अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषद्
आरएसएस सँग आबद्ध विद्यार्थी संगठन From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषद (एबीभीपी) ( अनुवाद: All Indian Student Council) हिन्दु राष्ट्रवादी राष्ट्रिय स्वयंसेवक संघ (आरएसएस) सँग सम्बद्ध एक दक्षिणपन्थी अखिल भारतीय विद्यार्थी संगठन हो। [३] [४] तिनीहरू आफैंलाई ३० लाख भन्दा बढी सदस्य भएको भारतको सबैभन्दा ठूलो विद्यार्थी संगठन भएको दाबी गर्छन्। [५]
Remove ads
ईतिहास
आरएसएस कार्यकर्ता बलराज मधोकको पहलमा १९४८ मा स्थापित एबीभीपी ९ जुलाई १९४९ मा औपचारिक रूपमा दर्ता भएको थियो। यसको प्राथमिक उद्देश्य विश्वविद्यालय क्याम्पसहरूमा कम्युनिष्ट प्रभावहरूको प्रतिरोध गर्नु थियो। बम्बईका प्राध्यापक यशवन्त राव केलकर १९५८ मा यसको मुख्य आयोजक बने। एबीभीपी वेबसाईटका अनुसार उनले संगठनलाई निर्माण गरे जुन अहिले छ र 'एबीभीपीको वास्तविक वास्तुकार' मानिन्छ। [६]
एबीभीपीका विभिन्न शाखाहरू १९६१ देखि हिन्दू-मुस्लिम साम्प्रदायिक दंगामा संलग्न छन्। यद्यपि १९७० को दशकमा एबीभीपीले तल्लो मध्यम वर्गको भ्रष्टाचार र सरकारी जडत्व सम्बन्धी मुद्दाहरूलाई बढावा दियो जसलाई कम्युनिष्ट विद्यार्थी समूहहरूले पनि लिएका थिए। एबीभीपीले जेपी आन्दोलनको क्रममा १९७० को दशकको आन्दोलनको राजनीतिमा प्रमुख भूमिका खेलेको थियो। यसले गर्दा गुजरात र बिहारका विद्यार्थी कार्यकर्ताहरू बीचको सहकार्य भयो। एबीभीपीले संकटकाल पछि त्यस्ता प्रयासबाट उल्लेख्य लाभ प्राप्त गर्यो र सदस्यतामा वृद्धि अनुभव गर्यो।
१९७४ सम्ममा, एबीभीपीसँग ७९० क्याम्पस भरि १६०,००० सदस्यहरू थिए र उनले दिल्लीको विश्वविद्यालय लगायत थुप्रै प्रमुख विश्वविद्यालयहरूमा छात्र निर्वाचन मार्फत नियन्त्रण प्राप्त गरे। १९८३ सम्ममा संगठनको २५०,००० सदस्य र १,१०० शाखाहरू थिए। १९९० को दशकमा एबीभीपीको बृद्धि भयो, बाबरी मस्जिद विध्वंस र पीभी नरसिंहराव सरकारले लगाएको आर्थिक उदारीकरणको परिणामस्वरूप थप समर्थन प्राप्त भयो। २००३ मा संयुक्त प्रगतिशील गठबन्धन सत्तामा आएपछि यो बढ्दै गयो र सदस्यतामा ३.१७५ मिलियन को स्तरवृद्धि भयो, २०१६ सम्ममा लाख सदस्यहरू। [७] यो भारतको सबैभन्दा ठूलो विद्यार्थी संगठन भएको दाबी गर्दछ। [५]
Remove ads
भारतीय जनता पार्टी को लागी लिंक
एबीभीपीका प्रवक्ताहरूले एबीभीपी भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) सँग सम्बद्ध नभएकोमा जोड दिए। तिनीहरूले यसलाई आरएसएसको "विद्यार्थी विङ " वर्णन गर्छन्। [८] यद्यपि बीजेपी र एबीभीपी दुबै संघ परिवारका सदस्य हुन्, आरएसएसको "(सम्बद्ध) संगठन" को परिवार। [९] भनिन्छ कि एबीभीपीको समर्थन आधारबाट भाजपाले राम्रोसँग लाभान्वित भयो र पूर्व अर्थमन्त्री अरुण जेटली लगायतका भाजपाका धेरै राजनीतिज्ञहरूले एबीभीपीमा उनीहरूको वैचारिक आधार पाएका थिए। [१०] धेरै विद्वानहरु आरएसएस र भाजपाको बिचमा कुनै भिन्नता राख्दैनन्, र एबीभीपी लाई उनीहरु मध्ये एक वा उनीहरु दुवैको विद्यार्थी शाखा मान्दछन्। [११]
