Bormla

Bormla, hi waħda mit-tlett ibliet li jinsabu wara s-swar doppji tal-Kottonera li jiċċirkondaw lill-Bormla, lill-Birgu u lill-Isla madwar il-Port il-Kbir. Bormla hi magħrufa wkoll bħala Cospicua, titlu li jindika kemm din il-belt kienet rikonoxxuta bħala belt importanti kemm fi żmien l-Ordni ta' San Ġwann kif ukoll fi żminijiet aktar riċenti. Kien il-Gran Mastru Marc'Antonio Zondadari li fl-1722 ddikjara din il-belt bħala belt li tispikka u għalhekk iddikjaralha t-titlu ta' Città Cospicua.

Bormla (Ċittà Cospicua)
Malta
Amministrazzjoni
Stat sovran	Malta
Reġjuni ta’ Malta	Reġjun tal-Port, Malta
Isem uffiċjali	Bormla
Ismijiet oriġinali	Bormla
Ġeografija
Koordinati	35.8822°N 14.5222°E / 35.8822; 14.5222
Bormla Bormla (Malta)
Superfiċjenti	0.9 kilometru kwadru
Għoli	40 m
Fruntieri ma'	L-Isla, Birguu Fgura
Demografija
Popolazzjoni	5,395 abitanti (31 Marzu 2014)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni	18 century
bormlalc.gov.mt

Bormla kienet l-aħħar belt mit-tlieta li hemm fil-Kottonera li żviluppat biss illum għandha l-ikbar popolazzjoni fosthom. Il-fortifikazzjonijiet tal-Kottonera jduru l-aktar madwar din il-belt. Fl-1776, l-Ordni beda jibni baċir f'Bormla. Minn dakinhar 'il quddiem xogħol l-abitanti ta' Bormla kien jiffoka l-aktar max-xogħol u mat-tiswija tal-bastimenti. Dan ix-xogħol sar aktar importanti għalihom meta fl-1848 l-Ingliżi bnew l-ewwel baċir, il-Baċir Nru 1. fil-parti ta' ġewwa magħrufa bħala, tad-Daħla tal-Franċiżi (Ing. French Creek). Kien l-aktar minħabba dan il-baċir li matul it-Tieni Gwerra Dinjija Bormla kienet fil-mira tal-attakki tal-ajru tal-Assi.

Il-popolazzjoni ta' Bormla hi ta' 4,780 (fl-aħħar tat-2024)^[1] u hija l-iktar waħda ppopolata mit-Tlett Ibliet.^[2] Il-festa ta' Bormla hi dik tal-Immakulata Kunċizzjoni li tiġi ċċelebrata fit-8 ta' Diċembru.^[3][4]

Etimoloġija

L-oriġini tal-isem Bormla probabbilment ġej mill-isem Bur Mula: il-Bur (Ing. meadow) tal-Mulej.^[5]

Postijiet ta' interess

• Il-knisja parrokkjali ddedikata lil-Immakulata Kunċizzjoni.
• Il-Knisja ta' Santa Tereża.
• Bir Mula Heritage (dar antika li fiha hemm esebiti kwantità ta' oġġetti).
• Il-fortifikazzjonijiet tal-Kottonera.
• L-ambjent madwar il-Baċir Nru 1, qrib Pjazza Gavino Gulija.
• Ix-Xatt ta' Bormla li jibqa' tiela' lejn il-Birgu.
• Id-daħla ddekorata fi stil Barokk ta' Santa Liena (bl-Ingliż: St. Helena's Gate; 1738).
• Id-daħla ta' Verdala (ta' żmien l-Ordni) u l-Barrakki ta' Verdala (bl-Ingliż: Verdala Barracks; 1883).
• It-toroq dojoq ta' madwar il-knisja parrokkjali u l-Oratorju u lil hinn minnhom.
• Is-Suq ta' nhar ta' Tlieta.
• Pjazza Santa Margarita.

Nies Magħrufa Bormliżi

• Dom Mintoff, is-6 ta' Awwissu 1916-2012, Prim Ministru ta' Malta fl-1955-1958 u fl-1971-1984^[6]
• Karmenu Mifsud Bonnici, 1933-2022, Prim Ministru ta' Malta fl-1984-1987^[7]
• Ugo Mifsud Bonnici, 1932-, politiku u President (Emeritus) ta' Malta^[8]
• Carmelo Mifsud Bonnici (Il-Gross), 1897-1948, politiku u ministru
• Ġużè Chetcuti, 1914-2006, kittieb
• Abram Gatt, 1863-1944, arġentier u statwarju
• Maggie Borg, ambjentalista mal-Greenpeace
• Joe. H. Griffiths, 1910-, kowċ tat-tim nazzjonali tal-futbol ta' Malta
• Gavino Gulia, 1835-1889, tabib, naturalista, editur ta' Il Barth Maltese
• Paolino Vassallo, 24 ta' Lulju 1856-20 ta' Jannar 1923, kompożitur
• Erin Serracino Inglott, 1904-1983, lingwista u kittieb (l-iskola tar-raħal issemmiet għalih)^[9][10]
• Gianni Vella, 1885-1977, artist^[11]
• Mario Azzopardi, qaddief tad-dgħajjes tat-tiġrija u kitarrista

Ħoloq esterni

• Sit elettroniku dwar Bormla