पूर्व तिमोर
From Wikipedia, the free encyclopedia
पूर्व तिमोर (किंवा तिमोर-लेस्ते) हा प्रशांत महासागरातील एक देश आहे. पूर्व तिमोर हे तिमोर समुद्राच्या उत्तरेस तिमोर ह्याच नावाच्या बेटाच्या पूर्व भागात वसले आहे. भौगोलिकदृष्ट्या पूर्व तिमोर आग्नेय आशिया व मेलनेशिया ह्या दोन्ही भागांत गणले जाते.
पूर्व तिमोर Repúblika Demokrátika Timór Lorosa'e República Democrática de Timor-Leste तिमोर-लेस्तेचे लोकशाही प्रजासत्ताक | |||||
| |||||
ब्रीद वाक्य: "Unidade, Acção, Progresso" | |||||
राष्ट्रगीत: पॅट्रिया | |||||
पूर्व तिमोरचे जागतिक नकाशावरील स्थान | |||||
राजधानी (व सर्वात मोठे शहर) |
दिली | ||||
अधिकृत भाषा | पोर्तुगीज | ||||
सरकार | अर्ध-अध्यक्षीय प्रजासत्ताक | ||||
- राष्ट्रप्रमुख | तौर मातन रुआक | ||||
महत्त्वपूर्ण घटना | |||||
---|---|---|---|---|---|
स्वातंत्र्य | पोर्तुगाल व इंडोनेशियापासून | ||||
- पोर्तुगीज तिमोर | १७०२ | ||||
- घोषणा | २८ नोव्हेंबर १९७५ | ||||
- पुनर्स्थापना | २० मे २००२ | ||||
क्षेत्रफळ | |||||
- एकूण | १५,००७ किमी२ (१५९वा क्रमांक) | ||||
लोकसंख्या | |||||
-एकूण | ११,७२,३९० (१५९वा क्रमांक) | ||||
- गणती | {{{लोकसंख्या_गणना}}}
{{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}} | ||||
- घनता | ७६.२/किमी² | ||||
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी) | |||||
- एकूण | २.२३४ अब्ज अमेरिकन डॉलर | ||||
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न | १,८४७ अमेरिकन डॉलर | ||||
मानवी विकास निर्देशांक . | ▲ ०.६२० (मध्यम) (१२८ वा) (२०१३) | ||||
राष्ट्रीय चलन | अमेरिकन डॉलर | ||||
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग | यूटीसी+०९:०० | ||||
आय.एस.ओ. ३१६६-१ | TL | ||||
आंतरजाल प्रत्यय | .tl | ||||
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक | ६७० | ||||
पूर्व तिमोर हा २१व्या शतकामध्ये स्वातंत्र्य मिळालेला पहिला देश आहे. १९७५ साली पूर्व तिमोरने पोर्तुगालपासून स्वातंत्र्याची घोषणा केली, पण त्याच वर्षी इंडोनेशियाने पूर्व तिमोरवर लष्करी कारवाई करून कब्जा मिळवला व पूर्व तिमोर आपल्या देशाचे २७वे राज्य असल्याचे जाहीर केले. १९९९ साली इंडोनेशियाने माघार घेतल्यानंतर २० मे २००२ रोजी स्वतंत्र पूर्व तिमोर देशाला मान्यता देण्यात आली.
अनेक वर्षे चाललेल्या स्वातंत्र्यलढ्यामुळे पूर्व तिमोरची आर्थिक स्थिती हलाखीची बनली आहे. पूर्व तिमोरचा मानवी विकास सूचक आशियातील देशांमध्ये सर्वात खालच्या स्थानावर आहे. येथील ३७ टक्के जनता दारिद्र्यरेषेखाली जगत आहे.