Repubblika tal-Irlanda
stat sovran fil-Majjistral tal-Ewropa / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ir-Repubblika tal-Irlanda hija nazzjon fl-Ewropa u tagħmel parti mill-gżira tal-Irlanda. Il-bqija tal-gżira, jiġifieri l-Irlanda ta' Fuq hija parti integrali tar-Renju Unit. Għandha popolazzjoni ta' 4.2 miljun ruħ.
Irlanda Éire |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Innu nazzjonali: Amhrán na bhFiann Kanzunetta tas-Suldati |
||||||
Belt kapitali (u l-ikbar belt) | Dublin 53°20.65′N 6°16.05′W | |||||
Lingwi uffiċjali | Ingliż u Irlandiż[1] | |||||
Gvern | Repubblika kostituzzjonali parlamentari unitarja | |||||
- | President | Michael D. Higgins | ||||
- | Taoiseach | Micheál Martin | ||||
- | Tánaiste | Leo Varadkar | ||||
Indipendenza mir-Renju Unit | ||||||
- | Iddikjarata | 24 ta' April 1916 | ||||
- | Ratifikata | 21 ta' Jannar 1919 | ||||
- | Magħrufa | 6 ta' Diċembru 1922 | ||||
- | Kostituzzjoni | 29 ta' Diċembru 1937 | ||||
- | Ħallew il-Commonwealth | 18 ta' April 1949 | ||||
Sħubija fl-UE | 1 ta' Jannar, 1973 | |||||
Erja | ||||||
- | Total | 70,273 km2 (120) 27,133 mil kwadru |
||||
- | Ilma (%) | 2.00 | ||||
Popolazzjoni | ||||||
- | ċensiment tal-2013 | 4,588,252[2] | ||||
- | Densità | 65.3/km2 (142) 168.8/mili kwadri |
||||
PGD (PSX) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $192.223 biljun[3] (56) | ||||
- | Per capita | $41,920[3] (15) | ||||
PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $210.416 biljun[3] (42) | ||||
- | Per capita | $45,888[3] (14) | ||||
IŻU (2013) | 0.916[4] (għoli ħafna) (7) | |||||
Valuta | Ewro (€) (EUR ) |
|||||
Żona tal-ħin | WET (UTC+0) | |||||
Kodiċi telefoniku | +353 | |||||
TLD tal-internet | .ie |
Il-belt kapitali tagħha hi Dublin, li tgħodd nofs miljun ruħ u li tinsab tħares fuq il-Baħar tal-Irlanda. Bliet oħra kbar huma Cork b' 120 elf ruħ, Galway b' 73 elf, Limerick b' 53 elf u Waterford b' 46 elf. Fost l-aktar gżejjer magħrufa hemm dawk tal-Gżejjer Aran, fl-għarb tal-gżira u dik ta' Achill, li tintleħaq minn County Mayo.
Għalkemm il-pajjiż huwa ġar tar-Renju Unit u fil-parti l-kbira jitkellem l-ilsien Ingliż, kien ma' dan ir-renju li kellhu l-aktar taqbid fl-istorja mdemmija tiegħu. Tant li l-element patrijottiku jgħaffas ħafna, imqar jekk b'mod xejn komplimentuż, fuq il-passat storiku ta' bejniethom. Dan jidher ċar fil-letteratura u l-mużika Irlandiża, meqjusa fost l-ifjen fl-Ewropa.
L-Irlanda għandha fruntiera ta' 490 km mal-Irlanda ta' Fuq (Renju Unit).