Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fis-Slovenja
lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fis-Slovenja / From Wikipedia, the free encyclopedia
Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972.[1] Il-wirt kulturali jikkonsisti minn monumenti (bħal xogħlijiet arkitettoniċi, skulturi monumentali, jew inċiżjonijiet), gruppi ta' binjiet, u siti (fosthom siti arkeoloġiċi). Il-wirt naturali jinkludi karatteristiċi naturali (li jikkonsistu minn formazzjonijiet fiżiċi u bijoloġiċi), ġeoloġiċi u fiżjografiċi (inkluż il-ħabitats ta' speċijiet mhedda ta' annimali u pjanti), u siti naturali li huma importanti mill-puntdivista tax-xjenza, tal-konservazzjoni jew tas-sbuħija naturali.[2] Is-Slovenja, wara d-dikjarazzjoni tal-indipendenza mill-Jugoslavja fil-25 ta' Ġunju 1991, ratified the convention on 5 November 1992.[3]
Mill-2021, is-Slovenja għandha ħames Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO. L-ewwel sit fis-Slovenja li żdied mal-lista kienu l-Għerien ta' Škocjan, li tniżżlu fl-għaxar sessjoni tal-UNESCO fl-1986.[4] Fis-snin 10 tas-seklu 21, tniżżlu tliet Siti ta' Wirt Dinji oħra, kollha kemm huma siti transnazzjonali: is-Siti preistoriċi bil-puntali madwar l-Alpi f'Ig, fl-2011[5], Idrija, bħala parti mill-Wirt tal-Merkurju ta' Almadén u Idrija, fl-2012[6], u żewġ riżervi forestali, il-Foresti Verġni ta' Krokar u Snežnik–Ždrocle fl-2017, bħala parti mill-estensjoni tas-sit tal-Foresti Antiki u Primordjali tal-Fagu tal-Karpazji u ta' Reġjuni Oħra tal-Ewropa.[7] L-iżjed sit li żdied dan l-aħħar kienu x-Xogħlijiet ta' Jože Plečnik f'Ljubljana – Disinn Urban Iċċentrat fuq il-Bniedem, fl-2021.[8] Minn dawn il-ħames siti, l-Għerien ta' Škocjan u l-Foresti Primordjali tal-Fagu huma siti naturali filwaqt li t-tliet siti l-oħra huma siti kulturali, abbażi tal-kriterji tal-għażla tal-UNESCO.[3]