ഓർബിറ്റൽ ഹൈബ്രഡൈസേഷൻ

രസതന്ത്രത്തിൽ, ഹൈബ്രഡൈസേഷൻ എന്നത് വാലൻസ് ബോണ്ട് സിദ്ധാന്തത്തിലെ രാസബന്ധനങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാനുള്ള ഇലക്ട്രോണുകളുടെ ജോഡിയാകലിന് അനുയോജ്യമായ ഹൈബ്രിഡ് ഓർബിറ്റലുകൾ (അറ്റോമിക ഓർബിറ്റലുകളേക്കാൾ വ്യത്യസ്തമായ ഊർജ്ജനിലകൾ, ആകൃതികൾ ..) ആറ്റോമിക ഓർബിറ്റലുകൾ കൂടിച്ചേർന്നാണ് ഉണ്ടാകുന്നത് എന്ന ആശയമാണ്. തന്മാത്രാജ്യാമിതിയെയേയും അറ്റോമിക ബന്ധനത്തിന്റെ സ്വഭാവങ്ങളേയും വിശദീകരിക്കാൻ ഹൈബ്രഡ് ഓർബിറ്റലുകൾ ഉപയോഗപ്രദമാണ്. എങ്കിലും ചിലപ്പോൾ വി. എസ്സ്. ഇ. പി. ആർ സിദ്ധാന്തത്തോടൊപ്പവും വാലവ്സ് ബോണ്ടിനോടൊപ്പവും പഠിപ്പിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ VSEPR model ലുമായി ഹൈബ്രഡൈസേഷന് ബന്ധമില്ല.

വിവിധതരം ഹൈബ്രഡൈസേഷനുകൾ

ഹൈബ്രഡൈസേഷനും തന്മാത്രയുടെ ആകൃതിയും

Classification	Main group	Transition metal[1][2]
AX2	Linear (180°) sp hybridisation E.g., CO2	Bent (90°) sd hybridisation E.g., VO2+
AX3	Trigonal planar (120°) sp2 hybridisation E.g., BCl3	Trigonal pyramidal (90°) sd2 hybridisation E.g., CrO3
AX4	Tetrahedral (109.5°) sp3 hybridisation E.g., CCl4	Tetrahedral (109.5°) sd3 hybridisation E.g., MnO4−
AX5		Square pyramidal (73°, 123°) sd4 hybridisation E.g., Ta(CH3)5[3]
AX6		Trigonal prismatic (63.5°, 116.5°) sd5 hybridisation E.g., W(CH3)6

ഇതും കാണുക

• Bent's rule (effect of ligand electronegativity)
• Linear combination of atomic orbitals molecular orbital method
• MO diagrams
• Ligand field theory
• Crystal field theory
• Isovalent hybridization