Amt Mesborg

Dat Amt Mesborg weer en Verwaltungsrebeed in dat Förstendom Lümborg un in dat Königriek Hannover mit Seet in Mesborg binnen de Landdrostie Lümborg, dat bet 1859 bestahn hett. Dor hett groff dat Rebeed von de Samtgemenen Hullnst un Töst, von de Gemeen Vosshusen un en Deel von de Gemeen Buxthu tohöört.

Dat Leid över dat Amt harr en Amtmann, de twete Beamte weer bet 1816 de Amtsschriever.

Daß Ambt Meußeburg (1600) in Johannes Mellinger sien Ämteratlas von dat Hertogdom Lümborg

Geografie

In’n Noorden von dat Amt legen de Stadt Buxthu, dat Grevengericht Oolland un dat Gericht Rübk, in’n Noordoosten dat Gericht Francop, in’n Oosten un Süden dat Amt Horborg, in’n Süüdwesten dat Amt Zeven, in’n Westen dat Gericht Delm un in’n Noordwesten de Vaagdie Oold- un Neeklooster von dat Amt Harsfeld (Stand 1848).

Bet 1852

1848 weer dat Amt so 255,40 km²^[1] groot.

1810 hett Frankriek ünner Napoleon dat Amt innahmen. In disse Franzosentied hett dat toeerst bet to’n 31. Dezember 1810 to dat Departement von de Nedderelv in dat Königriek Westfalen höört un denn to dat Departement von de Elvmünnen un direkt to Frankriek. Dat Amt Mesborg is twüschen de Kantone Buxthu un Töst opdeelt worrn. Mesborg sülvs weer in disse Tied de Seet von en Mairie in’n Kanton Buxthu. 1813 müssen de Franzosen dat Amt denn opgeven un de ole Stand is wedderkamen.

1848 hett dat Amt 50 Morgen Land von dat Amt Harsfeld tokregen. Düt Land weer al bi de Gemeenheitsdelung 1828 de Öörd Eindörp, Ooldklooster, Imbeek un Lümbörger Schanz in dat Amt Mesborg tofullen.^[2]

Öörd Stand 1848^[1]

Huusvaagdie Mesborg Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Arsdörp 88 14 Dörp Gemeen 2 Doans 106 15 Dörp Gemeen 3 Doasdörp 126 15 Dörp Gemeen 4 Ilsdörp 319 48 Dörp Gemeen 5 Eindörp 56 10 Dörp Gemeen Ooldklooster 17 3 Dörp Lümbörger Schanz 9 1 eenstelligen Hoff 6 Fischbeek 292 37 Dörp Gemeen 7 Heimbrook 47 7 Dörp Gemeen 8 Imbeek 134 23 Dörp Gemeen 9 Ketzendörp 109 17 Dörp Gemeen 10 Mesborg 488 71 Dörp Gemeen 11 Neegraven (mit den Hoff Falkenbarg un söss Steden un School in Scheedholt) 206 28 Dörp Gemeen 12 Öbergünn (mit twee Hööv in dat Moor) 146 19 Dörp Gemeen 13 Pippens 52 8 Dörp Gemeen 14 Podendörp 28 5 Dörp Gemeen Appelbeek 25 1 Poppeermöhl 15 Swiersdörp 121 18 Dörp Gemeen 16 Wulmsdörp (mit een Hoff in dat Moor un söss Steden in Vosshusen) 230 39 Dörp Gemeen

