുള്ള കമാനങ്ങളാണ് യൂറൊപ്യൻ നിമ്മിതികളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. ഈത്തരം ആർച്ചുകളിൽ, അനുഭവപ്പെടുന്ന ബലം കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുനത് അതിന്റെ കേന്ദ്രത്തിലായതുകൊണ്ട് കൂടുതൽ ശക്തമാണ്. അർദ്ധവൃത്താകാരത്തിലുള്ള കമാനങ്ങൾ പരത്തി എലിപ്റ്റിക്കൽ ആകൃതിയിലും കമാങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാറുണ്ട്. ഇത്തരം ആർച്ചുകൾ ഇറ്റലിയിലെ പൊണ്ടെ സന്റാ ട്രിനിറ്റയിൽ കാണാം. പരാബൊളിക്കയുള്ള അർച്ചുകളാണ് ഏറ്റവും ശക്തമായ ആർച്ചുകൾ. അന്റോണി ഗുഡി എന്ന സ്പാനീഷ് ശില്പിയാണ് പരാബൊളിക്കയുള്ള കമാനങ്ങൾ എന്ന ആശയുവുമായി ആദ്യം വന്നത്. വളഞ്ഞതും പരാബൊളിക്കയുള്ള ആർച്ചുകൾ നേരിട്ട് കെട്ടിടങ്ങളുടെ അസ്തിവാരത്തിൽ ലംബകമായി നിർത്തുന്നു. ആർച്ചുകളിൽ അനുഭവപ്പെടുന്ന ബലം നേരിട്ട് തറയിലേക്ക് എത്തുന്നതിനാൽ ഈ ആർച്ചുകൾക്ക് താങ്ങുകൾ ആവശ്യമില്ല.
കുതിരലാടത്തിന്റെ ആകൃതിയിലുള്ള ആർച്ചുകൾ അടിസ്ഥാനപരമായി അർദ്ധവൃത്താകാരത്തിലുള്ള കമാനങ്ങളാണ്, എന്നാൽ കീഴ് ഭാഗങ്ങൾക്ക് നീളം കൂടുതലായിരിക്കും ഇവ ഒരു കേന്ദ്രത്തിലേക്ക് സംയോജിക്കുന്ന രീതിയിലാണെന്നു തോന്നും, ഇത്തരം ആർച്ചുകളുടെ പ്രാഥമിക ഉദാഹരണങ്ങൾ എന്ന് ചൂണ്ടികാണിക്കാൻ കഴിയുന്നത് ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഇന്ത്യയിൽ പാറ തുരന്ന് നിർമ്മിച്ചിട്ടുള്ള ആർച്ചുകളാണ്. അറിയപ്പെടുന്ന ആദ്യ കുതിരലാട കമാനം നിമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത് മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ എത്യോപിയയിലെ അക്സും രാജാക്കന്മാരുടെ നിർമ്മിതികളിലാണ്. ഏതാണ്ട് ഇതേ സമയത്ത് തന്നെ നിർമ്മിച്ച കുതിരലാടാകൃതിയിലുള്ള ആർച്ചുകൾ സിറിയയിൽ നിന്നും കണ്ടെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ആദ്യം നിർമ്മിച്ച ആർച്ച് ഏതാണ് എന്നുള്ള കാര്യത്തിൽ അതിനാൽ കൃത്യമായ ഉത്തരം നൽകാനാകില്ല.[1]