२०१७ मा, एबीभीपीले विद्यार्थी निकायको निर्वाचनमा घाटाको सामना गर्यो। त्यसमा दिल्लीको जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालय र दिल्ली विश्वविद्यालय मात्र नभई इलाहाबाद विश्वविद्यालय र उत्तर प्रदेशमा महात्मा गान्धी काशी विद्यापीठ , गुजरात विश्वविद्यालय र गौहटी विश्वविद्यालय पनि सामेल थिए । प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको घर क्षेत्र , वाराणसीमा भएकोले काशी विद्यापीठमा भएको क्षति विशेष गरी महत्वपूर्ण मानिएको थियो। भनिन्छ यसले भाजपामा खतरा उत्पन्न गरायो, जसले एबीभीपीको पतनको कारणका बारेमा अध्ययन गर्न समिति गठन गर्यो। [१०] [१२] दिल्ली विश्वविद्यालयको विद्यार्थी निर्वाचन मा अध्यक्ष, उपाध्यक्ष र संयुक्त सचिव को मुख्य पदहरू जितेर एबीभीपीले २०१८ मा पुनजीर्वाह गर्न सक्षम भयो। [१३] एबीभीपीले ८ बर्ष पछि हैदराबाद सेन्ट्रल युनिवर्सिटी छात्रसंघ निर्वाचनमा सबै छ सीट जित्यो [१४]
Remove ads
गतिविधिहरू
एबीभीपीको घोषणापत्रमा एजेन्डाहरू जस्तै शैक्षिक र विश्वविद्यालय सुधारहरू समावेश छन्। [१५] यसले कलेज र विश्वविद्यालयहरूमा विद्यार्थी-निकायको निर्वाचनमा प्रतिस्पर्धा गर्छ। विकासका लागि विद्यार्थीहरू (SFD) विद्यार्थीहरूमा "समग्र र दिगो विकासको आवश्यकताप्रति सही दृष्टिकोण" लाई बढावा दिन ABVP द्वारा एक पहल हो। [१६] आधिकारिक एबीभीपी पत्रिका राष्ट्रीय छात्रशक्ती, मासिक प्रकाशित छ जो हिन्दी मा नयाँ दिल्ली । [१७]
घटनाहरू
एबीभीपीलाई २०२० जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालय हमला जस्ता विश्वविद्यालय र कलेज क्याम्पसमा धेरै हिंसात्मक घटनाहरूका लागि जिम्मेवार ठहराइएको छ। [१८] [१९] केहि केसहरूमा एबीभीपीका सदस्यहरू सम्पत्ति विनाशको पछाडि थिए, [२०] [२१] [२२] [२३] [२४] [२५] जबकि उनीहरू अन्य मामिलाहरूमा हिंसामा संलग्न थिए, [२६] [२७] [२८] [२९] [३०] समेत केही केसहरूमा पीडितको मृत्युको लागि अग्रणी। [३१] [३२]
- जनवरी २०२०: जवाहरलाल नेहरू विश्वविद्यालय विद्यार्थी संघका अनुसार नकाबधारी एबीभीपी सदस्यहरूले जेएनयूका विद्यार्थीहरूलाई गाडीमा प्रहार गरे र ढुंगा प्रहार गरे, जबकि एबीभीपीले वामपन्थी संगठनहरूको आरोप लगायो। पछि एबीभीपीले राष्ट्रिय मिडियामा पनि यो कुरा स्वीकार्यो [३३] [३४] र एक स्टिंग अपरेशनमा, [३५] र एबीभीपीको संलग्नताको सत्यता अनुसन्धान अनुसन्धानबाट पत्रकारिता मार्फत पत्ता लाग्यो जुन पछि दिल्ली पुलिसले पुष्टि गर्यो। [३६] [३७] [३८] विद्यार्थी र शिक्षक लगायत जम्मा २८ जना सर्वसाधारण घाइते भए। [१८] [१९]
पहल
एबीभीपीले "मिशन सहसी" शीर्षक भारत भरिका केटीहरूको लागि आत्मरक्षा प्रशिक्षण कार्यक्रम सञ्चालन गर्दछ। [३९] [४०] [४१]
मिशन आरोग्य
एबीभीपीले कोविड -१९ लक्षणका लागि दिल्लीको १०० भन्दा बढी बस्तीमा घर दैलो स्क्रीनिंग गर्यो र मानिसहरूलाई खोपका लागि दर्ता गर्न प्रोत्साहित गर्यो। [४२] [४३] [४४]
बाह्य लिंकहरू
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads