ယွန်းရှမ်းလူမျိုး
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ထိုင်းမြောက်ပိုင်းလူမျိုး သို့မဟုတ် တိုင်းယွန်းလူမျိုး သို့မဟုတ် ယွန်းလူမျိုးများ သည် တိုင်းလူမျိုးအုပ်စုသည်ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိပြည်နယ် (၈)ခုတွင်နေထိုင်သည်၊ အဓိကအားဖြင့်ယခင်လန်နားဒေသဖြစ်သည်။[၂] တိုင်းအုပ်စုတစ်ခုအနေဖြင့်သူတို့သည်တိုင်းလူးနှင့်တိုင်းခွန်တို့၏ယဉ်ကျေးမှု၊ ဘာသာစကားနှင့်သမိုင်းနှင့်သာမကထိုင်းနိုင်ငံ၏လွှမ်းမိုးထားသည့်ထိုင်းလူမျိုးစုဆိုင်းယန်းနှင့်အလယ်ပိုင်းထိုင်းမျိုးနွယ်စုဟုလည်းခေါ်သည့် ထိုင်းစကားနှင့်အလွန်နီးစပ်သည်။ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် တိုင်းယွန်းတို့သည်၆ သန်းခန့်ရှိသည်၊ သူတို့အများစုသည်ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းတွင်နေထိုင်ကြပြီး (၂၀၀၅ခုနှစ်လူနည်းစုသန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှု) ၂၉,၄၄၂ ယောက်သည် နယ်စပ်ကို ဖြတ်၍ ဘိုကိုပြည်နယ်နှင့်ဆနယာဘူလီနှင့်လာအိုနွမ်သာခရိုင်တွင်နေထိုင်ကြသည်။ သူတို့၏ဘာသာစကားကိုထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၊ လန်းနာသို့မဟုတ်ခမ်းမောင်ဟုခေါ်သည်။
![]() |
Remove ads
အက်ဆိုးနင်းနှင့်မြိုးရိုးအမည်
ထိုင်းအလယ်ပိုင်းမြောက်ပိုင်းထိုင်းမျိုးနွယ်နှင့်သူတို့၏ဘာသာစကားကိုယွမ်ဟုခေါ်နိုင်သည်။[၃][၄] အိမ်နီးချင်းမြန်မာနိုင်ငံရှိဗြိတိသျှကိုလိုနီခေတ်မှအုပ်ချုပ်သူများကသူတို့အားရှမ်းလူမျိုးများနှင့်ခွဲခြားရန်သူတို့ကိုထိုင်းနိုင်ငံရှမ်းလူမျိုးများဟုရည်ညွှန်းခဲ့သည်။[၅]
ဤလူမျိုးစုမှလူများသည်သူတို့ကိုယ်သူတို့ ခွန်းမိန်းဟုရည်ညွှန်းကြသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ စိုက်ပျိုးမြေမှလူများ၊ “ ငါတို့အသိုင်းအဝိုင်းမှလူများ” သို့မဟုတ်“ လူ့အဖွဲ့အစည်း” ကျယ်ပြန့်သောအဓိပ္ပာယ်ရှိသည့်တိုင်ဘာသာစကားများတွင်အဓိကဘာသာစကားဖြစ်သည်။ တိုင်းလူမျိုး၏လူမှုရေးဖွဲ့စည်းပုံမှာ ဤအမည်ဖြင့်သူတို့သည်သမိုင်းကြောင်းအရမိမိကိုယ်ကိုသွင်ပြင်လက္ခဏာများဖြစ်သောချိုင့်ဝှမ်းများ၊ မြစ်ချောင်းများနှင့်သူတို့နေထိုင်ရာဒေသရှိကုန်းပြင်မြင့်များ၌နေထိုင်ခဲ့ကြသည်၊ ထိုဒေသများသည်ဒေသခံလူထုများနေထိုင်ရာအမ်ဖေးမိန်းဟုခေါ်ပြီးစပါးစိုက်ခင်းများတွင်ဆန်စပါးကိုစိုက်ပျိုးကြသည်။ ဤအချက်ကသူတို့အားဒေသတွင်းရှိဒေသခံများတောင်ပေါ်အနွယ်များနှင့်လူယာလူမျိုးကဲ့သို့ပင်သီးခြားခွဲခြားထားသည့်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများမှခွဲခြားထားသည်။ ထို့ကြောင့်လူမျိုးစုဝင်ဖြစ်ခြင်းကိုမျိုးရိုးဗီဇအားဖြင့်မဟုတ်ဘဲလူနေမှုပုံစံစသည့်ပုံစံဖြင့်သတ်မှတ်သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်ဗမာနှင့်ဆိုင်းယန်းလူမျိုးစုများမှခွဲထွက်ခြင်းဟူသောစကားလုံးသည်လန်းနာနိုင်ငံတော်ကိုရာစုနှစ်နှင့်ချီပြီခံယူခဲ့ပြီးသူတို့အမ်ဖေးမိန်းလူမျိုးများမဟုတ်သူများဖြစ်သည်။[၆][၇][၈]
Remove ads
လန်နာကိုထိုင်းနိုင်ငံနှင့်ပေါင်းစည်းပြီးနောက်
၂၀ ရာစုအစတွင်မြောက်ဒေသပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကာလအတွင်းလနန်ဒေသအနောက်ဘက်မှဖရာ့(มณฑลพายัพ) မှတာဝန်ပေးခဲ့သည်။[၉] ထိုင်းမြောက်ပိုင်းသားများအသုံးပြုခဲ့ဖူးသောတိုင်းသမ်အက္ခရာကိုလည်းလန်နာအက္ခရာဟုလည်းခေါ်သည်။ ဘာသာပြန်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ၏အကျိုးသက်ရောက်မှုများကြောင့်ထိုင်းမြောက်ပိုင်းအနည်းငယ်သည်စာဖတ်ခြင်း၊ ရေးခြင်းများပြုလုပ်နိုင်သည်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော်သူတို့ပြောထားသည့်ပုံစံ၏အတ္ထုပ္ပတ္တိများကိုအတိအကျကိုယ်စားပြုခြင်းမရှိသေးလို့ပါ။
Remove ads
ကြည့်ရှုရန်
- လူမျိုးစုဆိုင်ရာဘာသာဗေဒ
- လန်းချာမ်
- ဘာသာဗေဒမနုဿဗေဒ
- ရှမ်းပြည်နယ်
- လူမှုဗေဒဘာသာစကား
ကိုးကား
နောက်ထပ်ဖတ်ရန်
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads