ထိကြုံခံစားချက်

သိတွေးအုံ(Cognition)၏ လုပ်ငန်းတရပ် ဖြစ်သော ထိတွေ့ခံစားချက် (အင်္ဂလိပ်: feeling) များ ဟူသည်မှာ ခံစားသိရှိမှုလုပ်ငန်း ဖြစ်ပျက်ပြီးနောက် သိတွေးမှု(စိတ်)ပိုင်ရှင် သက်ရှိ၏ ကိုယ်ပိုင် မှတ်ဉာဏ်များ၊ ခံစားပုံစောင်းပေးမှု သဘာဝအခံများ၊ လက်တလော စိတ်အခြေအနေ တို့အလိုက် "(သက်ရှိတဦးချင်း၌) ကိုယ်တွင်း ကြုံတွေ့ခံစားရမှု တမျိုး" ဖြစ်၍ "တဦးချင်းအပေါ် မူတည်သည်၊ တန်ဖိုးဖြတ်မှု အခံများ ပါဝင်လွှမ်းမိုးသည်၊ ပြင်ပ လှုံ့ဆော်ချက်များ အခင်းအကျင်းနှင့်လည်း လွတ်ချော်စွာ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သေးသည်"^[၁] ဟူ၏။ ဤ "(ထိုကြုံ)ခံစားချက်" သို့မဟုတ် "(ထိကြုံ)ခံစားမှု" ဟူသော အသုံးအနှုန်း ဖြင့် "စိတ်ခံစားသွင် (emotion) အမျိုးမျိုးကို သတိကပ်စိတ်ဖြင့် သက်ရှိက ခံစားမိခြင်း အခြေအနေ"ကို ဆိုလိုကြ၏။^[၂]

ခံစားချက် အခြေခံ ၆မျိုး