Vaagdie Hullnst Oort Lüüd Hüüs Aard Status 1 Appel 66 11 Dörp Gemeen 2 Dierstörp 124 19 Dörp Gemeen 3 Dreest 78 14 Dörp Gemeen 4 Emm 57 10 Dörp Gemeen 5 Eversen 24 4 Dörp Gemeen 6 Grauen 92 14 Dörp Gemeen 7 Hassbossel 190 30 Dörp Gemeen 8 Hullnst 339 54 Dörp Gemeen 9 Holtörp 60 8 Dörp Gemeen 10 Holv 99 16 Dörp Gemeen 11 Kakenstörp 101 20 Dörp Gemeen Lohbargen 4 1 Anbo 12 Mienenbüddel 46 9 Dörp Gemeen 13 Ömbüddel 71 12 Dörp Gemeen 14 Olendörp 70 11 Dörp Gemeen 15 Raa 73 15 Dörp Gemeen 16 Rahmstörp 88 14 Dörp Gemeen 17 Resbossel 115 20 Dörp Gemeen 18 Sprötz (mit den eenstelligen Hoff Brumhagen) 146 23 Dörp Gemeen 19 Trill 126 21 Dörp Gemeen 20 Wennerstörp 71 13 Dörp Gemeen 21 Winzendörp (mit dree Anbosteden in Klauenborg) 149 19 Dörp Gemeen 22 Wosbossel 71 13 Dörp Gemeen Starsbeek 33 1 Poppeermöhl

1852-1859

Dat Amt Mesborg hett bi de Verwaltungs- un Justizreform an’n 1. Oktober 1852 in dat Königriek Hannover Rebeed tokregen. To dat Amt Mesborg sünd de Gemenen Avens, Boitschen, Kamp, Duhrn, Evstörp (mit Kallmoor, Hollinde un Veloh), Groot Todtshorn (mit Lütt Todtshorn un Haßel), Handörp (mit Hökel un Wörm), Lauenbrüch, Lohbargen, Makensbrook, Otter (mit Schillingsbossel, Riepshoff un Knick), Seppens, Steenbeek (mit Meilsen), Glüsen (mit Hinkenbossel, Langeloh, Nedderndörp), Töst (mit Wüstenhöben), Will, Wist (mit Quellen) un Wümm ut de Vaagdie Töst in dat vörherige Amt Horborg tokamen.^[3]

As Gericht för dat Amt is to’n 1. Oktober 1852 dat Amtsgericht Töst inricht worrn.

Na 1859

1859 bi de nächste Verwaltungsreform is dat Amt denn oplööst un Deel von dat ne’e Amt Töst worrn.

Inwahnertall

Johr	Inwahners
1810-00-001810[4]	3886 Lüüd, 403 Füürsteden
1848-00-001848[1]	4890 Lüüd, 751 Hüüs
1856-00-001856[5]	9551 Lüüd, 1462 Hüüs

Amtlüüd

• 1633–1641: Dietrich Elvendahl
• 1692–1729: Ernst Andreas von Cronhelm
• 1730–1738: Andreas Heinrich von Cronhelm
• 1738–1745: Friedrich Engelhard Koch^[6]
• 1742–1752: Werner Adolph Gottlieb von Spörcken
• ~1761: Wilhelm Diedrich Ludowig
• 1770–1790: Johann Ludwig Wolf
• 1791–1797: Claus von Klenck
• 1797–1830: Heinrich Ludwig Sarnighausen (Na’n Dood von Amtmann Sarnighausen is överleggt worrn, dat Amt Mesborg mit dat Amt Horborg tohooptoleggen, dorüm hett dat mehr as een Johr duurt, bet dat en ne’en Amtmann geven hett.)
• 1831–1834: Christoph Friedrich Sarnighausen
• 1834–1838: Georg Nanne
• 1838–1839: Claus von der Decken
• 1839–1845: Amtsassesser Heinrich Holtzermann
• 1845–1859: Carl Anton Ludwig von Hinüber

Amtsschrievers

• 1776–1777: Just Matthias Heinrich Brauns

Literatur

• Theodor Benecke: Historisch-topographische Nachrichten über das ehemalige Amt Moisburg. Harburg 1908.
• Willi Meyne: Die ehemalige Hausvogtei Moisburg. Geschichte ihrer Dörfer und Höfe. Hrsg.: Helms-Museum, Harburg-Wilhelmsburg. Band 2. J. Vetterli, Buxthu 1936.