ഹാസ്സിയം

അണുസംഖ്യ 108 ആയ മൂലകമാണ് ഹാസ്സിയം. Hs ആണ് ആവർത്തനപ്പട്ടികയിലെ ഇതിന്റെ പ്രതീകം. ഇത് ഒരു കൃത്രിമ മൂലകമാണ്.

108 ബോറിയം ← ഹാസ്സിയം → മെയ്റ്റ്നേറിയം Os ↑ Hs ↓ (Upo) ആവർത്തനപ്പട്ടിക - വികസിത ആവർത്തനപ്പട്ടിക
വിവരണം
പേര്, പ്രതീകം, അണുസംഖ്യ	ഹാസ്സിയം, Hs, 108
കുടുംബം	സംക്രമണ മൂലകങ്ങൾ
ഗ്രൂപ്പ്, പിരീഡ്, ബ്ലോക്ക്	8, 7, d
രൂപം	unknown, probably silvery white or metallic gray
സാധാരണ ആറ്റോമിക ഭാരം	[277]  g·mol−1
ഇലക്ട്രോൺ വിന്യാസം	[Rn] 5f14 6d6 7s2
ഓരോ ഷെല്ലിലേയും ഇലക്ട്രോണുകൾ	2, 8, 18, 32, 32, 14, 2
ഭൗതികസ്വഭാവങ്ങൾ
Phase	presumably a solid
Atomic properties
ക്രിസ്റ്റൽ ഘടന	unknown
ഓക്സീകരണാവസ്ഥകൾ	8
CAS registry number	54037-57-9
Selected isotopes
Main article: Isotopes of ഹാസ്സിയം iso NA half-life DM DE (MeV) DP 277Hs syn 16.5 min[1] SF 275Hs syn 0.15 s α 9.30 271Sg 271Hs syn 40# s α 9.27,9.13 267Sg 270Hs syn 3.6# s α 8.83 266Sg 269Hs syn 9.7 s α 9.21,9.10,8.97 265Sg 267mHs syn 0.8 s α 9.83 263Sg 267Hs syn 52 ms α 9.87 263Sg 266Hs syn 2.3 ms α 10.18 262Sg 265mHs syn 0.75 ms α 261Sg 265Hs syn 2.0 ms α 261Sg 264Hs syn ~0.8 ms .5 α 10.43 260Sg .5 SF
അവലംബങ്ങൾ

ആവർത്തനപ്പട്ടികയിൽ തൊട്ടുമുകളിലുള്ള ഓസ്മിയത്തിന് സമാനമായ രീതിയിലാണ് ഹാസ്സിയം, ഹാസ്സിയം ടെട്രോക്സൈഡായി ഓക്സീകരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഇതിന്റെ ബാഷ്പീകരണശീലം ഓസ്മിയം ടെട്രോക്സൈഡിനേക്കാൾ കുറവാണ്.^[2]

ഔദ്യോഗിക കണ്ടെത്തൽ

1984ൽ ജർമനിയിലെ ഡാംസ്റ്റാഡ്റ്റിലെ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോർ ഹെവി അയോൺ റിസേർച്ചിൽ വച്ച് പീറ്റർ ആംബസ്റ്റർ, Gottfried Münzenberg എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവേഷകരുടെ സംഘമാണ് ആദ്യമായി ഹാസ്സിയം കൃത്രിമമായി നിർമിച്ചത്. അവർ ഒരു ലെഡ് തന്മാത്രയിലേക്ക് ഇരുമ്പ്-58 ന്യൂക്ലിയൈ കൂട്ടിയിടിപ്പിച്ചു. മൂന്ന് 265Hs അണുക്കളും ഒരു ന്യൂട്രോണുമായിരുന്നു ആ പ്രവർത്തനത്തിലെ ഉൽപന്നങ്ങൾ

${\displaystyle \,_{82}^{208}\mathrm {Pb} +\,_{26}^{58}\mathrm {Fe} \,\to \ \,_{108}^{265}\mathrm {Hs} +\,_{0}^{1}\mathrm {n} .}$

1992ൽ ഐയുപിഎസി/ ഐയുപിഎസി ട്രാൻസ്ഫെർമിയം വർക്കിങ് ഗ്രൂപ്പ് ജിഎസ്ഐ സംഘത്തെ ഹാസ്സിയത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാക്കളായി ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു.^[3]

നാമകരണം

മൂലകം 108 ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഏക ഓസ്മിയം എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. മൂലകങ്ങളുടെ നാമകരണത്തെ സംബന്ധിച്ച വിവാദങ്ങൾ നടന്നുകൊണ്ടിരുന്ന സമയത്ത് ഐയുപിഎസി മൂലകം 108ന് താൽകാലികമായി അൺനിൽഒക്ടിയം എന്ന പേര് സ്വീകരിച്ചു. ^[4] 1992ൽ മൂലകത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാക്കൾ ഹാസ്സിയം എന്ന പേര് നിർദ്ദേശിച്ചു. അവരുടെ സ്ഥാപനം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഹെസ്സെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ലാറ്റിൻ നാമത്തിൽനിന്നാണ് ഈ പേരിന്റെ ഉദ്ഭവം (ലാറ്റിൻ:ഹാസ്സിയ, ജർമൻ:ഹെസ്സെൻ).

1994ൽ ഐ.യു.പി.എ.സി.യുടെ ഒരു സമിതി 108ആം മൂലകത്തിന് ഹാഹ്നിയം (Hn) എന്ന പേര് നിർദ്ദേശിച്ചു. ^[5]

1997ൽ ഹാസ്സിയം (Hs) എന്ന പേര് സാർവ്വദേശീയമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു.^[6]

ഇലക്ട്രോണിക് ഘടന

ഹാസ്സിയത്തിന് 6 നിറഞ്ഞ ഷെല്ലുകളും 7s+5p+3d+2f=17 നിറഞ്ഞ സബ്‌ഷെല്ലുകളും 108 ഓർബിറ്റലുകളുമുണ്ട്.

ബോർ മാതൃക: 2, 8, 18, 32, 32, 14, 2

ക്വാണ്ടം മെക്കാനിക്കൽ മാതൃക: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²3d¹⁰ 4p⁶5s²4d¹⁰5p⁶6s²4f¹⁴5d¹⁰ 6p⁶7s²5f¹⁴6d⁶

ഐസോട്ടോപ്പുകളും കണ്ടെത്തിയ വർഷവും

ഐസോട്ടോപ്പ്	കണ്ടെത്തിയ വർഷം	രാസപ്രവർത്തനം
264Hs	1986	207Pb(58Fe,n)
265Hs	1984	208Pb(58Fe,n)
266Hs	2000	207Pb(64Ni,n) [7]
267Hs	1995	238U(34S,5n)
268Hs	അറിവില്ല
269Hs	1996	208Pb(70Zn,n) [8]
270Hs	2004	248Cm(26Mg,4n)
271Hs	2004	248Cm(26Mg,3n)
272Hs	അറിവില്ല
273Hs	അറിവില്ല
274Hs	അറിവില്ല
275Hs	2003	242Pu(48Ca,3n) [9]
276Hs	അറിവില്ല
277Hs	1999?	244Pu(48Ca,3n) [9]