Карамай

Бусад утгыг, "Карамай (салаа утга)"-с харна уу.

Карамай («хар тосон» гэсэн утгатай уйгур үг) — Хятад улсын Шиньжян-Уйгурын өөртөө засах орны харьяа аймгийн энтэй хот.

Карамай 克拉玛依市 (Хятад) قاراماي شەھىرى (Уйгур)
Аймгийн энтэй хот
Карамай гол
Шинжаан дахь Карамай хотын харьяаллын байршил
Карамай Шинжаан дахь хотын төвийн байршил Зүүнгар дахь байршил Карамай Карамай (Шинжаан) Шинжаан дахь байршил Карамай Карамай (Хятад) Хятад дахь байршил
Солбицол (Карамай хотын захиргаа): 45°34′48″N 84°53′21″E
Улс	Хятад
Өөртөө засах орон	Шинжаан
Захиргааны төв	Карамай дүүрэг
Хуваалт	Дүүрэг Карамай Жаранбулаг Майтаг Өрх
Газар нутаг
• Нийт	7,734 км2 (2,986 бээр2)
Өндөр	354 м (1,161 фут)
Хүн ам  (2020)
• Нийт	490,348
• Нягтрал	63/км2 (160/бээр2)
• Томоохон угсаатны бүлгүүд	Хятадууд - 74.8%
Цагийн бүс	UTC+8 (Хятадын Стандарт)
Шуудангийн код	834000
Бүсийн дугаар	0990
ISO 3166 код	CN-XJ-02
ДНБ (2019)[1]	¥97.29 тэрбум $14.1 тэрбум
ДНБ нэг хүнд ноогдох	¥210,426 $30,452
- Өсөлт	▲ 6.1%
Улсын дугаарын угтвар	新J
Вэб сайт	www.klmy.gov.cn/Pages/default.aspx

Карамай
Хятад нэр
Хялбаршуулсан	克拉玛依
Уламжлалт	克拉瑪依
Галиглал Стандарт Хятад хэл Пиньинь Kèlāmǎyī Вэйд — Гайлс Kʻo⁴-la¹-ma³-i¹ бусад хятад хэл Шяоэржин کْ‌لَامَاءِ Дунган Кәламайы
Уйгур нэр
Уйгур	قاراماي‎
Шууд утга	black oil
Галиглал Латин Qaramay Шинэ үсэг K̡aramay SASM/GNC K̂aramay Кирилл Қарамай

Хадмал толь
Монгол нэрийдэл
кирилл үсгээр бичсэн
монгол	Карамай
Гадаад нэрийдэл
уйгур	قاراماي — Қарамай
хятад	克拉玛依 — Kèlāmǎyī

9252 км² газар харьяалж, 390 мянган хүн оршин суудаг.

Түүх

Хармай нутагт эртнээс иран, түрэг, монгол угсаатан халалцаж ирсэн.

Хармай хавьд 1955 оноос хойш газрын тос олборлож эхэлсэн бөгөөд Хятад улсын хэмжээнд анхных, хамгийн том нь юм.^[2] 1958 онд хошууны энтэй хотын зэрэгтэй болж 1990 онд аймгийн энтэй хэмээх зэрэгтэй болон дэвшсэн.

1994 оны Хармайн театрт түймэр гарч сурагч голдуу 325 хүн амь алджээ.^[3]

Газар зүй

Хармай хот 9252 км² нутаг дэвсгэр харьяалдаг. Хойноосоо урагш 240 км урт.

Зүүнгарын хотгорын баруун хойд захад оршдог говь газар ба жилдээ 106 мм хур тунадас унана.

Тус нутгийг Тарвагатай тойрог бүрэн хүрээлэх ба Хүйтэн хот нь Хармайг хоёр хэсэг таслажээ.

Нутгийн хуваарь

Хармай хот дөрвөн дүүрэгт хуваагддаг. Хармай дүүрэгт засаг захиргаа байрлана.

	Д/д	Дүүргийн нэр	Хятадаар	Уйгураар	Хүн ам (2010 он)
	1	Хармай	克拉玛依区	قاراماي رايونى	261,445
	2	Майтаг	独山子区	مايتاغ رايونى	69,361
	3	Жаранбулаг	白碱滩区	جەرەنبۇلاق رايونى	50,422
	4	Өрх?	乌尔禾区	ئورقۇ رايونى	9,780

Хүн ам зүй

2000 онд 270 мянган хүнтэй байсан бол 2010 онд хүн амын тоо 391 мянга болж өсчээ.

81 хувийг хятад үндэстэн, 19 хувийг уйгур, казах, монгол зэрэг ард түмэн бүрдүүлдэг.